Rusya’nın 2002 Şubat ayında Ukrayna’yı işgal girişimiyle başlayan savaşta son birkaç ayda çok dramatik gelişmeler yaşandı. Amerika’da Başkanlığı Donald Trump’ın gelmesi ve Trump’ın ülkesinin savaşa bakışını baştan sona değiştirmesi, başlangıçta Rusya’nın lehine gibiydi. Ama sonra Rusya elini yüksek oynayınca ibre yer değiştirdi, şimdi Vladimir Putin çok ağır baskı altında.
Ukrayna lideri Volodimir Zelenski, ülkesinin çıkarını Amerikan Başkanı Trump’ın talepleriyle aynı hizaya getirebilmek için son aylarda pek çok şey yaptı. ABD ile değerli madenler anlaşması imzaladı, Amerikan tarafının barış görüşmelerine fırsat yaratmak için önerdiği 30 günlük ön şartsız ateşkesi de önerildiği anda kabul etti.
Ancak Rusya, ABD Başkanı Trump’ın tutumundan da cesaret alarak ve savaş sahasında son aylarda elde ettiği kimi avantajlara da bakarak bu ateşkese hiçbir zaman yanaşmadı, onun yerine iki kez kısa süreli ateşkes ilan etti, bunlar da hep geçiciydi.
Putin ateşkesi kabul etmeyince Amerika tutum değiştirdi, Ukrayna’ya kestiği askeri yardımı yeniden başlattı, bu ülkeye yeni Patriot hava savunma sistemleri başta olmak üzere başka savaş araç gereçlerini yeniden göndermeye başladı.
Dört Avrupalı lider Kiev’de
Son birkaç gündür Rusya üzerinde ağır bir ateşkesi kabul etme baskısı var. Dün son olarak dört Avrupalı lider, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Almanya Başbakanı Friedrich Merz ve Polonya Başbakanı Donald Tusk Kiev’e gidip Zelenski ile bir araya geldi.
Dün Polonya Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha kendi sosyal medyasından bir fotoğraf paylaştı. Fotoğraf çok çarpıcıydı. Dört Avrupalı lider ve Zelenski bir sehpahanın etrafında toplanmışlar, bir iPhone’dan Amerikan Başkanı Donald Trump’la konuşuyorlardı.
Following the Coalition of the Willing meeting in Kyiv, all five leaders @ZelenskyyUa @EmmanuelMacron @bundeskanzler @donaldtusk @Keir_Starmer had a fruitful call with @POTUS focused on peace efforts.
Ukraine and all allies are ready for a full unconditional ceasefire on land,… pic.twitter.com/MEfbtjtE4m
— Andrii Sybiha 🇺🇦 (@andrii_sybiha) May 10, 2025
Yeni yaptırım tehditleri
Avrupalı liderler, Rusya Devlet başkanını 30 günlük ön şartsız ateşkesi kabul etmeye çağırdılar ve onu yeni yaptırımlarla tehdit ettiler. Liderlerin yaptırımları arasında Kuzey Akım 2 boru hattının kapatılması, Rus petrolü taşıyan tankerlere yeni ilave yaptırımlar gelmesi gibi Rusya’yı yaralayabilecek şeyler de vardı.
Putin’in sürpriz açıklamaları
Rusya Devlet Başkanı Putin dün geceyarısı sürpriz bir basın toplantısı yaptı ve ülkesiyle Ukrayna arasında hemen bu hafta başlamak üzere doğrudan barış görüşmeleri yapılmasını önerdi. Putin bunun için İstanbul’u adres gösteriyordu ve bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la telefonda bu konuyu konuşacağını söylüyordu.
Putin’in 30 günlük ateşkesi de kabul edip etmediği biraz belirsiz. Çünkü Putin bir yandan ateşkesden söz ediyor ama Amerikan basını Putin’in daha çok 2022 yılında İstanbul’da yapılan ve tam anlaşmaya varılacakken yarım kalan görüşmeleri kaldığı yerden devam ettirmek istemesinin üzerinde duruyor.
