Gezi Parkı olaylarının planlayıcılarından olduğu gerekçesiyle hakkında başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınan, bazı sanatçı ve oyuncuların menajerliğini yapan Ayşe Barım, “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüse yardım etme” suçundan tutuklandı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca, bundan 12 yıl önce, 2013’te yaşanan Taksim’deki Gezi Parkı odaklı olaylara iştirak ettiğine ilişkin yazılı ve görsel medyada çıkan iddialara ilişkin başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınan ve İstanbul Adliyesi’ne sevk edilen Ayşe Barım nöbetçi sulh ceza hakimliğince “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüse yardım etme” suçundan tutuklandı.
Barım’ın savcılıktaki ifadesi
Ayşe Barım, savcılıktaki ifadesinde, 2002’de sahibi olduğu menajerlik şirketini kurduğunu, aylık gelirinin 300 bin lira olduğunu belirtti.
Gezi Parkı eylemlerinin başlangıcında, konuyla ilgili Mayıs 2013’te kimsenin kendisini aramadığını öne süren Barım, Muhteşem Yüzyıl isimli dizide oynayan, beraber çalıştıkları bazı oyuncularla Gezi Parkı’ndaki eylemlerin başlangıcında buraya gittiklerini aktardı.
Barım, “Tam hatırlayamamakla birlikte onlardan birinin arayarak, setten çıkarak Gezi Parkı’na gideceğini, ‘Çocuklar ne yapıyor diye bakmak istiyoruz’ dediğini hatırlıyorum. Ben de bireysel olarak kendim gittim, oyunculara eşlik etmek üzere buluştum” beyanında bulundu.
Barım, Gezi Parkı’na hatırladığı kadarıyla 1 ya da 2 kez gittiğini, buradaki eylemlerde rol oynayan kurum ve kuruluşlarla, topluluk veya oluşumla resmi veya gayri resmi ilişkisinin bulunmadığını, oyuncularından kimseyi buralara yönlendirmediğini savundu.
Hakkında çıkan “Evimde hepsinin kaseti var, siz rahat olun. Gezi’de ne yaptıysam şimdi daha iyisini yapacağım, elleri mahkum” şeklindeki haberleri iftira olarak nitelendiren Barım, “Gezi Parkı döneminde, benim yakın çevrem beni çok iyi tanır ve bilir. Ben yakın olduğum, ortak iş yaptığım sanatçılarla hiçbir zaman meydana çıkıp beyanat vermedim. Onlara da böyle bir açıklama yapma hususunda herhangi bir yönlendirme ve telkinim asla olmadı. Bahse konu sanatçılara benim talimat vermem gibi bir durum söz konusu olamaz” savunmasını yaptı.
Ayşe Barım, Gezi Parkı’nda oyuncuların şiir okuduğu görüntülere ilişkin, bildiri, şiir ve yazıların kim tarafından yazıldığını ve bu yazıların oraya nasıl getirildiğini bilmediğini söyledi.
Birlikte çalıştığı oyunculardan kimsenin kendisine “Gezi Parkı’na gidelim” şeklinde yönlendirme yapmadığını belirten Barım, Mehmet Ali Alabora ile ilgili görüşmelerinin sorulması üzerine şunları kaydetti:
“Onunla (Mehmet Ali Alabora) o dönem Oyuncular Sendikası Başkanı olması nedeniyle, oyuncularla yakın temas içerisinde olduğundan görüşürdüm. Alabora’nın o dönem sosyal medyada hedef haline geldiğini hatırlıyorum, bu tape içeriğindeki metin için kendisiyle görüşmüşümdür. Başkaca irtibatıma bakıldığında kendisi ile görüşmem hiç yoktur. Birlikte çalıştığım oyuncularımın başlarına bu süreçte provokatif bir eylem gelmesinden endişe duymamdan ve Mehmet Ali’nin Oyuncular Sendikası Başkanı olması sebebiyle aramışımdır.”
Barım, Osman Kavala’yla olan tanışıklıklarının ise bir filmin galasıyla ilgili bina kullanımı konusu hakkında olduğunu öne sürdü.
