Cumhuriyet Halk Partisi’nin cumhurbaşkanı adayı ve İstanbul’un seçilmiş belediye başkanı Ekrem İmamoğlu, halen hakkında iddianame yazılmasını bekleyerek tutuklu olarak Silivri Cezaevinde yatıyor. 50 gündür özgürlüğü kısıtlı olan İmamoğlu, kamuoyuyla ilişki kurmak için düne kadar 9,7 milyon takipçili X hesabını kullanıyordu. Ama İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebiyle bu hesap mahkeme tarafından Türkiye sınırlarında erişime kapatıldı. X de bu mahkeme kararını hemen uyguladı.
Fakat yasak kararı olağanüstü büyük bir tepkiye neden oldu. Tepkileri başlatan isim ise Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş oldu. Yavaş kendi ikincil hesabında profil resmini Ekrem İmamoğlu ile değiştirdi ve hesabını İmamoğlu’nun emrine verdi.
Yavaş yaptığı açıklamada erişim engelinin yalnızca bir kişiye değil “milyonların sesine vurulmuş bir sansür” olduğunu belirtti. Açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
“Ekrem İmamoğlu’nun resmi sosyal medya hesabına getirilen erişim engeli, sadece bir kişiye değil, milyonların sesine vurulmuş bir sansürdür. Bu hukuksuzluğu en güçlü şekilde kınıyoruz. Ancak bilinmelidir ki; adaletin susturulmak istendiği her yerde, biz daha gür konuşacağız. Bu hesabım erişim engeli kalkana kadar Ekrem İmamoğlu’nun sesi olmaya devam edecek ve onun adına kullanılacaktır.”
Yavaş’ı kısa süre içinde neredeyse bütün CHP hesapları takip etti.
100 binden fazla hesapta profil resmi değişti, savcılık mahçupça kendini savundu
Derken profil fotoğrafını İmamoğlu fotoğrafı olarak değiştirme hareketi X üzerinde büyük bir hızla yaygınlaşmaya başladı ve 100 binden fazla hesap profil fotoğrafını İmamoğlu fotoğrafı ile değiştirdi.
Bu büyük tepki ve hareket de bir telaşe neden oldu. Önce İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı bir açıklama yapıp engellemenin gerekçesini anlattı. Bu anlatımda ilginç olan, savcılığın hesabı top yekûn engellemeden, sadece bazı mesajları engelleyerek yola devam edip edemeyeceğini araştırdıklarını duyurmasıydı. Savcılık bu yolu imkansız görünce “mecburen” toptan engelleme yoluna gitmişti.
Cumhurbaşkanlığı: Biz yapmadık
Savcılığın bu açıklamasını yine ilginç biçimde Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın açıklaması izledi. İletişim Başkanlığı da açıklamasında adeta “konunun bizimle ilgisi yok” diyordu. engel kararının savcılığın talebiyle mahkeme tarafından konduğu üzerine basa basa söyleniyordu.
İletişim Başkanlığına bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi’nin açıklaması şöyleydi:
“Tutuklu Ekrem İmamoğlu’nun X hesabından, 24 Nisan 2025 günü yapılan paylaşımın, TCK.’nın 214. maddesinde düzenlenen suç işlemeye alenen tahrik suçunu oluşturabileceği değerlendirilerek İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca resen soruşturma başlatılmıştır.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen başka bir soruşturma kapsamında tutuklu bulunan şüpheli Ekrem İmamoğlu’nun, X hesabından yapılan paylaşımları kendisin yapmaması ve kamu düzenine zarar vermesi nedeniyle;
Tutukluluğunun sona ermesine kadar (tedbiren) X hesabının erişime engellenmesi için; 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun 8/2 delaletiyle aynı kanunun 8/A maddesi uyarınca karar verilmesi, Kararın hem Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumuna (BTK) hem de Erişim Sağlayıcıları Birliğine (ESB) gönderilmesi talep edilmiştir.
