ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile görüşeceğini duyurdu.
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social platformunda “Pazartesi saati günü sabah 10.00’da (TSİ 17.00) Rusya lideri Putin ile görüşeceğim. Ardından Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile görüşeceğim. Daha sonra da liderler ile konuşacağım” dedi.
Trump paylaşımında, ” Putin ile Rus ve Ukraynalı askerlin hayatına mal olan kan gölünü durdurmayı görüşeceğim. Umarım ateşkes olur” ifadesini kullandı.
Aslında Amerikan Başkanı’nın hamlesi hiç de sürpriz değil. Trump göreve geldiğinden beri, bir hayli tartışmalı biçimde de olsa, Rusya-Ukrayna savaşını durdurmaya çalışıyor. Trump’a bu konuda yapılan en büyük eleştiri, savaşı durdurma çabalarında tarafsız bir hakem gibi davranmaması, onun yerine Rusya’yı daha çok kayırması. Nitekim Trump dün de, savaşın başında Rus tanklarının “çamura saplanmasa” 5 saatte Kiev’e gireceğini iddia etti. Oysa Rus tankları çamura saplanmadı, Türkiye yapımı SİHA’ları kullanan Ukrayna ordusu tankların ilerleyişini durdurdu ve Rus ordusu işgal planında bozguna uğrayıp Kiev önünden çekilmek zorunda kaldı.
Trump’ın ateşkes ve barışı sağlama çabalarında Ukrayna ve Zelenski’ye ilişkin eleştirileri, zaman içinde Zelenski’nin ilişkisini düzeltmesiyle azaldı ve başlangıçta Ukrayna üzerinde kurulan barış yapma baskısı giderek Rusya’ya yöneldi. Rus lider Putin geçen hafta bu baskıların artması üzerine bir sürpriz yaptı ve 15 Mayıs Perşembe günü için İstanbul’da barış görüşmelerini yeniden başlatmayı önerdi.
Başlangıçta bu öneri bir ateşkes içermediği için Zelenski tarafından soğuk karşılandı ama Trump bastırınca Zelenski kabul etti, Putin’i de İstanbul’a çağırdı.
Ama bu sefer geri adım atma sırası Putin’deydi. O İstanbul’a gelmedi. İstanbul görüşmeleri 15 Mayıs Perşembe değil 16 Mayıs cuma günü yapılabildi ama hiçbir mesafe alınamadı, taraflar sadece bir iyi niyet gösterisi olarak 1000’er savaş esirini değiş tokuş etmekte anlaştı.
Trump, eğer Putin gelecek olursa İstanbul’a gelmekten söz etmişti, sonradan da “Ben olmazsam Putin de olmayacak” diye açıklama yaptı, Rus liderin Ukrayna konusunda anlaşmayı kendisiyle yapmak istediğini söyledi.
ABD Başkanı, Rusya’ya savaştan vazgeçmesi halinde ilişkileri normalleştirmeyi ve ambargoları kaldırmayı vaat ediyor. Rus lider ise Ukrayna’da savaşı kazanmakta olduğuna inanıyor. Ayrıca ülkesindeki milliyetçi baskı da onu ateşkes ilan etmekten geri tutuyor, çünkü pek çok Rus askeri yetkiliye ve milliyetçisine göre “Ateşkes ilan etmek zayıflık belirtisi.”
Buna karşılık pek çok bağımsız askeri uzman, Rusya’nın bugünlerde savaşı kazanıyor gibi gözükmesinin yanıltıcı olduğu kanısında. Rusya birkaç kilometre toprak kazanmak için çok ciddi askeri kayıpları göze alıyor ve Ukrayna tarafında Amerikan silahlarının yeniden devreye girmesi halinde bu kazançların tamamını da kısa sürede kaybedebilir.