Gençlik yıllarımdan beri, “Keşke biri çıksa ve yapsa” dediğim neredeyse her şeyi yapan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a bu bakımdan büyük bir teşekkür borcumuz olduğunu düşünüyorum.
Türkiye, Anadolu coğrafyası, arkeolojik kalıntı olarak Yunanistan’dan da, İtalya’dan da çok daha zengin bir coğrafya.
Burada sadece antik Yunan ve Roma medeniyetlerinin izleri yok, işte görüyorsunuz Göbeklitepe, Karahantepe gibi tarihin başlangıcına giden önemli arkeolojik alanlar da var; Hitit, Akad ve Sümer uygarlıkları gibi tarihin ilk uygarlıklarının izleri de var.
İstanbul Arkeoloji Müzesi, dünyanın bütün arkeoloji müzeleriyle yarışacak önemde ve büyüklükte bir müze. Buna Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ni de ilave ettiğinizde Türkiye öncü bir konumda.
Mehmet Nuri Ersoy, Kültür ve Turizm Bakanı olduğu 2018 yılından itibaren arkeolojiye inanılmaz bir bütçe aktardı ve bugün Türkiye aynı anda bine yakın kazının yapıldığı, her kazı yerinden de inanılmaz buluşların fışkırdığı bir ülkeye dönüştü.
İşte daha dün duyurulan Ankara’daki Gordion Antik Kentinde yapılan son keşif. Biz, Frig uygarlığını neredeyse hiç konuşmuyoruz ama bu uygarlık Hititler sonrası Anadolu’da hüküm sürmüş ve önemli izler bırakmış bir uygarlık.
Onu masal gibi anlatılan “Gordion’un düğümü” ve “Midas’ın değdiği her şeyi altına çeviren eli” gibi öykülerle biliyoruz ve aynı hataya düşüyoruz: Bu uygarlığı Antik Yunan ile ilişkilendiriyoruz. Oysa bu uygarlık bir Anadolu uygarlığı. Aynen Likya uygarlığı gibi.
Hitit uygarlığından ve Hititçe’den Yunancaya bir günde geçilmedi elbette; uzun yüzyıllar aldı bu geçiş.
Dün açıklandı yeni ve neredeyse sapasağlam denebilecek bir mezar odası bulunmuştu Gordion’daki tümülüslerden birinde. Burada ilginç olan, Frig uygarlığının ölülerini yakması ama kalan külleri mezar odasında saklaması. Bu da, mezarın bulunan kişinin önemli biri, hatta kral soyundan biri olduğu izlenimi veriyor. Mezar odasına bırakılan metal eşya ve hediyeler bu görüşü kuvvetlendiriyor.
Çok sayıda uygarlığa kuluçka merkezi gibi ev sahibi olmuş olan Anadolu topraklarının kıymetini yeni yeni anlıyoruz.