İstanbul’un Haliç kıyısında Fener semtinde, bakanı kendine hayran bırakan bir anıtsal okul binası var. Burası kiremit rengiyle ve görkemiyle bilmeyenlere “Fener Rum Patrikhanesi” olduğu izlenimi veriyor ama değil. Patrikhane buraya oldukça yakın, bu bina ise Fener Rum Erkek Lisesi.

Bu tarihi binanın depreme dayanıksız olduğu ortaya çıktı. Milli Eğitim Bakanlığı, okul müdürlüğüne yazı yazarak binanın 90 gün içinde boşaltılmasını istedi. Binanın deprem güçlendirme çalışmasına girmesi gerek ama okulun sahibi olan vakfın böyle bir parası yok. Vakfın maddi durumu o kadar kötü ki, zaten depreme uygunluk araştırmasını bile kendileri yapamamış, bunu Milli Eğitim Bakanlığından talep etmişler.

Tabii okulun 90 günde boşaltılacak olması da vakıf ve cemaat için oldukça zor bir durum. Eğitim öğretimin kesintisiz olması için yeni bir okul binasına ihtiyaç var.

Milli Eğitim Bakanlığından “90 gün içinde boşaltın” yazısının kendilerine daha önce bir haber verilmediğini ve zor durumda kaldıklarını belirten okul müdürü Dimitri Zotos, Agos gazetesine yaptığı açıklamada yeni bir okul binası aradıklarını belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Türkiye’de bütün okulların depreme dayanıklılık çalışması yaptırması gerekiyor. Bu da bayağı maliyetli bir çalışma. Bizim bu maliyeti karşılayabilecek bütçemiz yoktu, bunun için de Milli Eğitim Bakanlığı’na başvurduk. 2023’te Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in okulumuza yaptığı ziyarette durumu kendisine ilettik. Kendileri ilgi gösterdi. Testi yaptırmamız gerekiyordu çünkü sürekli karşımıza çıkıyordu. Bakanlık talebiyle, İstanbul Valiliği’nin desteğiyle çalışmalar yapıldı. Ancak bu yeni gelişme, Eylül ayının ortalarında meydana geldi. Böyle bir ihtimalin olabileceğini düşünüyorduk fakat durumun ciddi olabileceğini, okuldan çıkmamızı gerektirecek kadar olabileceğini düşünmüyorduk. Yasal süreç içerisinde okulu boşaltıp, başka bir binada eğitime devam etmemiz istendi.”

90 gün içerisinde yeni bir binaya geçmeleri gerektiğini söyleyen Zotos, “Öğrencileri mağdur etmek istemiyoruz, önceliğimiz bu” dedi.  Fener Rum Okulu Vakfı’nın, bina güçlendirme çalışmalarını karşılayabilecek güçte olmadığını belirten Zotos, konunun Rum toplumu içerisinde bilindiğini söyledi ve şöyle konuştu: “Cemaatimiz içerisindeki bütün kurumlara durumu ilettik. İnsanlar bilgi sahibi, bununla ilgili maddi kaynağımızın yeterli olmadığını toplum içerisinde vakıf işleriyle uğraşan kişiler tarafından bilinir.”

Türkiye’de yaşayan Rum toplumunun 2 bin 500’e kadar gerilemesi nedeniyle yıllar içerisinde çok sayıda Rum okulu, öğrenci azlığı nedeniyle kapanmak zorunda kaldı. Günümüzde kapanan Rum okulları, çeşitli kültür-sanat aktivitelerine ev sahipliği yapmakta. Kullanılmayan çok sayıda okul binalarının olduğunu söyleyen Dimitri Zotos, “Biz, okulumuzdan çıkıp fiziki şartları uygun olmayan bir okul binasına geçmek de istemiyoruz. Depremsellik analizi olarak binanın eğitime uygun olması gerekir” dedi. 

Zotos, her türlü ihtimali düşündüklerini, sorunun toplum içerisinden hallolmaması halinde farklı planları da olduğunu ancak bunu şu an dile getirmek istemediklerini ifade etti. Zotos, “Çözümü kendi cemaatimiz içerisinde aramalıyız. Eğer çözemezsek her kapıyı çalacağız” açıklamasını yaptı.

Fener Rum Okulu’nun ortaokul bölümüne bu yıl yeni öğrenci kaydı yapılmadı. Agos’un haberinin ardından okul, bir yeni kayıt aldı. Okul şu an 31 öğrenciyle eğitim hayatına devam ediyor. “Veliler çocuklarının kaydını başka bir Rum okuluna almayı düşünüyorlar mı” sorusuna ise Zotos, şu yanıtı verdi: 

“Biz şu anda bir çözüm arayışı içerisindeyiz. Öncelikli amacımız, 571 yıl boyunca açık olan Fener Rum Okulu’nun eğitim faaliyetine aynı tabela ile devam etmesidir. Fakat bunu sağlayamadığımız anda alternatif çözümlerimiz var, henüz masaya yatırmak istemiyoruz. Öğrencileri mağdur etmeyecek şekilde çözüm bulacağız.”