GÜNDEM

Bir meteor eksik kalmıştı: Türkiye’nin Kuzeydoğusu üzerinde dün saat 20.30’da gökyüzünden süzülerek bir ışık huzmesi göründü. Işık, yere oluşmadan bir flaş gibi tüm gökyüzünü aydınlatarak patladıktan sonra söndü. Bu gökyüzü olayı Rize, Artvin, Trabzon, Kars, Erzincan, Erzurum Ardahan, Muş, Bingöl, Iğdır, Erzurum’da kadar geniş bir coğrafyadan izlendi ve filme alındı. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi, Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ozan Ünalan, bu bunun tipik bir meteor düşmesi olduğunu söyledi. Meteorlar ısı yükselmesi nedeniyle birçok zaman yere inmeden atmosferin üst katmanlarında parçalanıyor.

3 Haziran’dan seyahat yasakları kalkıyor: 3 Haziran’dan sonra çok önemli normalleşme adımları atılacak. Bayram sonrası koronavirüs vaka verileri de dikkate alınarak parklar ve sahillerin yeniden ziyarete açılması, İstanbul, İzmir ve Ankara’nın da aralarında olduğu 15 ile giriş-çıkış yasağının kaldırılması planlanıyor.
Trenler bugün kalkıyor: Yüksek Hızlı Tren seferleri bugün başlıyor. İlk sefer bu sabah 07.00’de Ankara-İstanbul arasında. Yüzde 50 kapasiteyle çalışacak trenlerde maske takmak zorunlu, seyahat sırasında yolcular çapraz oturacak.

Havalimanındaki tedbirler açıklandı: Haziran ayında başlayacak uçuşlar öncesinde havalimanlarında koronavirüs tedbirleri ile ilgili bir genelge yayımlandı. Genelgeye göre, maske kullanmayan yolcular havalimanlarına kabul edilmeyecek, karşılama ve uğurlama için gelenlerin ise terminal binasına girişlerine izin verilmeyecek.

Kapalıçarşı’ya merhaba: Dünyanın en eski çarşılarından biri olan Kapalıçarşı, iki ay aranın ardından Pazartesi günü kapılarını yeniden ziyaretçilere açıyor. 3 bin dükkana ev sahipliği yapan çarşı, 23 Mart’ta kapanmıştı. Geçen yıl Kapalıçarşı’yı 42 milyon kişi ziyaret etti.

İdlib’de şehit: Suriye’nin İdlib kentinden şehit haberi geldi. M4 karayolunda TSK konvoyunun geçişi sırasında meydana gelen patlamada Piyade Teğmen Canbert Tatar şehit oldu.  Milli savunma Bakanlığı patlamanın nedeninin tespit edilemediğini bildirdi. TSK’nın Rus askerleriyle birlikte M4 yolunda devriye gezmesini cihatçı örgütler sık sık protesto ediyor.

Bulgar sınırına yani yasak bölge: Kırklareli’nin Karadeniz kıyısında bulunan, Bulgaristan sınırına yaklaşık 5 kilometre mesafedeki alan, ikinci derece askeri yasak bölge ilan edildi. İğneada’nın kuzeyinde yer alan askeri yasak bölge yaklaşık 20 kilometrekarelik bir alanı kapsıyor.

Kadın katili suç makinesi çıktı: Kız arkadaşı Zeynep Şenpınar’ı öldüren boksör Selim Ahmet Kemaloğlu’nun 14 ayrı sabıkası çıktı. En son 2019’da cinsel saldırı ve kasten yaralama suçundan gözaltına alınıp serbest bırakılmış.

SİYASET

Yassıada konuşmaları 2020: Dün 27 Mayıs darbesinin 60’ncı yıldönümüydü. Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ın yargılandığı Yassıada’da tören vardı. Uzun süredir üzerinde hummalı bir inşaat çalışması yürütülen ada, Demokrasi ve Özgürlükler Adası adıya halka açıldı.

-Erdoğan, açılışı MHP lideri Bahçeli’yle yaptığı için olsa gerek, 27 Mayıs bildirisini okuyan Alparslan Türkeş’i, ‘sürgünde olduğu Hindistan’dan idamları engellemek için çırpındı’ diyerek rahmetle andı.

–Bahçeli,  MHP’nin 51 yıllık tarihinde bir ilke imza attı; 27 Mayıs darbesini ilk kez eleştirdi. Kurucusu Alparslan Türkeş’in darbe kadrosunda bulunmasından ötürü MHP 27 Mayıs’ın yıldönümlerinde hiç açıklama yapmamıştı. “Kamplaşmaya değil kucaklaşmaya ihtiyacımız var” dedi.

