Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Budapeşte’de Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto ile bir araya geldi.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Macaristan’ın MOL şirketi arasında imzalanan petrol arama ve üretim faaliyetlerine ilişkin imtiyaz anlaşmasının ardından konuşan Bayraktar, TPAO’nun Avrupa’daki ilk yatırımıyla iki ülke arasındaki iş birliğinin artarak devam edeceğini ifade etti.
Bayraktar, “İki ülke arasındaki ilişkiler Afrika’dan Asya ve Orta Doğu’ya kadar birçok ülkede inşallah daha da gelişecek. İki ülkenin benzer zorluklarla karşı karşıya olduğunu görüyoruz. Türkiye ve Macaristan önemli ölçüde dışarıdan ithal ettiği enerji kaynaklarına bağlı. Özellikle iki gün önce Batı Avrupa’da yaşanan elektrik kesintisi bize bir kez daha enerji güvenliğinin ne kadar önemli olduğunu gösterdi” diye konuştu.
Küresel enerji güvenliğinde belirsizlikler olduğuna işaret eden Bayraktar “Özellikle ticaret politikalarında, gümrük tarifelerinde birçok yeni gelişmenin yaşandığı bu dönemde, enerji güvenliği daha çok önem arz ediyor. Enerjide dışa bağımlı ülkeler olarak, biz de sizlerle birlikte bu problemlerinize çözüm üretmek için politikalar geliştiriyoruz” dedi.
Türkiye’nin son yıllarda özellikle petrol ve doğal gaz aramacılığında yeni bir sayfaya geçtiğini vurgulayan Bayraktar “2020’de Karadeniz’de tarihimizin en yüksek doğal gaz keşfini gerçekleştirdik. Çok kısa bir süre içerisinde Sakarya Gaz Sahası’nda bugün 4 milyon eve yetecek kadar doğal gazı üretir hale geldik. Elbette ki gazı keşfetmek, petrolü keşfetmek önemli ama onu üretime geçirmek oldukça zorlu bir süreç. Bunu başardık. İlk fazımızı tamamladık. Şimdi 2026 ve 2028’de bu projenin diğer ayaklarını tamamlamayı hedefliyoruz” diye konuştu.
Bayraktar Karadeniz’de özellikle offshore’da yeni sahalar keşfetmek için çalıştıklarını söyledi.
Söz konusu iki şirket arasında yakın dönemde yeni çalışmalar olabileceğini belirten Bayraktar “Bu anlamda MOL’ün Karadeniz’deki sahalara olan ilgisini, TPAO ile birlikte çalışmasını destekliyoruz. İnşallah önümüzdeki süreçte MOL ve TPAO Karadeniz sahalarında bir ortaklık geliştirebilir. Bunu hem Macaristan’da hem Türkiye’de ama özellikle üçüncü ülkelerdeki iş birliğini geliştirmek suretiyle biz daha da ileri götürmeyi hedefliyoruz” dedi.
Geçen yıl BOTAŞ’ın ilk kez Türkiye’ye sınırı olmayan bir ülkeye gaz ihracatı gerçekleştirmek üzere imzaladığı anlaşmanın önemine dikkati çeken Bayraktar, şöyle devam etti:
“Sizlerle birlikte aldığımız stratejik karar doğrultusunda Türkiye’nin Avrupa’ya gaz ticaretinde ve gaz tedarikinde önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyoruz. Dolayısıyla iş birliği alanlarımız oldukça geniş. Birbirini tamamlayan birbiriyle uyumlu politikalarımız var. Ayrıca, Türk şirketlerinin burada yaptığı yatırımlar, bir doğal gaz santralinin yapımında bir Türk şirketinin konsorsiyumunda yer alması, bizi ayrıca mutlu etti. Biz Türkiye olarak gerek petrol-doğal gaz alanlarında, gerek elektrik alanında ve tabii ki enerji alanında sizlerle iş birliğini geliştirmeye her zaman açık olduğumuzu ifade ediyorum.”
