ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi adımları ve Çin ile tırmanan gerilim ekonomik belirsizlikleri artırırken, bu süreçte güvenli yatırım araçlarından biri olarak kabul edilen ABD Hazine tahvillerinde görülen satışlar, bu tahvillerin güvenli liman statüsünü sarstı.
Derlenen bilgilere göre, Trump’ın “kurtuluş günü” olarak nitelendirdiği 2 Nisan’da açıkladığı gümrük vergileri, küresel piyasalarındaki oynaklığı artırırken ABD’nin yaklaşık 29 trilyon dolarlık tahvil piyasasını sarstı.
Geçen hafta ABD’nin ticaret partnerlerine uygulanacak karşılıklı tarife oranlarını duyuran Trump, temel tarife oranının yüzde 10 olacağını belirterek, diğer ülkelerin uyguladığı tarifeler ve tarife dışı engelleri hesaba katarak ülkeye göre değişen orandaki gümrük vergisi oranlarını açıklamıştı.
Bu kapsamda tüm ülkelere getirilen yüzde 10 oranındaki temel gümrük vergisinin 5 Nisan’da, ülkelere özel olarak belirlenen daha yüksek oranlı tarifelerin ise 9 Nisan’da yürürlüğe gireceği kaydedilmişti.
ABD’nin birçok ticaret partnerini hedef alan karşılıklı tarifeler, ekonomik belirsizliğe yol açarken ABD ekonomisinde resesyon endişelerini ve faiz indirimi beklentilerini artırmıştı.
Tarife açıklamaları ve restleşmelerinin yol açtığı kaygıyla küresel olarak hisse senedi piyasaları gerilerken, ABD Hazine tahvilleri de satıldı.
Geleneksel olarak yatırımcılar belirsizliğin arttığı dönemlerinde hisse senetlerini sattıklarında, güvenli liman arayışına yönelerek ABD Hazine tahvilleri talep ederler. Fakat bunun tam tersi oldu. Hisse senetlerinin değerleri düşerken yatırımcılar ABD Hazine tahvillerini de sattı.
Küresel finansal sisteminin önemli unsurlarından biri olan ABD tahvil piyasasında yaşanan satış dalgası tahvil fiyatlarını düşürürken faizlerin yükselmesine neden oldu.
Analistler, yatırımcıların ABD tahvillerine yönelik şüpheciliğini doların zayıflığının temel nedenlerinden biri olarak görüyor. Bazı analistler de ABD Hazine tahvillerinde yatırımcıları tedirgin edici değişimleri bu varlıkların güvenli liman statüsünü kalıcı hasara uğrattığını değerlendiriyor.
ABD dolarının , İsviçre frangı, Japon yeni, Kanada doları, İngiliz sterlini ve İsveç kronu karşısındaki değerini ölçmek için kullanılan dolar endeksi de 5 günde yüzde 2’den fazla düşüşle 100,40’ın altına geriledi.
ABD Hazine tahvil faizleri yükselişe geçti
Trump’ın geçen hafta karşılıklı tarifeleri açıklamasının ardından ABD’nin tahvil faizlerinde bu hafta sert yükseliş kaydedildi.
ABD Hazine tahvillerine yönelik talebin azalmasıyla ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi bir haftada 40 baz puan yükseldi.
Bu haftaya yüzde 4 seviyesinden başlayan ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, çarşamba günü yüzde 4,51 ile zirveyi görmesinin ardından dün günü yüzde 4,49 seviyesinde tamamladı.
ABD’nin 2 yıllık tahvil faizi de haftaya yüzde 3,66 seviyesinden başlarken çarşamba günü yüzde 4,04’e kadar yükseldi ve dün kapanışta yüzde 3,88 olarak kaydedildi.
ABD’nin 30 yıllık tahvil faizi de bu haftaya yüzde 4,42 seviyesinden başlarken çarşamba günü yüzde 5,02 seviyesini gördü ve dün günü yüzde 4,88 seviyesinde tamamladı.
Analistler, tahvil piyasasında bu hafta yaşanan gelişmeleri ABD hükümetinin politikalarına karşı bir tepki olarak yorumladı.
Bazı analistler, tahvil piyasasında bu hafta yaşanan hareketleri Mart 2020’deki “nakde hücum” krizine benzetirken, o dönemde tahvil piyasasında yaşanan çöküşün ABD Merkez Bankasının (Fed) 1,6 trilyon dolarlık tahvil alım programıyla müdahale etmesini gerektirdiğini hatırlattı.
ABD Başkanı Trump, çarşamba günü ise karşılıklı tarifelerin yürürlüğe girmesinin üzerinden 24 saat geçmeden Çin hariç diğer ticaret ortakları için ek tarifeleri 90 gün süreyle durdurduğunu duyurdu. Bu geri adımın sebebi tahvil piyasasındaki gelişmelerdi.
ABD Başkanı Trump, ek tarifeleri 90 gün durdurmasının ardından Beyaz Saray’da basın mensuplarına yaptığı açıklamada, tahvil piyasasını izlediğini söyledi. Trump, “Tahvil piyasası şu anda çok güzel. Ama evet, dün gece insanların biraz rahatsız olduğunu gördüm” dedi.
Beyaz Saray Ulusal Konseyi Direktörü Kevin Hassett de bir röportajında, tahvil piyasasındaki oynaklığın Trump’ın tarife kararına “biraz daha aciliyet” kattığını ifade etti.
Gümrük vergileri konusunda Wall Street’ten, siyasilerden ve ekonomistlerden gelen tepkiler ABD Başkanı Trump’a tarifeler konusunda geri adım attıramadı. Fakat piyasasındaki aşırı oynaklık Trump’ın birçok gümrük vergisini ertelemesine neden oldu.
Tahvil faizleri finansal piyasa istikrarı için kritik önem taşıyor ABD Hazine tahvilleri hem ABD’de hem de küresel düzeyde finansal piyasa istikrarı için kritik önem taşıyor. Hükümetler, harcamalarını finanse etmek için ya vergi gibi gelirlerle finansman sağlıyor ya da tahvil piyasalarından borçlanıyor.
Tahvil fiyatları ile oranları ters orantılı hareket ediyor. Tahvil piyasasında satışların yaşanması, devletin borçlanma maliyetini yükseltirken konut kredisi (mortgage), işletme kredileri ve taşıt kredilerini de etkiliyor.