-CHP lideri Kılıçdaroğlu davetli değildi, bir mesaj yayınladı. “Menderes’i, Zorlu’yu ve Polatkan’ı rahmetle, saygıyla anıyoruz” dedi, sözü bugüne getirdi: Darbe hukukunu tahkim edenlerin darbeye karşıyız demeleri aldatmacadır.

-27 Mayıs’a giden süreç, sonrasında yaşananlar, Adnan Menderes ve Celal Bayar’ın ilişkileri için Murat Yetkin’in “Menderes ve Bayar: Bir 27 Mayıs Hikayesi”ni okuyabilirsiniz.

– Bir başka okuma önerisi, Hürriyet’te Sedat Ergin’in dünkü ve bugünkü yazıları. Menderes’in idama öncesi son anları, birinci el tanıklıklarla aktarılıyor.

Erdoğan yine sahayı gösterdi: Erdoğan milletvekilleri, belediye başkanları ve il teşkilatlarına bir kez daha “Sahaya inin, vatandaşın isteklerini dinleyin” talimatı verdi. Konuşmanın ardından bir süre daha sosyal medyada erken seçim analizlerinden geçilmedi. Ancak bu tür sözleri Erdoğan’ın partililere hitap ederken çok sık kullandığını da unutmamak gerekiyor.

Büyükşehirde ‘hayır’ ilçesinde ‘evet’ dedi: İBB’nin Koronavirüs salgını nedeniyle olağanüstü meclis toplantısı yapmasına karşı çıkan AK Parti Grup Başkanvekili Tevfik Göksu, başkanlığını yaptığı Esenler Belediyesi’nin meclisini olağanüstü topladı. İBB Meclisi’nde salgın önlemleri kapsamında İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun borçlanma yetkisine tepki gösteren ve reddeden Göksu, kendi ilçesinde meclisten oy birliği ile 10 milyon liralık borçlanma yetkisi aldı.

İddialı bir öngörü: “63 milletvekili AK Parti’den istifa ederek Ali Babacan’ın DEVA Partisi’ne katılacak.” Bu çok iddialı cümleyi kuran kişi eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlarından Yaşar Okuyan. MHP’nin eski önde gelen isimlerinden biri olan Okuyan Bahçeli’nin MİT’e çalıştığını da Türkeş’in ağzından tanıklık aktararak öne sürüyor.

Belediye Meclis harekatı: Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya, AK Parti ve MHP’nin, belediye meclislerinin TBMM gibi başkanlarını ayrıca seçmesi izin düzenleme yapmaya hazırlandığını yazdı. Belediye meclis oturumlarına, seçilmiş belediye başkanları başkanlık yapıyor. Dşünülen düzenleme yasalaşırsa CHP’li belediye başkanı, AK Partili Meclis çoğunluğu olan İstanbul, Ankara ve Eskişehir’de Meclis hakimiyeti AK Parti’ye geçecek.

CHP’den hapislik haberleri: İzmir’de cami hoparlörlerinden çalınan Çav Bella marşının videosunu paylaştığı gerekçesiyle tutuklanan CHP İzmir eski İl Başkan Yardımcısı Banu Özdemir’in tutukluluğa yaptığı itiraz reddedildi. Adana Yüreğir’de kaymakam korumasıyla tartışan CHP’li Eren Yıldırım’ın tutukluğa yaptığı itiraz reddedildi. ‘Tutuklu yargılansın’ diyen hakim, iki hafta önce ‘tutuksuz yargılansın’ kararı vermişti. CHP İzmir Karabağlar Belediye Meclis üyesi Dila Koyurga, 2013’te Gezi eylemleri sırasında attığı Cumhurbaşkanı’na hakaret tweetleri nedeniyle gözaltına alındı. Mahkeme adli kontrol şartıyla serbest bıraktı. Dila Koyurga, 2013’te 17 yaşındaydı.

SALGIN

Fransa da o ilacı yasakladı: Sıtma ilacı hidroksiklorokin tartışması büyüyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün ‘denemeleri güvenlik gerekçesiyle askıya alma’ kararı sonrası Fransa ilacın kullanımını durdurdu. Türk Tabipler Birliği de Sağlık Bakanlığı’ndan ilacın kullanıldığı hastalara ilişkin verilerin açıklanmasını talep etti.

