Meclis gündemindeki kanun teklifindeki kenevir üretimiyle ilgili maddelere ilişkin Türk Tabipleri Birliği de (TTB) uyardı: “Tıbbi kısıtlı kullanım dışında izin verilmemeli.”
Meclis gündemindeki ‘Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi‘nin maddelerinden biri de kenevir üretimine ilişkin. Halen Türkiye’de kenevir yetiştiriciliği sıkı denetimde.
Endüstriyel kenevir ekimi, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hazırlayacağı yönetmelikler kapsamında, devlet kontrolünde ve sınırlı amaçlarla yapılabiliyor.
Yeni teklifle yasal çerçevenin, kenevir bitkisinden elde edilecek ürünlerin kullanım alanını tıbbi ürünler yanında sağlık destek ve kişisel bakım ürünlerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi hedefleniyor.
Teklifle dünyada kenevirin sağlık alanındaki potansiyel faydalarına atıf yapılarak, ihtiyaç duyulan kenevir ham maddesinin kontrollü bir şekilde yurtiçi üretimle karşılanması ve sağlık sektöründe rekabet gücünün artırılmasının amaçlandığı öne sürülüyor.
Buna göre yapılacak düzenlemeyle kenevir ekimi ve hasadı yine Tarım ve Orman Bakanlığı denetiminde olacak. Buna karşın tıbbi kenevirden elde edilecek ürünlerin işlenmesi, ruhsatlandırılması ve satışının Sağlık Bakanlığı’nın kontrolünde yürütüleceği, ürünlerin sadece eczanelerde satılmasına izin verileceği ve elektronik takip sistemi ile izlenerek tedarik zincirinin korunacağı söyleniyor.
TTB’den uyarı: Tıbbi kısıtlı kullanım dışında izin verilmemeli
TTB Tütün Kontrolü Çalışma Grubu da kenevire birey ve toplum sağlığı için tıbbi kısıtlı kullanım dışında izin verilmemesi gerektiği belirtildi.
Açıklamada kenevir konusunun bütün yönleriyle olgunlaşmadan mevcut yasa teklifi içerisinden çıkarılmasının en doğru karar olduğu söylendi: “Kamusal otorite, sağlık çalışanları, meslek örgütleri ve sivil toplum örgütleri ürünlerin zararları ve satıcının taktikleri konusunda farkındalık yaratmak ve zararı önlemekle yükümlüdür.”
TTB, Sağlık Bakanlığı’yla, Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere ilgili bakanlıkların meslek örgütlerinin ve ilgili derneklerin görüşünü alması gerektiğini de ifade etti. Bu konuda uluslararası deneyimlerden ve kanıta dayalı çalışmalardan yararlanılması tavsiye edildi. İstenmesi halinde ilgili literatür bilgisinin paylaşılacağı da belirtildi.
‘İnsan sağlığı için zararlı, endüstri için kârlı‘
Açıklama şöyle devam etti:
* Tütün, nikotin ve kenevir ürünlerinin kullanımı insan sağlığı için zararlı, bu ürünleri satan endüstri için kârlıdır. Ancak bu ürünleri kullananlar çoğu zaman zararları konusunda yeterince bilgi sahibi değil. Özellikle gençlerde ruh sağlığını olumsuz etkiliyor. Kenevir 60 kannabinoid bileşiği olmak üzere 400 ayrı kimyasal madde içeriyor.
* Kenevir karmaşık kimyası olan bir bitki. İçeriğinde olan Delta-9, Tetrahidrokannabinol ve Kannabidiol birbirine zıt etki gösterir. İnsan vücudunda sinir sisteminde etkisi var. Yüksek doz ve uzun süre kullananlarda psikotik bozuklukların gelişmesi daha sık.
‘Birkaç hastalıkta, sınırlı etkisi var‘
* Bazı ülkelerde kenevirin tıbbi kullanımına izin verilse de sadece birkaç hastalığın tedavisinde sınırlı etkisi vardır. Güvenlilik ve etkinlik konusunda sağlam kanıtların olmamasına rağmen tıbbi kannaboid olarak da bilinen bu preparatlar belirtileri yatıştırdığı gerekçesiyle kullanılıyor. Tıbbi kannabinoid alan hastalarca en çok bildirilen yan etkiler baş dönmesi, ağız kuruluğu, oryantasyon bozukluğu, öfori, bilinç bulanıklığı ve sersemlik.
* Tıbbi amaçlar dışında kenevir (esrar) keyif için kullanılıyor. Esrar da tütün gibi sigara, puro, pipo, e-sigara ve nargile ile içilebilir enfiye veya çiğneme olarak kullanılabilir. E-sigarada ve benzeri ürünlerde esrardaki psikoaktif madde THC içeren yağlar da bulunabiliyor.
* Tıbbi neden olmadan keyif için kullananlarda kenevir; kısa dönemde bilinç ve algı bozukluğu, duygu değişikliği, halüsinasyon, kusma, uzun dönemde bağımlılık, psikoz, şizofreni, depresyon, intihar eğilimi, bronşit, kalp krizi yapabiliyor.
* Ayrıca kullanıcılarda yüzde 15-50 geçici psikotik belirtiler gösterdiği izleniyor. Ailede genetik psikotik yatkınlığı olanlarda kenevirin etkileri çok daha güçlü oluyor.
* Kenevir kullananların trafik kazalarına karışması da daha sık. Kullanmayanlara göre, ölümcül kaza yüzde 37, yaralanma yüzde 96, mal zararı yüzde 41 daha fazla oluyor.