İki yıl önceki orman yangınları sırasında sosyal medyada yaygınlaşan #HelpTurkey isimli paylaşımların kendisiyle ilgisinin olamayacağını, oyuncularına yönlendirme yapmadığını kaydeden Barım, bilgisayarında ele geçirilen “Occupy Gezi Kadın” isimli görseli birisinin kendisine göndermiş olabileceğini, bu resimdeki kişiyi Bergüzar Korel’e benzetmiş olduğu için sakladığını savundu.
İfadesinin devamında oyuncuları korumakla yükümlü olduğunu aktaran Barım, bildiriye ilişkin görüşünün yayınlanmaması yönünde olduğunu, bildirinin kim tarafından hazırlandığını bilmediğini söyledi.
Barım, 3 haftadır psikolojik anlamda kötü olduğunu, mağduriyetinin devlet tarafından giderilmesini istediğini, tek amacının işini en iyi şekilde yapmak olduğunu, suçlamaları kabul etmediğini ifade etti.
Sulh ceza hakimliğinin kararı
Ayşe Barım hakkındaki nöbetçi sulh ceza hakimliğinin karar yazısında, şüphelinin üzerine atılı suçun vasfı, fezleke içeriği, HTS kayıtları, sevk yazısında soruşturmanın geniş çaplı devam ettiği ve delillerin toplanma aşamasında olduğunun belirtilmesi dikkate alındığında, Barım hakkında somut delillere dayalı kuvvetli suç şüphesinin bulunduğu belirtildi.
Barım’ın üzerine atılı suçun katalog suçlardan olması nedeniyle tutuklama sebebinin var kabul edilebileceği bildirilen kararda, şüpheliye isnat edilen suç için kanunda öngörülen ceza miktarı ile suçun konusu ve ağırlığı dikkate alındığında, adli kontrol hükümlerinin yetersiz kalacağı kanaatine varıldığı aktarıldı.
Kararda, şüpheli Barım’ın İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının talebi doğrultusunda tutuklanmasına karar verildiği bildirildi.
Yazıda, Barım’ın, Alabora’yla gezi parkı olayları kapsamında bildirinin yayınlanıp yayınlanmaması konusunda fikir alışverişinde bulunduklarına ilişkin 2 tape kaydı bulunduğu belirtilerek, bu konuşmanın içeriğine yer verildi.
Söz konusu tape kaydında, ikili arasında bildiri yayınlanıp yayınlanmaması konusunda görüşmeler yapıldığı, devam eden görüşme içeriklerinde söz konusu bildirinin kendilerine zarar verebileceğini, eylemlerin daha aktif gerçekleştiği zaman yayınlanması gerektiği kanaati oluşturularak bunun neticelendirildiği kaydedildi.
Yazıda, “Bu şekilde evrilen eylemler sürecinde daha fazla kitlesellik arayışı içerisinde oldukları açıkça anlaşılmıştır” değerlendirmesi yapıldı.
Barım’ın sık sık görüştüğü kişiler temsil ettiği oyuncular
Barım’ın HTS kayıtlarına göre, Gezi parkı olaylarının başladığı gün ve yoğunlaşarak kitleselleştiği günlerde, Çiğdem Mater Utku ile 2013-2014 arasında 14 kez görüşme gerçekleştirdiği, Mehmet Ali Alabora ile gerçekleştirdiği ilk görüşmelerin ise Gezi Parkı olaylarının başlangıç tarihi olduğu aktarıldı.
Sevk yazısında, şu ifadelere yer verildi:
“Şüpheli Emine Ayşe Barım’ın Gezi Parkı olaylarının başlangıç tarihi aralığında şahsın sahibi olduğu ID İletişim Danışmanlık AŞ isimli firmasına bağlı toplumda tanınan oyunculardan 29 Mayıs ve 2 Haziran 2013 arasında sık sık, ardışık günler ve saatler aralığıyla Bergüzar Korel ile 7 kez, Ceyda Düvenci ile 4 kez, Dolunay Soysert ile 10 kez, Halit Ergenç ile 12 kez, Hümeyra Akbay ile 5 kez, Mehmet Günsür ile 1 kez, Nehir Erdoğan ile 2 kez, Selma Ergeç ile 8 kez, Nejat İşler’le 2 kez, Rıza Kocaoğlu ile 1 kez telefon görüşmesi yaptığı, yine şüphelinin kendisinin de kendi şirketine bağlı sanatçılarla Gezi olaylarına fiilen katılarak eylemlerin kitleselliğini arttırma çabası içerisinde olduğu açık kaynak çalışmalarında tespit edilmiştir.”
