Tayyip Erdoğan, ikinci kez cumhurbaşkanı seçildiği Mayıs 2023’te Türkiye’de enflasyon yüzde 39,59 seviyesindeydi. Arada enflasyon geçen yıl Mayıs ayında yüzde 75,45’e kadar tırmanıp zirve yaptı, bu yıl ise hem enflasyonun artış hızının yavaşlaması hem de geçen yıldan kalma baz etkisiyle enflasyon yüzde 35,41’e düştü. Mayıs ayında fiyatlar yüzde 1,53 oranında arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Mayıs ayı enflasyonunda oldukça ilginç bazı gelişmeler var. Oldukça uzun bir aradan sonra ilk kez ‘Gıda ve alkolsüz içecekler’ diye kategorileştirilen gıda enflasyonu Mayıs ayında artmak bir yana yüzde 0,71 oranında gerilemiş, yani gıda fiyatları ucuzlamış gözüküyor.
Buna karşılık konut enflasyonu yüzde 2,99; giyim ve ayakkabı enflasyonu yüzde 6,97 artmış. Konut fiyatları ve kiralardaki aylık yüzde 2,99’luk artış, Mayıs ayının yüzde 1,53’lük genel enflasyon ortalamasının hemen hemen üçte birini, giyim fiyatlarındaki artış ise beşte ikisini oluşturuyor. Aylık enflasyona bir başka önemli katkı ulaştırma fiyatlarından gelmiş, buradaki yüzde 2,66’lık aylık ortalama artış da Mayıs enflasyonunun beşte ikisinin sebebi.
Yıllık rakamlara bakınca, gıda enflasyonu ortalamasının ilk kez yüzde 32,87’lik rakamla yıllık enflasyonun (yüzde 35,41) altında gerçekleşti. Ancak konut kira ve fiyatları ile eğitim ve lokanta fiyatları gibi kalemler yıllık enflasyonun üzerinde.
Hedef zorda
Ana görevi fiyat istikrarını sağlamak olan Merkez Bankası’nın bu yılın sonu için enflasyon hedefi yüzde 24. Bu hedefin üst sınırı ise yüzde 29. Ancak yılın ilk beş ayının sonunda oluşan enflasyon yüzde 15,09’a ulaşmış durumda. Bu da hedefin gerçekleşebilirliğini tehdit etmeye devam ediyor. Yılın geri kalan 7 ayında enflasyonun en çok yüzde 14, yani ayda ortalama yüzde 2 çıkması halinde yüzde 29’luk üst sınırdan hedef tutabilir. Yüzde 24’lük hedef içinse aylık ortalamanın yüzde 1,3’ü geçmemesi gerek.
Üretici enflasyonu arttı
TÜİK ayrıca yurt içi üretici fiyatları endeksini de yayınladı. Buna göre Mayıs ayında üretici enflasyonu yüzde 2,48 oldu. Bu geçen yılın aynı ayındaki yüzde 1,96’ya göre artış anlamına geliyor. O yüzden 12 aylık enflasyon da Nisan ayındaki yüzde 22,50 seviyesinden Mayıs ayında yüzde 23,13’e yükseldi. Üretici enflasyonu geçen yılın Mayıs ayından beri kesintisiz düşüyordu, şimdi ilk kez yükseldi. Ancak yine de bu yılın ilk 5 ayındaki ÜFE toplamı (yüzde 12,92) geçen yılın ilk 5 ayından (yüzde 17,87) düşük.