300 bin vaka tahmini: Türk Tabipler Birliği Koronavirüs İzleme Grubu üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala, “Dünyada doğrulanmış vaka sayısının 10 katı aktif hasta olduğu yaklaşımı benimseniyor. Türkiye’de iyileşenler ve ölümler çıktığında bu rakam 35 bin. Bu da Türkiye’de 300 binin üzerinde vaka anlamına geliyor” dedi.

Bayramlaşmaya gitti, 13 kişiye virüs bulaştırdı: Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde bir kişi, kısıtlama olmasına rağmen yakınlarına bayram ziyaretine gitti. Öksürük ve yüksek ateş şikayeti ile hastaneye kaldırılan kişinin yapılan testlerinde koronavirüs olduğu anlaşıldı. Şahsın temas ettiği 13 kişiye virüsü bulaştırdığı tespit edildi.

Merkel’e göre hala yolun başındayız: Almanya Başbakanı Angela Merkel, ülkede yaşanan bazı olaylarda yeni tip koronavirüsün ne kadar hızlı yayılabildiğinin görüldüğünü, bundan dolayı dikkatli olunması gerektiğini söyledi. Merkel, Kovid-19’a karşı şimdiye kadar aşının veya bir ilacın bulunamadığını belirterek, hala salgının başında olunduğunu yineledi.

Oxford, aşıyı Afrikalılar üzerinde test edecek: Oxford Üniversitesi’nin yeni tip koronavirüse karşı geliştirmeye çalıştığı aşının Afrika ülkelerinden Kenya’da yetişkinler üzerinde deneneceği ortaya çıktı. Dünya Sağlık Örgütü’nün uluslararası klinik deneyleri kayıt altında tuttuğu platformda detaylarını paylaştığı çalışmaya göre, Kenya’da 18 yaşından büyük 400 kişide yeni aşının koruma sağlayıp sağlamadığı test edilecek. 

Korona beyinde iz mi bırakıyor: New Scientist, hafif koku ve tat kaybından ölümcül beyin iltihabı ensefalit’e kadar uzanan koronavirüsün beyne etkilerini haber yapmış. Uzmanlara göre virüs doğrudan nöronlara saldırarak beyne ulaşmaya çalışıyor. Tedavi görenlerde uzun vadede kronik sinirsel etkilere hazır olmalıyız.

EKONOMİ

Lufthansa kurtarma paketini reddetti: Korona salgını nedeniyle olumsuz etkilenen Alman havayolu şirketi Lufthansa için Alman hükümeti 9 milyar Euro’luk bir yardım paketi önermişti. Bu para karşılığında hükümet şirkete yüzde 20 ortak olacak, şirket daha sonra borcunu öderse hisseleri geri alacaktı. Ama Lufthansa Yönetim Kurulu bu teklifi reddetti.

Korona işsizliği en beteri: Uluslararası Çalışma Örgütü rakamlarına göre korona salgını nedeniyle dünya genelinde her 6 gençten biri işsiz kaldı. 15-28 yaş arası işsizlerin yüzde 40’ı, salgının en çok vurduğu otel ve restoran sektöründe çalışıyordu.

Albayrak’a göre bedel ödemeli yeni döneme girdik: Ekonomide Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye’nin ‘üretim ve düşük faiz’ modelini ilk defa bunu bu kadar güçlü ve sağlam bir şekilde uygulayacağı bir döneme girdiğini, söyledi. “Bunu yapmanız için bazı bedeller ödemeli, bazı planlar yapmanız, bazı şeyleri sizin yönetmeniz lazım” diye devam eden Albayrak kastettiği yeni ekonomiyi şöyle tarif etti: “Türkiye artık rekabetçi kur politikası ile üretim odaklı üreticilerin desteklendiği bir çerçevede eskisinden çok başka yeni bir ekonomik modele geçiyor.”

ABD’de genel müdürdü, Artvin’de somon kralı: ABD’de bir şirketin genel müdürü olarak çalışırken, özlemini duyduğu doğal hayat için 9 yıl önce memleketi Rize’ye dönen Hasan Kuzuoğlu, Artvin’in Borçka Barajı gölüne kurduğu çiftlikte Karadeniz somonu üretiyor. Yılda 3 ton balık, 15 bin lira ciro ile işe başlayan Kuzuoğlu, 9 yılda 16 bin ton somon balığı üretimine ulaştığı çiftliğinde 500 milyon lira gelir elde edip, 12 ülkeye de ihracat yapıyor. 