“Macaristan’ın enerji güvenliği Türkiye olmadan söz konusu değil”
Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto da enerjide yeni bir kilometre taşına ulaştıklarını belirterek “Ortak bir hikayenin tanığıyız. Enerji hizmetlerinin güvenliğinde büyük sorunlarla karşı karşıya kalabiliyoruz. Sorunlar ve problemler, Macaristan ve Türkiye’nin iş birliğini güçlendiriyor. Son dönemde büyük başarı elde ettik. Bugün artık Macaristan’ın enerji hizmetinin güvenliği Türkiye olmadan söz konusu olmuyor. TürkAkım üzerinden 20 milyon metreküpten daha fazla gaz geliyor. Bu yıl toplam 2,5 milyar metreküp doğal gaz geldi. Zamanında TürkAkım yapılmasaydı Ukrayna krizi sonrası büyük sorun yaşadık” diye konuştu.
Szijjarto, bugünkü anlaşmanın sadece Macaristan’da değil üçüncü ülkelerde de petrol üretimi konusunda bir başlangıç olacağını dile getirdi.
“Sınırımızdaki ülkelerle enterkonnekte kapasitemizi artırmayı hedefliyoruz”
Anlaşmanın ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Bayraktar, enerji güvenliğinin ülkelerin sürdürülebilir kalkınması ve büyümesi için en önemli unsurlardan biri olduğunu belirterek, “Bütün ülkeler, enerji ve ulaştırma güvenliğine fevkalade önem atfediyor” dedi.
Son yıllarda dünyanın iklim değişikliği, salgın, ticaret savaşları, ticaret zincirlerindeki kırılmalar gibi nedenlerden dolayı enerji güvenliği konusunda büyük bir belirsizlik ve zorlukla karşılaştığını kaydeden Bayraktar, “Belirsizliğin bu kadar yoğun olduğu bir ortamda enerji güvenliğini sağlamak bir o kadar daha zorlaşmış durumda. Biz bu konuda, Türkiye olarak, Türkiye’nin enerji güvenliğini sağlamak noktasında birkaç şeyi çok önemsiyoruz ve politikalarımızı bu doğrultuda gerçekleştiriyoruz” diye konuştu.
Bayraktar, Türkiye’nin bu çerçevede enerji kaynaklarını çeşitlendirme, doğal gaz, petrol ve elektrikte altyapıyı güçlendirme konusunda yatırımlar yaptığına işaret ederek, “Diğer bir husus da enterkoneksiyon. Gerek batıda gerek doğuda komşularımızdan başlayarak, sınırımızdaki ülkelerle enterkonnekte kapasitemizi artırmayı hedefliyoruz” değerlendirmesi yaptı.
Bu bağlamda Türkiye’nin Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı, Irak’tan Türkiye’ye uzanan Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı ve boğazlar üzerinden küresel petrol arzının yüzde 4’ünü karşıladığını ifade eden Bayraktar, doğal gazda ise TANAP, TAP ve TürkAkım’la beraber Avrupa’ya her yıl 26 ila 30 milyar metreküplük doğal gaz sağlandığını söyledi.
Bayraktar, doğal gazın farklı kaynaklardan farklı formlarda Türkiye’ye getirilmesiyle Güneydoğu Avrupa’nın arz güvenliğine destek olmak için yoğun bir çaba içinde olduklarını vurgulayarak şunları kaydetti:
“Bugün imzasını attığımız, MOL ile birlikte ortaya koyduğumuz stratejik ortaklık aynı zamanda upstream’dir. Kendi kaynaklarımızı Türkiye, Macaristan’da veya diğer ülkelerde geliştirerek bu anlamda ülkelerimizin arz güvenliğine katkı yaparken, dışa bağımlılığımızı da azaltmaya yönelik projeleri de hayata geçirmeye gayret ediyoruz. Enerji güvenliği pazartesi Batı Avrupa’da yaşanan olayla bir kere daha ortaya çıktı ki çok ciddi bir konu, üzerinde çok ciddi çalışılması gereken bir konu. Bu anlamda da iş birliklerini artırmaya hazır olduğumuzu bu vesileyle bir kez daha ifade etmek isterim.