Talep, İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliğince incelenmiş; Yapılan incelemede hesabın tamamına yönelik erişimin engellenmesi kararı verilmeden teknik olarak söz konusu ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi mümkün olamayacağı gözetilerek 5651 Sayılı Kanunun 8/A maddesinin 1. ve 3. fıkraları uyarınca şüpheli Ekrem İmamoğlu’na ait X hesabının erişimin engellenmesine karar vermek gerekmiştir.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 24 Nisan 2025 tarihli talebi ve 5651 Sayılı Kanunun 8/A maddesinin 3. fıkrası uyarınca İmamoğlu’nun X hesabına erişimin engellenmesine, Kararın bir örneğinin 5651 Yasanın 8/A maddesinin 1. fırkası uyarınca gereği yapılmak üzere BTK ve ESB’ye gönderilmesine, Kararın, 5651 Sayılı Yasanın 8/A maddesinin 1. fırkası uyarınca derhal, en geç 4 saat içinde yerine getirilmesine, İki hafta içerisinde itiraz yolunun açık olacağına 24.04.2025 tarihinde karar verilmiştir. X platformu, 24 Nisan 2025 tarihli yargı kararının ardından, Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına erişim engeli getirmiştir.”
X kendini savundu: Mahkeme kararını uygulamasak bütün ülkede karartırlardı
İmamoğlu’na gelen engel X’i de tedirgin etti. Şirket neredeyse özür diler bir dille açıklama yaptı, “Mahkeme kararına uymazsak X bütün ülkede kısıtlanıyor” dedi.
Açıklama şöyle:
“Şu anda tutuklu olan İstanbul Belediye Başkanı’nın X hesabına Türkiye’den erişim engellenmesi kararı X’e bildirildi. Türkiye’nin hesapla ilgili kararını uygulamakla birlikte, bu karara kesinlikle katılmıyoruz ve karara itiraz ediyoruz Tam şeffaflık ruhuyla, mahkeme kararını ve karara karşı mahkemeye sunduğumuz itirazımızı aşağıda paylaşıyoruz.
Mahkeme kararı X’e Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından bildirildi. Bu erişim engelleme kararları X’in içerikleri Türkiye’de engellemesini gerektirmektedir ve içerikler dünyanın geri kalanında erişilebilir durumdadır Bu kararlara uyulmaması, Türkiye’deki tüm platformun kısıtlanması da dahil olmak üzere ciddi yaptırımlara yol açmaktadır.
X, mahkeme kararına uymakla birlikte mahkeme kararına itiraz etmektedir çünkü platformun Türkiye’de erişilebilir tutulmasının ifade özgürlüğünü ve bilgiye erişimi desteklemek açısından, özellikle doğal afetler ve diğer acil durumlar sonrası, hayati önem taşıdığına inanıyoruz. Adil yargılama ruhuyla, tüm erişim engelleme kararlarını yerel yasaları dikkate alarak inceliyoruz.
Bu mahkeme kararları ifade özgürlüğü, adil yargılama ilkelerine veya diğer yerel yasalara uygun olmadığında, X mahkemeler nezdinde kullanıcıları korumaya yönelik hükümet talepleri de dahil olmak üzere erişim engelleme kararlarına itiraz etmekte ve etmeye de devam edecektir.”
X’in avukatı: Hemen başvuruyorum
Türkiye’de Google, X gibi uluslararası teknoloji devi sosyal medyaların avukatlığını yapan ünlü avukat Güvenç Gürkaynak, aslında kendisi de bir çeşit X fenomeni. Bu sosyal medyada zaman zaman iktidara karşı eleştirel paylaşımlarıyla dikkat çeken Gürkaynak dün sabah saatlerinde “İmamoğlu’nun hesabına getirilen erişim engeli kararına itiraz başvurusunu bu sabah yapmış olacağım” dedi.
Gürkaynak, Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına getirilen erişim engeli kararına karşı tüm hukuki temelleri içeren itiraz başvurusunu ilgili mahkemeye ilettiğini açıkladı. Gürkaynak, karar süreçlerinin kendisine değil mahkemelerle X arasındaki doğrudan işleyişe dayandığını anımsattı.