DIŞ HABERLER

Rusya Libya’da tam yakalandı: ABD’nin Afrika Komutanlığı AFRICOM, Rusya’nın Libya’ya gönderdiği savaş uçaklarıyla ilgili daha fazla fotoğraf yayınladı. AFRICOM’a göre Rusya 8 değil en az 14 savaş uçağı göndermiş. Üzerlerinde işaret olmayan MIG 29 ve Su-24’ler Al Jufra Hava Üssü’ne teslim edilmiş.

Trump Twitter’a çattı: ABD Başkanı Donald Trump’la Twitter arasında kavga çıktı. Twitter Trump’ın paylaştığı bazı bilgilere ‘bilgiyi doğrula’ etiketi eklemiş, ABD Başkanı da Twitter’ı ‘ifade özgürlüğünü kısıtlamakla ve 2020 seçimlerine müdahale etmekle’ suçlamıştı. Dün hızını alamadı, “Sosyal medya platformlarına ya güçlü ayar çekeceğiz ya da tamamen kapatacağız” diye tweet attı.

Kızının başını kesti: İran’da ailesinin erkek arkadaşıyla evlenmesine izin vermemesi üzerine evden kaçan 14 yaşındaki Romina Ashrafi, güvende olmadığını söylemesine rağmen polis tarafından eve gönderildi. Romina, eve döndükten sonra, babası tarafından uykusunda başı kesilerek öldürüldü.

Polis şiddetine öfke seli: ABD’de bu kez Minneapolis yanıyor. Beyaz bir polisin gözaltına almak isterken diziyle ensesine basarak nefessiz bıraktığı 46 yaşındaki George Floyd’ın ölümü ülkeyi karıştırdı. Olaya karışan polisler kovuldu ama tepkiler dinmiyor. Ölüme neden olan polisin, üzerinde “Beyaz ırkı tekrar büyük yap” sloganlı kırmızı Trump şapkasıyla fotoğrafı sosyal medyada milyonlarca kez paylaşıldı.

BİLİM TEKNİK

Özel uzay yolculuğuna hava muhalefeti: Tarihte ilk kez özel bir şirkete ait araçla uzaya astronot yollama operasyonu son dakikada hava engeline takıldı. SpaceX’in geliştirdiği Crew Dragon adlı uzay aracı, Falcon 9 roketiyle TSİ 23.33’te Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatılacaktı. Son saniyede yağmur ve gökyüzündeki rüzgar hareketlerinin uçuşu riske edeceğine karar verildi.  Yarın öğleden sonra yeni bir deneme yapılacak. ABD, uzay mekiği programını çok masraflı olduğu gerekçesiyle 10 yıl önce sona erdirmesinden bu yana astronotlarını Rus Soyuz araçlarıyla uzaya gönderiyor, gidiş dönüş astronot başına 85 milyon dolar ödüyordu.

Dinozor katili yine tescil edildi: İngiliz bilim insanları 66 milyon önce Dünya’ya çarpıp dinozorları yok eden meteorun peşine düşmüşler. Sonuç daha önceki çalışmaları doğruluyor: 12 kilometre çapındaki meteor bugün Meksika Körfezi olarak bildiğimiz bölgeye 60 derecelik bir eğimle saplanmış. 30 kilometre derinliğinde 200 kilometre çapında bir krater oluşturmuş. Çarpma sonucu atmosfere karışan sülfür, ‘küresel bir kış’a neden olmuş.

İki hastaya bir ventilatör: Akut solunum güçlüğü çeken hastaları hayatta tutan cihaz sadece bir hasta tarafından kullanılabiliyordu. ABD’nin önde gelen teknik üniversitelerinden MIT, cihazı iki ya da daha çok hastanın aynı anda kullanmasını sağlayacak bir aparat geliştirdi. Cihaz koronavirüs başta olmak üzere yoğun bakım tedavilerinin en önemli parçalarından biri.

KÜLTÜR SANAT

Fedakâr sağlıkçılara destek müzayedesi: Artam Antik A.Ş. müzayede evi, Kovid-19 salgını ile mücadelede büyük fedakarlıklar yapan sağlık çalışanlarına destek vermek amacıyla bağış müzayedesi düzenliyor. Tüm geliri İstanbul Tıp Fakültesi Vakfı’na bağışlanacak müzayede 30 Mayıs Cumartesi günü internet üzerinden online olarak gerçekleşecek.

Yeni film platformu: Netflix ve Disney Plus’tan sonra HBO da çevrimiçi dizi ve film platformu başlatıyor. HBO Max şimdilik sadece ABD’de izlenebilecek. Aylık abonelik ücreti rakiplerinden pahalı: 14.99 dolar.

