Acemoğlu dahil ünlü ekonomistlerden Netanyahu’ya açık mektup
15 Ağustos 2025

Aralarında Nobel ödüllü Daron Acemoğlu’nun da bulunduğu ekonomistler, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya hitaben açık bir mektup kaleme aldı.

Mektupta, Gazze’deki açlığın sürmesine izin vermesi halinde ülkelerin İsrail’e yaptırımlar uygulayabileceği söylendi.

Mektup özetle şöyle:

‘Hamas’ın eylemleri İsrail’i sorumluluktan muaf kılmıyor’

* Gazze’de artan açlık ve İsrail hükümetinin sivilleri sözde ‘insani şehir’de toplama planı konusunda endişemizi bildiriyoruz. Bir insan, ekonomist ve bilim insanı olarak açlığı büyütecek her türlü politikanın derhal durdurulması çağrısında bulunuyoruz.

* Hamas’ın 7 Ekim’deki vahşeti ve rehineleri elinde tutma eylemleri nedeniyle sorumlu tutulması gerektiği açık. Ancak bu, yardımın akışını ve dağıtımını kontrol eden İsrail hükümetini sorumluluktan muaf kılmıyor.

* Son haftalarda Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Gıda Programı, Gazze’deki 2,1 milyonluk nüfusun neredeyse üçte birinin günlerce yiyeceksiz kaldığı uyarısında bulundu. Yaygın açlık, yetersiz yardım teslimatları, Gazze halkından birinci elden tanıklıklar ve tırmanan gıda fiyatlarıyla kanıtlanmaktadır.

‘Temel gıda fiyatları üç ay öncesine göre on kat yüksek’

* Sadece BM değil, piyasa da açlığa işaret ediyor. Gazze’de temel gıda maddelerinin fiyatları, üç ay öncesine kıyasla artık on kat daha yüksek.

* BM’nin yardım dağıtım sisteminin çökmesi ve bunun yerine yardımların İsrail koordinasyonundaki Gazze İnsani Vakfı’nın (GHF) birkaç yardım noktasıyla sınırlı kalması ölümcül bir kaosa yol açtı. Nadir yapılan yardımlar için izdiham çıktı, yiyecek alabilmek için oluşan arbedelerde binden fazla kişi öldü veya yaralandı. Uluslararası tepki üzerine İsrail hükümeti 26 Temmuz’dan bu yana daha fazla yardım girişine izin verdi ancak bu hala yetersiz ve sağlık durumu vahim.

‘Sivillere birer yükmüş gibi muamele etmek vicdansızlıktır’

* Ayrıca yardım adı altındaki ‘insani şehir’ planı, yüzbinlerce Gazzeliyi dar bir bölgeye taşımayı, onları hareket özgürlüğünden ve onurdan yoksun kılmayı öneriyor. İsrail’in sivillere, yaşanabilir koşullara hakkı olan insanlar gibi değil de kontrol edilecek birer yükmüş gibi muamele etmesi vicdansızlıktır.

* Bu politikaların en büyük mağdurları Gazze halkı olsa da, İsraillilerin de ağır bir bedel ödemesi bekleniyor ve bunlar ekonomik açıdan yıkıcı sonuçlar yaratabilir. Kitlesel açlık ve insan hakları ihlallerine dair artan kanıtlar karşısında Avrupa hükümetleri bilim, ticaret ve istihdama ağır zarar verecek hedefli yaptırımlar uygulayabilir. Şimdiden bunun erken işaretleri görülüyor.

* İsrail başbakanı ve Knesset’e (İsrail meclisi) çağrımız şudur:

Yeterli gıda ve tıbbi yardımın yeniden sağlanması

Gazze sivilleri için kamp kurma planlarının kesin bir şekilde reddedilmesi

Nüfusu sınırlama ve kontrol etme yönündeki tüm önerilerin iptal edildiğini ve İsrail’in insan haklarıyla uluslararası hukuka bağlılığını teyit eden resmi bir açıklama yapılması

İnsani durumu iyileştirecek, rehineleri evlerine döndürecek ve çatışmayı sona erdirecek bir ateşkes anlaşmasının iyi niyetle yürütülmesi.

ÇOK OKUNANLAR