Gürkaynak sosyal medya paylaşımında şu bilgileri verdi:
“Sayın Ekrem İmamoğlu’nun X’teki hesabına erişim engeli getiren mahkeme kararına karşı, X’in talebiyle ve X’in serbest avukatı sıfatıyla, ilgili mahkemesinde konuya dair tüm itirazlarımızın bütün hukuki temellerini ortaya koyan bir itiraz başvurusunu bu sabah yapmış olacağım. O noktada X de bu adımın atıldığını ayrı bir post ile kamuoyuna duyuracaktır.”
Erişim engeli kararlarının nasıl iletildiğine ilişkin olarak da şunları hatırlattı:
“Ülkemizdeki mahkemelerin bir hesapta hukuka aykırı içerik olduğu gerekçesiyle erişim engeli getirmesi kararları benim tasarrufum ve takdirim ile incelenmekte değildir. Bu hususlar mahkemeler ve ilgili idare tarafından X’e doğrudan aktarılmakta ve müvekkil şirket tarafından doğrudan incelenmektedir.”
Görev tanımını netleştiren avukat, rolünün yalnızca X’in talimatı uyarınca yargısal denetime başvurmak olduğunu belirtti:
“Serbest avukat olarak bana vazife düşebilen tek nokta, bu olayda olduğu gibi, müvekkilin konuyu yargısal denetime taşıyarak ilgili mahkeme kararına karşı hukuk yollarına başvurma talimatı vermesi noktasıdır.”
Siyasal tartışma özgürlüğüne baskı
İlerleyen saatlerde Gürkaynak’ın itiraz dilekçesi de belli oldu. 29 sayfalık itiraz dilekçesini İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliğine ileten Gürkaynak, “İmamoğlu siyasi bir figürdür, hesabının tamamen kapatılması Türk toplumunun siyasal tartışma özgürlüğüne baskı koyulması sonucunu meydana getirir” diye yazdı.
Gürkaynak itirazında savcılığın iddiasının tersine, İmamoğlu’nun suçlanan 24 Nisan tarihli tek paylaşımına engel getirilebileceğini, bunun yerine bütün hesabın engellenmesinin “orantısız bir tedbir” olduğunu söyledi.
Savcılık, İmamoğlu’nun 24 Nisanda kendi avukatlarının gözaltına alınmasına t epki olarak yaptığı “Milletime sesleniyorum: Bu bir avuç muhteris, hem millete hem de devlete büyük zarar veriyorlar. Şikayetçi olun, susmayın ve sesinizi yükseltin” paylaşımı yüzünden İmamoğlu’nun hesabını toptan kapattı.
Gürkaynak’ın itiraz dilekçesinin bir bölümü şöyle:
“İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği, Karar’da TCK’nın 214. maddesi ile düzenlenen ‘suç işlemeye tahrik’ suçunun unsurlarını oluşturduğu iddia edilen paylaşımın spesifik URL adresini belirtmek yerine, alıntının kaynağı olan spesifik URL adresini belirtmeksizin, gönderi içeriğinin tamamını alıntılamayı tercih etmiştir. Sayın Hakimliğinizin de takdir edeceği üzere, bir X hesabı, herhangi bir yasanın ihlali olduğu değerlendirilemeyecek paylaşımlar ve içerikler de barındırabilir. Bu nedenle Hakimliğin, tanımlayıcı bir URL adresi olmadan bir gönderiden alıntı yapılmak suretiyle ve tüm hesaba erişim engeli verilmediği takdirde suçun işlenmeye devam edeceğini belirterek ve herhangi bir gerekçe göstermeden bir X kullanıcı hesabına erişim engeli kararı vermesi orantısız bir tedbirdir.
