Güneş sabit mi, yoksa evrende hareket halinde mi? Elbette hareket halinde, üstelik müthiş bir hızla hareket ediyor. Samanyolu Galaksisinin etrafında dönüyor. Samanyolu galaksisi de Sabir değil, o da evrende hareket halinde.

Bu tuhaf soruların akla gelmesinin sebebi, Türkiye’nin Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş’ın lisede gördüğü fizik dersinde anlatılan bir konuyu ya hiç anlamamış olması ya da yanlış anlamış olması.

Erbaş, lise dersinde kendisine ve milyonlarca başka öğrenciye “Güneşin sabit olduğunun anlatıldığını” öne sürüyor. O günün lise ders kitaplarına bakmak olanaklı değil ama lise dersinde bilim tarihinden söz edildiğini ve bu tarih açısından “Güneş merkezli düşünme”nin önemli olduğunu biliyoruz. Batıda evrenin merkezinin dünya olduğu fikrine karşı Kopernik’le başlayan bilimsel devrimler çağında sıçramayı başlatan şey, dünyanın merkezde olmadığı, aksine dünyanın güneşin etrafında bir yörüngede dolaştığı.

Ancak bu devrim Batı açısından önemli; çünkü Batıda bilim bu sayede dini bir dogma olan dünyayı evrenin merkezine koymanın ötesine geçiyor, o dogmayı yıkıyor.

Oysa aynı tarih İslam için de, diğer Doğu uygarlıkları için de son derece farklı. Ne İslamda ne Çin ve Hindistan astronomisinde dünyanın evrenin merkezi olduğuna dair bir görüş bulunuyor. Aksine, dünyanın ve diğer gezegenlerin güneşin etrafında döndüğü konusu çok eski zamanlardan beri bilinen ve tartışılmayan bir şey.

Ama Prof. Dr. Ali Erbaş, lisede kendisine “Güneşin sabit olduğunun” söylendiğini düşünmüş, bunun da Yasin suresinin 38. ayetinde geçen “Güneş de kendi yörüngesinde akıp gitmektedir” cümlesiyle çeliştiğini düşünmüş, kafası karışmış.

Bakın dün Prof. Dr. Ali Erbaş bir cami çıkışı konuşurken bunu nasıl anlattı:

“Güneş kendisi için tayin edilmiş belirli bir yörüngeye doğru hareket etmektedir. Ama ben lisede okurken, ‘Güneş sabittir.’, bilimsel çalışmaların sonucu buydu, ‘Güneş sabittir, diğer 9 gezegen onun etrafında dönmektedir.’ Diyorlardı ki ‘Kur’an bilime uymuyor.’ Halbuki bilim Kur’an’a uymuyordu. Ne oldu 1982 yılında? Gökbilimciler, astronomlar tespit ettiler ki güneş hareket etmektedir. Hatta belirli bir yörüngeye doğru.”

Oysa ne İslam öncesinde ne İslamda güneşin sabit olduğuna dair bir tartışma yok. Hatta İslamın Altın Çağı adı verilen çağda yaşamış olan büyük gökbilimci El Battani, güneşin arka plandaki yıldızlara göre hareket etmesinden yola çıkarak güneşin yörüngesini hesaplamaya bile çalışmıştı.

Prof. Dr. Ali Erbaş’ın “1982’de keşfedildi” derken neyi kastettiği de belli değil; çünkü Batı bilimi de güneşin evrende sabit olmadığını, Samanyolu galaksisinin etrafında hareket halinde olduğunu oldukça uzun zamandan beri biliyordu.

Ali Erbaş konuşurken orada da durmadı, söz konusu ayeti yapay zekaya sorduğunu anlattı ve yapay zekanın kendisine, “Bunun 1400 sene önce bilinmiş olması imkansız” yanıtını verdiğini öne sürdü.

Erbaş’ın konuşması şu şekilde: “Dedim ki, bunun hikmeti nedir? Nasıl açıklarsınız? Yapay zeka, şaşkınlıklar, hayretler içerisinde cevaplar verdi bana. ‘Bunun 1400 sene önce bilinmiş olması imkansız’ diyor. Yapay zeka, bazı zekaları geride bırakmış durumda. ‘Bunun bilinmesi mümkün değil, bilim bunu 1980’li yıllarda ancak bilebildi’ diyor. Bunun gibi nice ayetler var.”

Yapay zeka şaşırmış mıdır ve şaşırdığını nasıl belli etmiştir bilinmez ama Erbaş’ın “Kurandaki mucizeler” konusunda daha iyi örnekler bulması gerek.