Astronot idrarından uzay yemeği
12 Kasım 2025

Finlandiya merkezli bir girişim olan Solar Foods, dünyada güneş enerjisi ve diğer doğal materyalleri kullanarak protein tozu üretmeye, bu yolla insanlığın protein ihtiyacını hayvansal kaynaklardan karşılamasını azaltmaya çalışıyor. Aynı şirket şimdi uzaydaki astronotlar için bir olası protein kaynağını deneytecek, bu denemeyi Avrupa uzay Ajansı da destekliyor.

Uzun süre uzay görevine çıkacak ve dünyadan da ikmal yapılamayacak olan astronotlar için uzay yolculuğunda protein ve karbonhidrat bakımından dengeli şeylerle beslenmek çok büyük önem taşıyor. Solar Foods bu amaçla bir pilot program geliştirdi.

Üretimi için yalnızca mikrop, hava ve elektrik gereken Solein adlı protein tozunun imalat olasılığı, yeni pilot programda test edilecek.

Finlandiyalı girişim Solar Foods’un geliştirdiği besleyici toz, protein sentezinde azot kaynağı olarak idrarda bulunan üreyi kullanacak. Yani astronotların kendi idrarları aracılığıyla protein yaratılacak.

ESA, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (UUİ) bu yeni uzay gıdası türünün üretimini test etmek üzere bir projeyi finanse edecek.

Independent Türkçe’de aktarılana göre gaz fermantasyon teknolojisinin temelleri ilk kez uzay ortamında kullanılacak ve bu, astronotların gelecekteki beslenme düzenleri üzerinde büyük etkilere sahip olabilir.

Solar Foods Uzay ve Savunma Kıdemli Başkan Yardımcısı Arttu Luukanen, “Yerçekimsiz ortamda gazların ve sıvıların davranışı, Solein mikropları için besin ve gazların taşınmasını büyük ölçüde etkileyebilen kaldırma kuvveti eksikliği nedeniyle büyük ölçüde farklı” dedi ve ekledi:

“Bu proje sadece bir başlangıç. Operasyonel kapasiteye ulaşmak için çalışıyoruz: Uzayda çeşitli imalat ölçeklerinde Solein üretebilmek. Vizyonumuz, 2035’e kadar Solein’in uzay araştırmacılarının temel proteini olması.”

HOBI-WAN (Besin Kaynağı Olarak Ağırlıksız Ortamda Hidrojen Oksitleyen Bakteriler) projesinin ilk aşaması, yerçekimsiz ortamda üretim kapasitelerini test etmeden önce, teknolojiyi yerde geliştirmeye odaklanacak.

ESA’nın baş keşif bilimcisi Angelique Van Ombergen, “Bu proje, insanlı uzay uçuşlarının otonomisini, dayanıklılığını ve ayrıca astronotlarımızın refahını iyileştirmemizi sağlayacak önemli bir kaynak geliştirmeyi amaçlıyor” dedi.

İnsanların Ay’da uzun süreli görevler gerçekleştirebilmesi ve hatta bir gün Mars’a gidebilmesi için, sınırlı kaynaklarla hayatta kalabilmek adına yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler gerekecek. Bu projeyle, ESA olarak uzay araştırmalarının geleceği için son derece önemli bir kabiliyet geliştiriyoruz.

ÇOK OKUNANLAR