Yaratıcı düşüncenin oluşum süreçleri ve modern/post modern sanat üzerine kitaplarımı yazarken belki de binlerce fotoğrafa bakmam gerekmişti.
***
Ben bilgili bakmanın anlamını yıllar önce Ufizzi’yi gezerken anlamıştım. Müzede o gün sanat tarihçisi olan son derece bilgili bir kadın rehberimiz vardı.Ben o gün boyunca her resme ilk önce kendi başıma baktıktan sonra bir de kadının anlatımı eşliğinde de baktım aynı resime . Ve gördüm ki bilgili ve resime bakmayı bilen bir insan eşliğinde bakılan resim sizin tek başınıza baktığınız resimden çok daha farklı anlamlar içerebiliyormuş. bilgili bakılan bir resim anlamını tamamen değiştirebiliyormuş.
***
Peki durum böyleyse o zaman biz hiç tek başımıza sanat eserine bakıp onu değerlendiremeyeceğiz mi anlamına geliyordu bu? Hayır tabii ki değil, ama bir esere bakarken sanki yanımızda bir bilgili sanat tarihçisi varmış gibi anlamlara ulaşabilmemiz için müzeye veya galeriye gitmeden önce hem sanatçı hem de sant eserleri üzerine çalışıp bilgilenmeliyiz.bunu yaptığımız takdirde gördüğümüz eserin bize anlamı çok daha farklı ve derin olacaktır .
***
Ben bu yöntemi son olarak Ahmet Güneştekin’in Kayıp Alfabe sergisini gezdiğim gün uyguladım. Sonuç çok çarpıcıydı.hala daha gördüklerimin etkisinden kurtulamadım. Gördüklerim üzerine bu pazar günü bir yazı için çalışmaktayım.
***
resim sanatında bakmanın görmenin çalışma süreçli böyleyken acaba fotoğraf sanatında durum farklı mı? Tabii ki değil. Fotoğraflara bakarken bakmak ile görmenin farkını bize öğreten usta John Berger’dir. O ve onun öğrencisi sayılabilecek Geoff Dyer bana bir fotoğrafa nasıl bakılması gerektiğini bana öğretttiler sanıyorum. Kitaplarıma çalışırken baktığım binlerce fotoğraf bu ustalardan edindiğim bilgi sayesinde çok daha farklı anlamlar kazanmıştı benim için.
***
bugün analiz edeceğim fotoğraf tabii ki bir sanat fotoğrafı kadar çok katmanlı anlamlar içermiyor.
fotoğrafta her şey net ve açık gibi. Ama eğer bu fotoğraftaki kralın ülkesinin elinden alınmak üzere olduğunu ve Trump’dan ciddi bir tehdit aldığını ve bir ihtimal ülkesinden kaçmak zorunda kalacağını bilirseniz, onun bu süklüm püklüm duruşu farklı bir anlam kazanır sizin için.