Suçun unsurlarının hiçbiri yok
Eldeki olayda ‘suç işlemeye tahrik’ suçunun oluşabilmesi için gerekli olan unsurların hiçbiri mevcut değildir: Söz konusu paylaşımda tahrik edildiği iddia edilen fiil bir ‘suç’ değildir. İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği tarafından bir X hesabının tümü için verilen erişim engeli kararına dayanak teşkil ettiği görülen ve Cumhuriyet Başsavcılığının soruşturmasına konu olan paylaşımda yalnızca aşağıdaki ifadelere yer verilmektedir: ‘(…) Şikayetçi olun, susmayın ve sesinizi yükseltin’. Sayın Hakimliğinizin de takdir edeceği üzere, bu ifadelerde muhataplarını suç işlemeye teşvik eden herhangi bir unsur bulunmamaktadır. Aksine, paylaşım her vatandaşın sahip olduğu anayasal hak ve özgürlüklerin (örneğin şikayetçi olma, sesini duyurma) kullanılmasına çağrıda bulunmaktadır. Şikayetçi olmak ve sesini yükseltmek, kanunen suç olarak düzenlenmiş fiiller değildir; dolayısıyla bu tür fiillerin gerçekleştirilmesine çağrıda bulunmak da ‘suç işlemeye tahrik’ olarak değerlendirilemez. Paylaşımın objektif olarak suç işlemeye tahrik ettiği söylenemez. Paylaşım herhangi bir şiddet unsuru içermediği için ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmelidir.
Karar’a konu olan X hesabı, ana muhalefet partisini temsil eden en önde gelen siyasi figürlerden birine aittir. Bu kişinin X hesabının tamamına erişimin engellenmesi, yalnızca o kişinin siyasi bir figür olarak bireysel ifade özgürlüğünün kısıtlanması sonucunu doğurmakla sınırlı kalmayıp, Türk toplumu için özellikle kritik bir zamanda, siyasal tartışma özgürlüğüne de baskı koyulması sonucunu meydana getirecektir.”
Yasaklama dünyada yankılandı
Ancak İmamoğlu’nun hesabına getirilen kısıtlama dünyada da yankılandı.
İngiliz haber ajansı Reuters, İBB Başkanı İmamoğlu’nun “Erdoğan’ın başlıca rakibi” olarak nitelendirerek Türkiye’den gelen yasal talep üzerine X’in İmamoğlu’nun hesabını kapattığını .
İmamoğlu’nun X hesabının yaklaşık 10 milyon takipçisi bulunduğunu yazan ajans, “Kamuoyu yoklamaları, İmamoğlu’nun tutuklanmasından bu yana halk desteğinin Erdoğan’dan daha fazla arttığını gösteriyor ve 2028’e kadar yapılmayacak olan bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’ın ana rakibi olacağı görüşünü güçlendiriyor,” ifadelerini kullandı.
Bloomberg: Kararın nedenleri belirtilmedi
ABD merkezli Bloomberg de İmamoğlu’nu Erdoğan’ın rakibi olarak tanımlayarak “Sayfayı Türkiye’den ziyaret eden kullanıcılar sadece hesabın ‘yasal bir talebe yanıt olarak Türkiye’de kısıtlandığını’ belirten bir mesaj gördü. Mesajda kararın nedenleri belirtilmedi,” diye yazdı.
The Washington Post: Türkiye’nin talebi üzerine…
ABD merkezli The Washington Post, İmamoğlu’nun tutuklanmasını hatırlattığı inde “Her ne kadar hükümet Türkiye’de yargının bağımsız ve siyasi etkilerden uzak olduğu konusunda ısrar etse de, tutuklanması yaygın olarak siyasi amaçlı olarak değerlendirildi,” diye yazdı.
“Tutukluluğuna rağmen İmamoğlu sosyal medyada aktif olmaya devam etti,” denilen haberde İmamoğlu’nun avukatlarının kısıtlamaya itiraz etmesinin beklendiği ve muhalif siyasetçilerin bu kısıtlamayı Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik bir saldırı olarak eleştirdiği vurgulandı.
