Onun gibi yaratıcı bir deha yeni bir uluslararası başarıya imza atmak üzereyken, daha önce yaptığı işler dünyanın en önemli müzelerinde sergilenmişken ve sanat otoriteleri onun büyüklüğünü zaten kabul etmişken şimdi benim ortaya çıkıp Refik Anadol’un yaptığı işler gerçekten sanat mıdır sorusunu sormam belki abes, haddini bilmez kaçacaktır ama yaratıcı düşünce ve sanat hakkında iki çalışmam ve bunlara ek yeni kitaplar düşündüğüm halde, bu aşamada bile, neye sanat neye sanatçı denileceği konusunda kafa karışıklığım var.

bu yazı aslında o kafa karışıklığından çıkma arayışımın bir aşaması. 

***

gerçi artık net tanım kriterlerinin olmadığı ve ‘herkesin sanatçı olabildiği’ (Joseph Beuys), her türlü işe sanat denebildiği, bazen ortaya konan eserin değil arkasındaki fikrin daha önemli olabildiği ve bu yüzden de sanat eleştirisinin artık bir kriteri olamadığından, can çekiştiği bir post modern dönemdeyiz ama yine de Refik Anadol için bazı  soruları sormaktan kendimi alamıyorum:

***

1- Refik Anadol yaratma sürecine başladığında onu o aşamada yönlendiren bir felsefe, bir düşünce var mıdır?

2- refik anadol hangi duygularını ifade etmek için eserini yaratıyor olabilir. veya ürünü bilgisayarın ortaya çıkarmasını bekleyip sonra onu görünce mi duyguları oluşuyor.

3- eğer eserin arkasında bir fikir varsa o fikirler nihai ürüne nasıl yansımıştır. özetle eserlerinin kendi başına anlamı nedir. bu esere baktığımızda ne düşünmemiz gerekiyor yoksa sadece estetik güzellikle mi yetinmemiz lazım.

4- eğer eldeki verilerin, bu bankanın bankacılık hafızasının verileri veya MOMA müzesindeki  eserlerin tümü olabilir, piksellerinin toparlanma sürecinde bilgisayarı yönlendirici bir fikir, bir düşünce var mıdır, eğer varsa bu nedir?

5- Duchamp nalburdan aldığı pisuarı bile sanat ilan etmeden önce bir amacı ve felsefesi vardı, onun seçme süreci bu yüzden bir sanattı. Refik Anadol görüntülerin seçim aşamasında ne tür kriterler kullanıyor

6- Refik Anadol bilgisayarda pikselleri birleştirirken onu  yönlendiren bir düşünce, bir felsefe var mıdır, yoksa bu süreçte sadece bilgisayarın ne yaratacağını bekleyip görmek mi gerekiyor.

***

Post modernde artık her şey mümkün olabildiğinden bilgisayarın yarattığı şekle bile sanat demek teorik olarak mümkün, ama benim bu teoriye illa da katılmam gerekmiyor. 

bu nedenle  Refik Anadol benim için bir sanatçı değil, kendi dediği gibi büyük bir medya artistidir. üstelik son derece orijinal, başarılı ve devrimci bir medya artisti.