Sırrı Süreyya Önder, siyasetçiden önce film yönetmeni, senarist ve oyuncu olarak tanınan bir isim. 7 Temmuz 1962’de Adıyaman’da doğdu.

Babası berber ve arzuhalciydi, 1960’lı yıllarda Türkiye İşçi Partisi’nin kurucu ve il başkanı oldu. Sekiz yaşında babasını kaybeden Önder, annesi ve kardeşleriyle birlikte dedesinin evine taşındı. Genç yaşta fotoğrafçıda çalışmaya başladı ve 16 yaşında Sıtma Savaş ve Eradikasyon Teşkilatı’nda mevsimlik işçi olarak görev aldı.

Lise öğrencisiyken tutuklandı

1978 yılında, Adıyaman Lisesi’nde öğrenci iken Maraş Katliamı’nı protesto ettiği için tutuklandı. Lise mezuniyetinin ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni kazandı. 12 Eylül 1980 darbesi sonrası gözaltına alındı ve 105 gün işkenceli sorgularda tutuldu. Sonrasında çeşitli cezaevlerinde yedi yıl hapis yattı.

Gezi Parkı ve Kürt Sorunu Üzerine Çalışmaları

2013 Gezi Parkı direnişi sırasında yaralandı ve Kürt sorununa çözüm sürecinde aktif rol aldı. 2013’te Nevruz kutlamaları sırasında yaptığı konuşma nedeniyle hapis cezasına çarptırıldı, ancak Anayasa Mahkemesi’nin kararıyla 2019’da serbest bırakıldı.

Parlamento Kariyeri ve Seçimleri

Önder, 2011 genel seçimlerinde bağımsız milletvekili olarak seçildi. 2014 yerel seçimlerinde HDP İstanbul Büyükşehir Belediye başkan adayı oldu. 2015 seçimlerinde Ankara’dan milletvekili seçilerek TBMM’ye girdi. 2023 Türkiye genel seçimlerinde DEM Parti listesinden milletvekili olarak seçildi ve TBMM Başkanvekili oldu.

Ödüllü Yönetmen ve Senarist

Sırrı Süreyya Önder, Beynelmilel filmi ile dikkat çekti. Bu film, 12 Eylül darbesinin etkilerini yerel müzisyenler üzerinden anlattı ve pek çok ödül kazandı. Ayrıca, birçok projede yönetmen, senarist ve oyuncu olarak görev aldı.

Her zaman gülümseyen adam

62 yıllık kısa ömrünün 8 yıldan fazla bölümünü cezaevlerinde geçiren, işkenceye uğrayan, küçük yaşta kaybettiği babasının acısını hep içinde taşıyan Sırrı Süreyya Önder, bütün bunlara rağmen Türkiye’nin gülümseyen yüzüydü.