Putin: Zaferimizi ilan ediyoruz
Anadolu Ajansı’nın sabaha karşı geçtiği habere göre Putin, “Biz zaferimizi ilan ediyoruz ve 3. kez ateşkes ilan ettiğimizi duyuruyoruz. Türkiye barış için çok çabaladı. Ukrayna ile 15 Mayıs’ta İstanbul’da ön koşulsuz doğrudan görüşmelerin yeniden başlatılmasını öneriyoruz” diye konuştu. Putin, Türkiye’nin Rusya-Ukrayna müzakerelerinin düzenlenmesindeki rolüne dikkat çekerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşeceğini bildirdi.
Rusya Devlet Başkanı Putin, gece saatlerinde yaptığı açıklama ile Ukrayna savaşında ateşkes ilan edildiğini duyurdu. Putin, “Biz zaferimizi ilan ediyoruz ve 3’üncü kez ateşkes ilan ettiğimizi duyuruyoruz. Türkiye barış için çok çabaladı. Ukrayna ile 15 Mayıs’ta İstanbul’da ön koşulsuz doğrudan görüşmelerin yeniden başlatılmasını öneriyoruz” dedi.
Ukrayna’da ABD’nin önerdiği enerji altyapısına yönelik ateşkesin yanı sıra kendisinin Paskalya Bayramı’nda ve Zafer Bayramı’nda önerdiği ateşkesin Ukrayna tarafından kabul edilmediğini hatırlatan Putin, Rusya’nın Ukrayna ile diyaloğu hiçbir zaman reddetmediğini belirtti.
‘Erdoğan’la bu konuyu konuşacağım’
Bu bağlamda, her şeye rağmen Kiev yetkililerinin 2022 yılı sonunda ara verdikleri müzakereleri yeniden başlatmalarını önerdiklerini vurgulayan Putin, “15 Mayıs Perşembe günü, müzakerelerin daha önce yarıda kesildiği yerde, İstanbul’da, doğrudan müzakerelerin özellikle de ön koşulsuz olarak yeniden başlatılmasını, hiç vakit kaybetmeden başlamasını öneriyoruz” ifadelerini kullandı.
Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakerelerin düzenlenmesi için Türkiye’nin defalarca teklifte bulunduğunu hatırlatan Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da bu organizasyonu gerçekleştirmek için çok şey yaptığını dile getirdi.
Putin, İstanbul’da 2022’de yapılan müzakerelerin sonucunda taslak bir belgenin hazırlandığını ve Kiev’in bunu parafladığını anımsatarak, Batı’nın tavrı yüzünden bu belgenin çöpe atıldığını belirtti.
Rus lider Putin, “Yarın (bugün) Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir görüşmemiz var. Kendisinden Türkiye’de müzakerelerin yapılması için böyle bir fırsat sağlamasını rica ediyorum. Ukrayna’da barış arayışına katkıda bulunma isteğini teyit etmesini umuyorum. Ukrayna ile ciddi müzakereler yapmaya kararlıyız” değerlendirmesinde bulundu.
Ukrayna ordusu küçülsün istiyor
Bu müzakere ile amaçlarının, “çatışmanın temel nedenlerini ortadan kaldırmak ve tarihsel perspektif içinde uzun vadeli, kalıcı bir barışı tesis etmek” olduğunun altını çizen Putin, “Bu müzakereler sırasında sadece Rusya tarafından değil, Ukrayna tarafının da uyacağı yeni ve gerçek bir değişim üzerinde anlaşmanın mümkün olabileceğini dışlamıyoruz. Bu, ilk adım olurdu” şeklinde konuştu.
Bu teklifin, uzun vadeli sürdürülebilir bir barış olduğuna işaret eden Putin, bunun Ukrayna ordusunun tam kadro donatılıp güçlendirilmesi ve ardından silahlı çatışmanın devam etmesine neden olmaması gerektiğine dikkat çekti.
Putin, “Bizim tekliflerimiz masada. Karar şimdi Ukrayna yetkililerine ve onların küratörlerine kalmış durumda” dedi.