“Barım danışılan ve onayı alınan kişi”
Barım’ın menajerlik şirketine bağlı oyuncuların 2021’de Türkiye’de yaşanan orman yangını ve depremlerden sonra Türkiye’yi uluslararası arenada yetersiz gösterme adına sosyal medyadaki “#HelpTurkey” kampanyasına eş zamanlı olarak katıldıkları tespitinin soruşturmaya dahil edildiği kaydedilen yazıda, şüpheliye ait şirketin faaliyetlerinin amacının dışına çıkarak etki ajanlığına yöneldiği, iş yerinde yapılan aramada ise #Occupygezi – solidariedade com o poyo Turco (Gezi işgali- Türk halkıyla dayanışma) ibareli dokümanlar bulunduğu kaydedildi.
Yazıda, Barım’ın Gezi Davası’nın ana faillerinden firari sanık Mehmet Ali Alabora ve Çiğdem Mater Utku ile doğrudan irtibatlı olmasının yanında kendisinin irade gösteren, danışılan ve onayı alınan kişi olarak tespit edildiği öne sürüldü.
Barım’ın bu şekilde olayları planlayan, örgütleyen ve yönlendiren, iradesi sorularak bu yönde kendisinin karar bildirerek yön verici ve belirleyici olduğu değerlendirmesi yazıda yer aldı.
Şüpheli Barım’ın kendi şirketine bağlı toplumda tanınan oyuncuları Gezi eylemlerine yönlendirdiği belirtilen yazıda, oyuncuların toplumda tanınırlığını ve etki gücünü de kullanarak daha fazla kitleselleşmesini amaçladığı ve bunda da kısmen başarılı olduğu aktarıldı.
Sevk yazısında, soruşturmada “tanık” olarak ifadesi alınan oyuncuların beyanlarında, kendi iradeleriyle eylemlere katıldığını beyan etseler de Barım ile eylemlerin başladığı döneme dair yoğun irtibatlarının içeriğini, hayatın olağan akışına uygun olarak açıklayamadıkları kaydedildi.
Tanık oyuncuların, iç ve dış kamuoyu tarafından günlerce takip edilen ve gündemde tutulan gezi olaylarının kitleselleşmeye başladığı dönemde Barım ile görüşme içeriklerinin bulunduğu belirtilen yazıda, oyuncuların eylemlerin olduğu dönemde Gezi Parkında Barım’la bulunmalarına rağmen kaçamaklı cevaplarının şüpheliyi kayırma amacıyla verildiği aktarıldı.
2 oyuncu hakkında “yalan tanıklık”tan soruşturma
Tanıklardan Halit Ergenç ve Rıza Kocaoğlu’nun, olayların faillerinden Alabora ile olaylar sürecinde irtibatları olduğu anlatılan yazıda, birlikte eylem görüntüleri bulunmalarına rağmen irtibatlı olmadıklarına dair beyanda bulunmaları nedeniyle “Yalan tanıklık” suçundan ayrıca soruşturma başlatıldığı ifade edildi.
Yazıda, Barım’ın tutuklanmasına karar verilmesi istendi.
Öte yandan, sevk yazısında Ayşe Barım hakkında sektörde tekelleşmeye neden olduğu iddiaları ile, kendisine karşı çıkan oyuncuları piyasadan uzaklaştırdığına ilişkin de “haksız rekabet”, “şantaj”, “iş ve çalışma hürriyetinin ihlali” ve “vergi usul kanununa muhalefet” suçlarından ayrıca soruşturma yürütüldüğü bilgisi verildi.
