ABD Başkanı Donald Trump’ın baş müttefiklerinden biri olan milyarder Elon Musk’ın Trump’a Çin’den ithal edilen ürünlere uygulanan kapsamlı gümrük vergilerini geri çekmesi için doğrudan çağrıda bulundu. Trump bu kişisel çağrılara rağmen yeni yüzde 50’lik gümrük vergisi tehdidinde bulunurken Musk hem tüketiciler hem de işletmeler için artan maliyetlere karşı uyarıda bulundu. Kişisel çağrılarından bir sonuç alamayan Musk, hafta sonu gümrük vergileriyle ilgili olarak ABD Başkanı’nın önde gelen ticaret danışmanlarından biri olan Peter Navarro’yu eleştiren paylaşımlarda bulundu.
Musk’ın gümrük vergilerine yönelik bu tutumu nedeniyle Tesla’ya talep düşüyor ve hisse senetleri düşüyor. Trump ve başlıca müttefiklerinden Musk arasında gerilim artmış gibi görünüyor.
The Washington Post’un haberine göre, Elon Musk, Donald Trump’a yeni kapsamlı gümrük vergileri dalgasını geri çekmesi için kişisel çağrıda bulundu. Trump’ın Çin’den ithal edilen mallara yüzde 50’lik gümrük vergisi uygulanması tehdidi nedeniyle tansiyon yükselirken Musk planlara muhalefetini dile getirmek için sosyal medyaya yöneldi ve aynı zamanda başkanı doğrudan etkilemeye çalıştı.
Gazeteye konuşan ve görüşmelerle ilgili bilgi sahibi kaynaklar bu iddiayı doğruladı. Ancak Musk’ın çabaları yetersiz kalmış gibi görünüyor.
Musk-Trump arasındaki “ticarî” gerilim yeni değil
Bu Musk’ın Trump’la ticaret konusunda yaşadığı ilk gerilim değil. Tesla, 2020 yılında daha önceki gümrük tarifelerine itiraz etmek için Trump yönetimine dava açmıştı.
Musk başlangıçta bu hamleyi desteklemiş olsa da, daha sonra olumsuz tepki göstermişti. Dava, Musk’ı Pekin’le fazla samimi olmakla ve Trump’ın “Önce Amerika” duruşunu baltalamakla suçlayan sağ kesimin eleştiri oklarına hedef olmuştu.
2 Nisan’da 60 ülkeye uygulanan gümrük vergileri çok daha kapsamlı bir hal alırken Musk’ın teknoloji ve iş dünyasındaki pek çok müttefiki de gümrük tarifelerine karşı çağrılarını yineliyor.
Perde arkası çabaları
Washington Post’a göre, bir grup iş dünyası lideri Trump yönetimini daha ılımlı ticaret politikalarına doğru itmek için gayrı resmî bir koalisyon oluşturmaya çalıştı. Bu grubun umudu Trump’ın Hazine Bakanı Scott Bessent’ten ipucu alarak tutumunu yumuşatması oldu.
Ancak bir zamanlar Musk’ın müttefiki olarak görülen Ticaret Bakanı Howard Lutnick’in varlığı beklentileri değiştirdi. Lutnick’in korumacılık lehine kararlı bir ses olarak ortaya çıkması, şirket içinde rotayı değiştirme çabalarını zorlaştırıyor.
Tesla tehlikede
Gümrük vergileri ve Trump-Musk gerilimi Tesla için tehlikeli bir döneme denk geliyor. Şirketin talepleri son aylarda düşüşe geçti ve birçok analist bu durumdan Musk’ın siyasî görünürlüğünü sorumlu tutuyor.
Musk’tan geri adım; kardeşinden Trump’a sert sözler
Milyarder Musk, pazartesi akşamı bir geri adım atarak ABD ticaret temsilcisinin haksız ticaret uygulamalarını gerekçe göstererek gümrük vergilerini savunan bir gönderiyi paylaştı ve “İyi noktalar” notu düştü.
Ancak Tesla Yönetim Kurulu üyesi, Musk’ın kardeşi Kimbal Musk X hesabından “Trump’ın aslında nesiller boyunca en yüksek vergi uygulayan Amerikan Başkanı olduğunu kim düşünebilirdi ki? Trump gümrük tarifesi stratejisiyle Amerikan tüketicisine yapısal ve kalıcı bir vergi uyguladı” diye yazdı. Daha birkaç hafta önce Kimbal, Beyaz Saray’daki bir etkinlikte Tesla otomobillerini sergilediği için Trump’ı övmüştü.
Trump’ın ticaret danışmanını hedef aldı
Musk’ın hayal kırıklığının merkezinde Trump’ın ticaret danışmanı ve mevcut gümrük tarifesi planlarının mimarı Peter Navarro var. Musk, Navarro’nun akademik geçmişini hedef aldı.
Musk “Harvard’dan ekonomi alanında doktora almak kötü bir şey, iyi bir şey değil” diye yazdı.
Musk’ın resmî görevinden istifa etmesi bekleniyor
Tesla’yı yöneten ve dünya çapında yatırımları olan Musk, uzun zamandır gümrük vergilerinden çekiniyordu. Tesla’nın hem Çin’de hem de ABD’de üretim ve satış yapmasıyla, korumacı politikalar Musk’ın kârını sert bir şekilde etkileyebilir.
Musk’ın önümüzdeki haftalarda Trump yörüngesindeki resmi danışmanlık rolünden istifa etmesi bekleniyor.