Amerikan Başkanı Donald Trump, Ukrayna’yı “barışa” zorlamak için elindeki en büyük kartı kullandı ve bu ülkeye yönelik bütün askeri yardımları ve malzeme sevkiyatını durdurdu.
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın bitmesini hedeflediğini söyleyen Başkan Trump, böylece Rusya’nın elini çok güçlendirmiş oldu. Çoğu askeri uzmana göre Ukrayna’nın elinde kendini savunmaya en fazla üç ay daha yetecek kadar mühimmat bulunuyor. Bu mühimmatın en kritik bölümü eldeki Patriot füzesi stoklarıyla ilgili. Rusya’nın sık sık yaptığı hava saldırılarında kullandığı bir kısım silaha karşı sadece Patriot’lar etkili olabiliyor. Bu füze stoklarının bitmesi, Ukrayna’nın Rusya’nın füze saldırılarına karşı tamamen savunmasız kalması anlamına gelecek.
Amerikan Başkanı Trump’ın kararı, geçen cuma günü Beyaz Saray’da yaşanan diplomatik rezaletin sonrasında geldi. Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’yi kameralar karşısında azarlayıp sonra da Beyaz Saray’dan kovar kovmaz Trump’ın ulusal güvenlik ekibine Ukrayna’ya askeri yardımı tamamen durdurma seçeneğini konuşma talimatı verdiği haberleri çıkmıştı.
Aslında cuma günü Beyaz Saray’da yaşanan olayın temelinde de Trump’ın bugün Zelenski’ye yönelttiği eleştiriler vardı. Zelenski, barış için oturacağı pazarlık masasında Amerika’nın kendilerine destek vermesini ve Rusya’ya karşı bir ağırlık oluşturmasını, elde edilecek bir ateşkes veya barış anlaşmasından sonra da kendilerine güvenlik garantisi vermesini istiyordu.
Amerika ise Rusya ile ilişkilerini “normalleştirme”ye daha fazla ağırlık verdiğini belli eder tarzda davranıyor, Ukrayna’ya güvenlik garantisi vermiyordu. Onun yerine Ukrayna ile yapılacak maden anlaşmasının, Ukrayna’da Amerikan şirketlerinin çalışmasını beraberinde getireceği için bir çeşit güvenlik garantisi anlamına geldiğini söylüyordu.
Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kendisine vereceği sözü tutacağına inandığını belirtiyordu.
Beyaz Saray’daki azarlar, Zelenski’nin Putin’in güvenilmez olduğunu, hatta Trump’ın ilk başkanlığı döneminde de Ukrayna’ya saldırmaya devam ettiğini söylemesi üzerine başlamıştı. Bu sözler üzerine devreye giren Başkan Yardımcısı JD Vance, Zelenski’ye “Saygısızlık yaptığını” söylemişti.
Cuma günü yaşanan olayın ardından Zelenski, Amerika ve Trump’la anlaşmanın yollarını bulmaya çalışmış ama özür dilemeye yanaşmamıştı. Avrupa ülkelerinin desteğini arkasına alan Ukrayna Cumhurbaşkanı, ABD ile maden anlaşmasını imzalamaya hazır olduğunu da tekrar etmişti.
Zelenski dün gazetecilerin Avrupalı ülkelerin üstlendiği inisiyatifle ilgili bir sorusuna “Daha ilk adımlardan söz ediyoruz” diye cevap verdi, görüşmeler konusunda detay veremeyeceğini söyledi ama “Bu savaşı bitirecek bir anlaşma hala çok çok uzakta ve henüz bu adımları atmaya kimse başlamadı. Barış adil, onurlu ve en önemlisi sürdürülebilir olmalı” dedi.
İşte Zelenski’nin bu “Anlaşma henüz çok çok uzakta” sözleri Amerika’dan, özellikle de Başkan Trump’tan çok sert tepki gördü. Başkan sosyal medyada, “Bu Zelenski’nin yapabileceği en kötü açıklama ve Amerika bunu daha fazla sürdürmeyecek” dedi. Trump taraftarları, başta Elon Musk olmak üzere, Zelenski’yi bu sözlerinden ötürü “Savaşı sonsuza kadar sürdürmeye çalışmak”la suçladılar.