SPOR

Yeniden Arda Turan: Galatasaray’da transfer politikası daha çok yerli ve bonservisi elinde olan oyuncular üzerine kuruldu. Hedefteki futbolculardan biri de Arda Turan. Ocak transfer döneminde teknik direktör Fatih Terim’in tüm ısrarlarına rağmen yönetimin vetosuyla kapıdan dönen eski kaptanın önümüzdeki dönem Galatasaray formasını giymesi planlanıyor. Galatasaray’ın sezon başı kadrosuna kattığı Radamel Falcao da eski takım arkadaşı olan Arda Turan’ı kariyerinde en iyi anlaştığı isimlerden biri olarak görüyor.

Fenerbahçe’den Mert Hakan’a çılgın teklif: Transfer çalışmalarını hız kesmeden sürdüren Fenerbahçe, Vedat Muriqi’den sonra Galatasaray’a bir çalım daha atmaya hazırlanıyor. Sarı-lacivertli ekip, Galatasaray’la prensipte anlaşan Mert Hakan Yandaş’a teklif sunarak kafasını karıştırdı. Fenerbahçe, ocak ayında sarı-kırmızılılarla yıllık 1.6 milyon Euro’ya prensipte anlaşan yıldız futbolcu için  4 yıl için toplam 8 milyon Euro’yu gözden çıkardı.

Fenerbahçe küçülüyor: Fenerbahçe Kulübü Kadın Basketbol Şubesi’nden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Metin Sipahioğlu, kadın basketbolda küçülmeye gideceklerini duyurdu. Sipahioğlu, “Mali krizlerin dinmediği şu tabloda, alınan küçülme kararını çok doğru buluyorum. Önümüzdeki sezon kadın basketbolda takım bütçesi, yani toplam oyuncu net maaş bütçemiz 1.3 milyon dolar olarak belirlendi” dedi.

Obradovic kalıyor: Fenerbahçe basketbolda Obradovic ile yeni sözleşme imzalanmasını bekleyen sarı lacivertlilere müjde geliyor. Piratasdelbasket.net adlı internet sitesi, konu ile ilgili haberinde şu bilgilere yer verdi: “Sırp antrenör Fenerbahçe’nin kendisine sunduğu şartları kabul etti. Buna göre Obradovic, hem takım içerisinde bütçe kısıtlamasına gidilmesini, hem de kendi maaşında indirime gidilmesini kabul etti.”

Fenerbahçe’nin yeni ‘Can’ı: Transferin gözdesi Başakşehirsporlu milli futbolcu İrfan Can Kahveci menajerine, yurt dışındaki teklifleri düşünmediğini belirtti ve iki kulübün anlaşması halinde Fenerbahçe formasını giymek istediğini söyledi. Sarı-Lacivertliler bonservis sorununu çözmek için arayışlara girdi.

Trabzonspor, Rahmi Anıl’ı KAP’a bildirdi: Trabzonspor, Balıkesirspor’un 20 yaşındaki golcüsü Rahmi Anıl Başaran’ı resmen transfer etti. Bordo-mavili kulüp transfer için Balıkesirspor Kulübü’ne iki milyon lira ödeyecek.

Doktorlar rest çekti, TFF değiştirdi: Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), 12 Haziran’da yeniden başlayacak olan Süper Lig için daha önce ilan ettiği ‘Futbol Dönüş Öneri Protokolü’nde değişikliğe gitti. Bir önceki yayınlanan protokolde pozitif vakaların sorumluluğunun takım doktorları ve idari direktörlere verilmesi tepkilere neden olmuştu. Yapılan değişiklikle ‘sorumluluk’ kelimesinin yerini ‘yönetim’ kelimesi yazıldı. 

MAGAZİN

Karantinayı birleştirmişler: Çok iyi arkadaş olan oyuncular Kıvanç Tatlıtuğ ile Çağatay Ulusoy’un bayramdaki dört günlük sokağa çıkma yasağında da bir araya geldiği ortaya çıktı. Buluşmanın adresi Kıvanç Tatlıtuğ ile Başak Dizer’in Kemerburgaz’daki evleriydi. Çağatay Ulusoy misafirliğe sevgilisi Duygu Sarışın’la gelmiş. Ziyarete ilişkin fotoğrafı paylaşan Duygu Sarışın aynı zamanda ilişkilerinde sorun olduğu dedikodusunu da yalanlamış oldu.

Günün şarkısı: James Smith’den “Call Me When It’s Over.” Güzel bir gün olsun.