Karanlık Çatlaklardan Süzülen İsyan 
31 Mayıs 2025

Bugünkü haberlere bakılırsa; 

Rolls-Royce Türkiye’de o kadar çok satıyormuş ki, artık özel tanıtımları yapılıyormuş.

Böyle bir tanıtım Türkiye’de ilk kez olmuş. Çünkü marka açısından Türkiye pazarı artık önemliymiş.

Konya’da ise, bir ilkokulda 10 yaşındaki iki sınıf arkadaşı arasındaki boğaz sıkma olayı kâbusa dönmüş. 

Bir arkadaşı Yusuf’un boğazını sıkmış. Küçük Yusuf yoğun bakımda ölüm kalım savaşı veriyormuş.

İnfaz düzenlemesi de Meclis’e sunulmuş. 20 bin kişi serbest kalacakmış… 

Sonunda acaba “Hepimiz O’yuz, Bu’yuz” da, artık hem de birer “Raskolnikov muyuz”? 

Ve neden?

Dostoyevski’nin Suç ve Ceza romanındaki Raskolnikov için sadece cinayet işleyen biri denip geçilemez.

Onu, Freud’un id–ego–süperego kuramı açısından derin bir içsel çatışma yaşayan insanın örneği olanak görenler vardır.

İd, onun içindeki güç ve üstünlük arzusunda kendini gösterir. 

Yaşlı tefeci kadını öldürme planı, onun dürtüsel ve saldırgan yanıdır.

Bu cinayet, kimi eleştirmenlere göre, “üstün insan teorisi”ne dayalı bir iç dürtünün tatmin edilişidir.

Ancak cinayetten sonra devreye “süperego” girer. 

Vicdan azabı, suçluluk duygusu ve iç huzursuzlukla boğuşma başlar. 

Bu da, ‘toplumun ve ahlâki değerlerin içselleştirilmiş sesi olan süperego’nun baskısı’ olarak yorumlanır. 

Ego”ise bu iki uç arasında denge kurmaya çalışır. 

Raskolnikov hem kendini haklı çıkarmaya çalışır hem de pişmanlık duyar. 

Gerçeklikten kopmaz ama ruhsal olarak yıpranır. 

Sonunda bu çatışma, onu itirafa götüren süreci başlatacaktır…

İnsan o haberleri görünce kendine ürküntüyle soruyor:

Kimileri Rolls-Royce peşindeyken, kimileri umarsızca ‘geçim derdi’ndeyse, o ülkede, o evlerde çocuklar neyi görür, neyin peşinde olmak için yetişir?

10 yaşında bir çocuk nasıl bu kadar şiddetli davranabilir?

Her gün kadınlar sokak ortalarında niçin öldürülür?

Arabalarından çıkıp birbirine saldıran erkeklerin genç veya yaşlı, okumuş veya eğitimsiz olması neden fark etmez?

Freud’un kuramı, bunların yalnızca dışsal değil, derin bir içsel savaşın sonucu olduğunu söylüyor.

Suç, sevdiğim bir tanıma göre, “bazan insan ruhunun karanlık çatlaklarından süzülen bir psikolojik isyandır”.

Bunu neden görmek istemez insan:

Hangi hileli aynalarda gözlerimiz?

ÇOK OKUNANLAR