Brezilya’da 8 işçi, küresel kahve zinciri Starbucks’ın tedarikçisine karşı ABD’de dava açtı. Uluslararası Hak Savunucuları (IRA) desteğiyle açılan davada, işçilerin köleliğe benzer koşullarda çalıştırıldıkları ve haklarının ihlâl edildiği öne sürüldü.
İddialara göre, henüz 16 yaşına girmemiş bir çocuk, Brezilya’nın Minas Gerais eyaletindeki bir kahve çiftliğinde hiçbir ücret almadan, koruyucu ekipman olmadan ve sadece 20 dakikalık yemek molasıyla günde 12 saati aşan mesailerle çalıştırıldı. Geçtiğimiz haziran ayında düzenlenen baskında kurtarılan işçilerin, resmî rapora göre “tehlikeli koşullarda çocuk işçiliğine” ve “insan ticaretine” maruz kaldığı belirlendi.
Aynı hafta içinde IRA ve Coffee Watch, ABD Gümrük ve Sınır Koruma birimine başvurarak Starbucks, Nestle, Dunkin’ ve McDonald’s gibi şirketlerin, Brezilya’dan zorla çalıştırılan işçiler tarafından üretilmiş kahveyi ithal etmemesi talebiyle şikayette bulundu.
Starbucks, 2004’te başlattığı “Cafe Practices” programı ile sürdürülebilir ve etik üretimi hedeflediğini belirtmişti. Ancak dava dilekçesinde, etik standartlara rağmen şirketin bu tür çiftliklerden ürün tedarik etmeye devam ettiği ileri sürüldü.
IRA Direktörü Terrence Collingsworth, “Bir fincan kahve için ödenen bedel, çocuk ve zorla çalıştırılmış işçilerin emeğiyle kazanılıyorsa, bu durum sadece yasa dışı değil, ahlaken de kabul edilemez” ifadelerini kullandı.
Kahve tedarik zincirlerindeki insan hakları ihlalleriyle mücadele eden sivil toplum kuruluşu Coffee Watch’un kurucusu ve direktörü Etelle Higonnet ise “ABD Gümrük ve Sınır Koruma Birimi’ni davamızın su götürmez olduğuna ikna edebilirsek bu, bir oyun değiştirici olacaktır. Çünkü binlerce insan Brezilyalı yetkililer tarafından bu koşullarda bulundu ve açıkça görülüyor ki şimdiye kadar yapılanlar sorunu çözmüyor” dedi.
Uzmanlar, yaşananların Brezilya’daki yapısal sorunlara işaret ettiğini belirtiyor. Kahve sektöründe köleliğe benzer çalışma koşullarının hâlen yaygın olduğu, kurtarılan işçilerin büyük kısmını Afro-Brezilyalıların oluşturduğu ifade ediliyor.
