Kendi gazetelerinden aldığım şu görüntülere bakar mısınız:

Bir zamanlar o topraklara gemilerle Afrika’dan satın aldıkları köleleri taşıyan Amerika’nın son Başkanı, Lousiana’nın Alexandria Havalimanı’da ‘entegre bir 

İnsan Defetme İşletmesi’ kurdurmuş.

Kaçak mültecileri yakalayıp, önce oradaki dikenli telli kampta topluyor; sonra ya uçaklarla yurtdışına ya da parmaklıklı otobüsleri bindirip modern esirler olarak hapishaneye gönderiyorlarmış.

Amazon tesislerinde depodan alınan siparişi robotlarla paketleyip gönderim yapar gibi.

Teknolojide ve siyasette kendine güven düpedüz patolojik bir hâl aldı.

Bunun daha edebi bir ifadesi, Kibir Humması.

Egolar patladıkça, daha da çok savaşa, ekonomik çöküşlere, teknolojinin suç ortağı yapıldığı büyük dramlara gebe insanlık.

“Yapabiliyorsak, yapmalıyız” zihniyeti, yapay zekâda, biyoteknolojide ya da sosyal medyada görülen “durmaksızın ilerleme” tutkusu, etik denetimden arınmış özgüvenle hareket ediyor.

Sam Altman, Elon Musk, Mark Zuckerberg gibiler kendi vizyonlarına mutlak güveni, denetimsizliğin kapısını aralıyor.

Geleceği bildiği vehmine kapılan bir sistem, onu kontrol etme hakkını da kendinde görmeye başlıyor.*

“Move fast and break things” sloganı, artık bir yenilik manifestosu değil; yıkımın mottosu.

Siyasette patolojik özgüven, insanlığın durumunu kendi kararı yok saymalarla çözmeye çalışıyor.

O kişiler için hata yapmak, kabul edilemez bir durum. 

Bu da özgüvenin yerini inada, inancın yerini dogmaya bırakmasına neden oluyor.

İşi inada bindirmiş ego için her eleştiri artık ona bir saldırıdır.

Yapay zekâyı her soruna çözüm sanmak, bilim-teknoloji amigolarına patolojik özgüven patlaması yaşatıyor. 

Oysa “Teknoloji, bilgeliğin yerini aldığında, sonuçlar yalnızca tehlikeli değil, aynı zamanda anlamsız da olabilir.”**

Her iki durumda da bedel, sade-çaresiz insanlara ödetiliyor.

Önümüzdeki 5 yılda ‘en çok kazandıracak’ meslekler belli olmuş; 

Ne doktor ne avukat ne de mühendislik.

Dünya Ekonomik Forumu’nun “2025 İşlerin Geleceği” raporuna göre, 2025 ile 2030 yılları arasında küresel iş gücü piyasasında en hızlı büyüme gösterecek 15 meslek, 14 milyondan fazla çalışanı temsil eden 1.043 küresel şirketin katılımıyla hazırlanmış.

Liste şu:

Büyük Veri Uzmanları – %110

FinTech Mühendisleri – %95

Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Uzmanları – %85

Yazılım ve Uygulama Geliştiricileri – %60

Güvenlik Yönetimi Uzmanları – %55

Veri Ambarı Uzmanları – %50

Otonom ve Elektrikli Araç Uzmanları – %45

UI ve UX Tasarımcıları – %45

Hafif Kamyon/Teslimat Hizmetleri Sürücüleri – %45

Nesnelerin İnterneti (IoT) Uzmanları – %40

Veri Analistleri ve Bilim İnsanları – %40

Çevre Mühendisleri – %40

Bilgi Güvenliği Analistleri – %40

DevOps Mühendisleri – %40

Yenilenebilir Enerji Mühendisleri – %40

Bir çizelge de biz yapalım.

Bir tarafa bu meslekleri yazalım. 

Karşısına da, insanlığın içinde boğulduğu reel dertleri, dünyada siyasetten yaşanan fecaati, azan korkunç silahlanmayı.

O tablonun adı “Ölme eşşeğim ölme” olabilir mi?

Gerçeklikten bu kadar kopuşun önünde, ‘Eleştirel Düşünce’, ‘Hafıza’

Ve ‘Denge’ ile belki ayakta durabiliriz. 

*Shoshana Zuboff, The Age of Surveillance Capitalism, 

2019

** Yuval Noah Harari Homo Deus, 2015