Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası her ay üç ayrı kesimde enflasyon beklentisi anketleri yapıyor ve sonuçlarını ayırıyor.

Birinci kesim, finans piyasası profesyonellerinden oluşuyor ve Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon hedefini tutturacağına en çok onlar inanıyor. Bu kesim 12 ay sonrası için enflasyonu bir önceki aya göre yüzde 1,7 daha düşürdü ve yüzde 25,4 olarak tahmin etti, ya da bu rakamı beklediğini söyledi.

İkinci kesim reel sektörden oluşuyor. Yani Türkiye’nin üreten sanayici kesimi. Onların enflasyon beklentisi de geçen aya göre yüzde 3,8 düştü ama Merkez Bankası’nın hedefinden çok yüksek bir yerde, yüzde 43,8’de hala beklenen enflasyon. Bu beklentinin önemi şu: Sanayici bu denli yüksek bir enflasyon bekliyorsa, ürünlerinin fiyatını da bu beklentisine göre koyuyor. Bu da enflasyonu düşürmeyi zorlaştırıyor.

Son kesim ise “hane halkı” diye tabir edilen bizleriz. Bizim için de enflasyon beklentisi bir önceki aya göre yüzde 4,3 gibi yüksek bir oranda gerilemiş ama yine de 12 ay sonraya yüzde 58,8 enflasyon bekliyoruz. Bu rakam, TÜİK’in 2024 yılı için açıkladığı gerçekleşen enflasyondan bile epey yüksek. Bu beklentinin önemi şu: Bizler, yani hane halkı yüksek enflasyon beklediğimizde eğer varsa paramızı biriktirmek yerine bir an önce harcamaya, henüz ürünlerin fiyatı artmamışken onları almaya çalışıyoruz, çünkü gelirimiz sabit olduğu için aynı ürünü ileride alamayacağımızı düşünüyoruz. Bu da enflasyonla mücadeleyi zorlaştıran bir şey; çünkü piyasalarda aşırı talep oluşması da fiyatları yukarı çekiyor, o yüzden enflasyonla mücadele programları hep tüketimi sınırlamaya çalışıyor.

Hane halkına önümüzdeki 12 ayda enflasyonun düşeceğini düşünüp düşünmedikleri de sorulmuş, “Düşecek” diyenler gerçi bir önceki aya göre biraz (yüzde 4,5) artmış ama sadece yüzde 30,8 olmuş. Yani sokaktaki üç kişiden ikisi enflasyonun bu 12 ayda düşeceğine inanmıyor.

Mehmet Şimşek yine de sevindi

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Merkez Bankası’nın bu verileri paylaşması sonrası yazdığı bir sosyal medya mesajında konuya iyimser tarafından yaklaştı ve bütün kesimlerde beklentilerin düştüğünü söyledi.

Şimşek şöyle yazdı:

“Enflasyon beklentilerindeki iyileşme devam ediyor. 

Ocakta piyasanın 12 ay sonrası için yıllık enflasyon beklentisi yüzde 25,4 seviyesinde. 

2024 yılı Mayıs ayına göre 12 ay sonrası beklenti hanehalkında 17 puan ve reel sektörde 12 puan iyileşti. Ancak beklentiler halen enflasyon görünümüne göre yüksek.

Enflasyon beklentileri dezenflasyonun hızı için kritiktir. Beklentilerin önümüzdeki dönemde enflasyondaki düşüşü daha fazla destekleyeceğini öngörüyoruz.  

Kararlılıkla uyguladığımız programla enflasyonu kalıcı olarak düşürerek vatandaşlarımızın alım gücünü artıracağız.”