Alberto Giacometti, 20. yüzyılın en önemli heykelcilerinden biriydi. Onun ‘Pointing Man’ adlı heykeli, halen tarihte satılan en pahalı heykel ünvanını taşıyor.
İşte İtalyan-İsviçreli heykelcinin kendi kardeşi Diego’yu model alarak yaptığı “Büyük İnce Kafa” (“Grand tête mince -Grand tête de Diego”) adlı 1955 yılına ait altı kopyası bulunan eserinin bir kopyası geçen hafta ABD’nin New York şehrinde, ünlü Sotheby’s Müzayede Evinde 70 milyon dolarlık tahmini fiyatla satışa çıkarıldı.
Bu heyecan verici bir satıştı, çünkü eser 2020 yılında ölen New Yorklu emlak zengini Sheldon Solow’un koleksiyonundandı. Solow, yaşarken dünyadaki en büyük Giacometti koleksiyoneriydi. Ve altı kopyası bulunan bu heykelin özelliği, kopyalar içinde boyalı olan yeganesi olmasıydı.
1901-1966 yılları arasında yaşayan İtalyan-İsviçreli heykelci Alberto Giacometti, bronzdan ve çoğunlukla incecik heykelleriyle bilinen bir isim. Bu ince ve deforme insanlar, sanatçının 2. Dünya Savaşı’nın acılarını ve insanları insanlıktan çıkarışını anlatma biçimi.
Bu eserin diğer kopyalarından ikisi yakın zamanda satıldı. Bunlardan biri 2010 yılında 53 milyon dolara alıcı buldu, diğeri üç yıl sonra 50 milyon dolara. Oysa Sotheby’s bu son eser için 70 milyon dolarlık bir minimum değer biçmişti. New Yorklu bazı sanat alıcılarına göre bu çok yüksek bir fiyattı, “Yüzde 50 zam yapmışlar” diyordu bunlardan biri The New York Times gazetesine. “Milyarder olsun olmasın hiç kimse bu kadar yüksek fiyatlı bir şeyi almaz.”
Oysa Giacometti eserleri, sanat piyasaları ister yükselişte olsunlar ister düşüşte her zaman istikrarlı biçimde artan fiyatlarıyla meşhurdu. Ta ki geçen haftaya kadar.
Açık arttırma başladığında, arttırmayı yöneten Oliver Barker eserin açılış fiyatını 59 milyon dolar olarak duyurdu ve salonu arttırmaya çağırdı. O sırada iğne yere düşecek olsa duyulacak bir sessizlik hakimdi müzayede salonunda ve o sessizlik bir hayli uzun sürdü. New York Times’a göre arttırma 64 milyon 250 bin dolarda takıldı kaldı, sonunda müzayede evi satışlı iptal etti.
Bu özellikle Sotheby’s için ciddi bir utanç.
Az önce hatırlattığımız gibi aslında Giacometti eserleri gayet istikrarlı fiyatlar yakalayan eserler. Örneğin sanat pazarı ciddi bir durgunluk içindeyken Lily Safra adlı milyarder Giacometti’nin “Yürüyen Adam 1- Walking Man 1 adlı eserine Londra’da 103,4 milyon dolar vermişti. 2015’de bir hedge fon patronu olan Steve Cohen Giacometti’nin ‘Pointing Man’ adlı eserine rekor fiyat olan 141,3 milyon dolar ödedi. Bu herhangi bir heykele bir açık arttırmada ödenen en yüksek bedel olmayı sürdürüyor.
Dev müzik yapımcısı David Geffen ile kripto para milyarderi Justin Sun ise bugünlerde bir başka Giacometti için mahkemelik olmuş durumda. Giacometti’nin ‘Burun’ adlı heykelini Justin Sun 2021 yılında 78,4 milyon dolara açık arttırmadan satın aldı. Ancak daha sonra Sun’ın bir çalışanı bu eseri Davit Geffen’e 65,5 milyon dolara sattı. Geffen alım için toplam değerinin 55 milyon dolar olduğunu söylediği iki resim ve ayrıca 10,5 milyon dolar nakit para ödemiş. Ama Justin Sun, yanında çalışan kişinin bu eseri sattığından haberi olmadığını söylüyor ve Geffen’i mahkemeye vermiş durumda.