Dilek İmamoğlu tepkili
İmamoğlu’nun X hesabına erişim engeli getirilmesine eşi Dilek Kaya İmamoğlu tepki gösterdi. Dilek İmamoğlu, bu kararın düşünce ve ifade özgürlüğüne müdahale olduğunu vurgulayarak “Sadece milyonların Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu değil, milletin iradesi, gerçekler ve vicdanlar susturulmaya çalışılıyor” dedi.
Dilek Kaya İmamoğlu’nun konuya ilişkin paylaşımı şu şekilde:
“Sadece milyonların Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu değil; milletin iradesi, gerçekler ve vicdanlar susturulmaya çalışılıyor. Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına Türkiye’den erişimin engellenmesi düşünce ve ifade özgürlüğüne müdahaledir ve asla kabul edilemez. Bu haksız ve keyfi uygulamadan derhal geri dönülmelidir. Milyonlar; Ekrem İmamoğlu’nun sesinin duyulması için burada, adalet ve özgürlük için mücadele etmeye kararlı!”
Özgür Özel: Yapılan dijital darbe
Yasak kararının ardından CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Silivri’deki Marmara Cezaevi’nde tutuklu bulunan CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nu ziyaret etti.
Ziyaretin ardından basın mensuplarına açıklama yapan Özel, İmamoğlu’nun X hesabının erişime kapatılmasıyla birlikte bundan sonra hangi hesaptan paylaşım yapacağını da açıkladı.
Özel, İmamoğlu’nun bundan sonra İngilizce hesabından paylaşım yapacağını duyurarak, “İmamoğlu’nu bir uluslararası hesabı var. Bundan sonra o hesabı ana hesap olarak kullanacak. O hesabı takibe alalım ve büyütelim” dedi.
İmamoğlu’nun ilk mesajını ve bundan sonraki mesajlarını “İmamoğlu her yerde” etiketi (hashtag) ile paylaşacaklarını duyuran Özel, İmamoğlu’nun çağrısını aktardı:
“Yapılan dijital darbeye direnmek isteyen herkesin bu mesajı ve bundan sonraki mesajları hem retweet ederek hem de bu mesajı kendileri de ‘İmamoğlu her yerde’ etiketi ile paylaşarak çoğaltmalarını bu karartmayı, kuşatmayı hep birlikte aşmalarını talep ediyoruz.”
“19 Mart darbesinin dijital ayağı”
İmamoğlu’nun X hesabına erişim engeli getirilmesine tepki gösteren Özel, “19 Mart darbesinin dijital ayağıyla karşı karşıyayız. Soruşturmayı yürütenler, İmamoğlu’nun X hesabını kapatarak onunla mücadele etmek istiyorlar” dedi.
X’e de bir çağrı yapan Özel, “Bu kararın dünyanın bütün diktatörlerine cesaret vereceğini not etmek istiyorum. Hukuki çizgilerini doğru bulmakla birlikte ilkesel olarak bu karara direnmeleri gerektiğini belirtmek istiyorum” dedi.
@ekrem.imamogluNe yaparsanız yapın, korku duvarları yıkıldı. Birer birer eksileceğimizi sandınız ama biz milyon milyon büyüyoruz!
İmamoğlu TikTok’tan video paylaştı
X hesabı kısıtlanan İmamoğlu, 1,6 milyon takipçili TikTok hesabından bu kez bir paylaşım yaptı. Paylaşım İmamoğlu’nun daha önce yaptığı bazı konuşmalardan alınmış ses kayıtlarından ve CHP mitinglerinden görüntülerden oluşuyordu.
İmamoğlu’nun bundan böyle kullanacağı açıklanan uluslararası X hesabı ise henüz 313 bin takipçiye sahip. İmamoğlu bu hesaptan (@imamoglu_int) başta İngilizce olmak üzere çok sayıda dilde paylaşım yapıyor. Son paylaşımı 7 Mayıs Çarşamba günü yapılmış. Anlaşılan bu hesaptan artık Türkçe paylaşımlar yapılacak.
