Çocukların dil ve konuşma gelişimi bilişsel, sosyal ve duygusal yetenekleriyle doğrudan bağlantılı ve yaşamlarının en kritik aşamalarından biri. Ancak bazı çocuklar yaşlarından beklenen konuşma becerilerini zamanında kazanamayabilir. Bu durumun ebeveynler tarafından yakından takip edilmesi gerektiğini belirten  Gelişimsel Pediatrist Uzm. Dr. Reyhan Tamer konuşma gecikmeleri ve erken müdahalenin önemi hakkında bilgiler verdi.

Ebeveynlerin dikkat etmesi gereken bazı belirtileri anlatan Dr. Tamer “Eğer bir çocuk bir yaşına geldiğinde ismini tanımıyorsa veya bir buçuk yaşında hala kelime kullanmıyorsa, mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır ” dedi.

Konuşma gelişiminin bilişsel süreçlerle yakından ilişkili olduğunu belirten Dr. Tamer gecikmelerin erken tedavisinin önemini vurguladı. Ayrıca, çocuğun kelime sayısı yeterli gibi görünse de dikkati kolayca dağılıyorsa, bunun altında yatan nedenin çevresel uyaran eksikliği olabileceğini ekledi.

“Ekran bağımlılığı konuşma gecikmesine yol açabilir”

Dr. Tamer’e göre konuşma gecikmesinin en yaygın nedenlerinden biri, akıllı telefon ve televizyon gibi ekranlardır. Bu cihazların sunduğu tek yönlü ve pasif uyarım, çocuğun ihtiyaç duyduğu karşılıklı sosyal etkileşimi sağlamaz.

Dr. Tamer, “Ekranlar, çocukların sosyal etkileşim fırsatlarını kısıtlayarak dil gelişimlerini olumsuz etkiliyor ” diyerek ebeveynleri uyardı.

“Konuşma gecikmesi beyin gelişimini etkiler”

Konuşma gecikmesinin etkilerinin sadece dil becerileriyle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda beyin gelişimini de olumsuz etkileyebileceğini söyleyen Dr. Tamer, şöyle konuştu:

“Yaşamın ilk üç yılı, beyin gelişiminin en hızlı olduğu kritik bir dönemdir. Bu süreçteki konuşma gecikmesi, çocuğun bilişsel ve sosyal gelişimini sekteye uğratabilir.”

Ancak, erken teşhis ve doğru müdahalelerle bu aksaklıkların aşılabileceğini de dile getirdi.

“Ekran süresi kısıtlanmalı” 

Dr. Tamer, çocuğun konuşmasında bir gecikme fark edildiğinde, “bir-iki hafta daha bekleyelim” demek yerine vakit kaybetmeden bir uzmana danışmanın önemini dile getirdi.

Dr. Tamer “Erken teşhis, sadece dil sorunlarını çözmekle kalmaz, aynı zamanda gelecekte ortaya çıkabilecek psikolojik ve sosyal zorlukları da önleyebilir” diye ekledi.

Bazen çocukların zamanında konuşsa bile artikülasyon (sesletim) sorunları yaşayabileceğine dikkat çeken Dr. Tamer, bu gibi durumlarda dil ve konuşma terapistleri veya çocuk nörologlarından destek almanın gerektiğini söyledi.

Ebeveynlere, çocuklarının ekran süresini kısıtlamalarını; bunun yerine onlarla bol bol sohbet etmelerini, oyun oynamalarını ve kitap okumalarını öneren Dr. Tamer, “Dil gelişimini yakından izlemek ve şüphe durumunda profesyonel yardım almak en doğru yaklaşımdır ” ifadelerini kullandı.