İsrail gece yarısı o3’te İran’ın nükleer tesislerine “önleyici, kesin ve birleşik saldırı” başlattı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu “Yükselen Aslan” olarak adlandırdığı saldırının “günler süreceğini” ve “İsrail’in varlığına yönelik İran tehdidini geri püskürtmeyi” amaçladığını söyledi. İlk saldırılarda İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami’yle nükleer fizikçiler Feridun Abbasi ve Muhammad Mehdi Tehrançi’nin öldürüldüğü bildirildi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Washington’ın saldırılara dahil olmadığını söyledi, “Biz İran’a yönelik saldırılara dahil değiliz ve en önemli önceliğimiz bölgedeki Amerikan güçlerini korumaktır” dedi. İran Dinî Lideri Ali Hamaney ise “Siyonist rejim bu cinayetle kendisi için acı bir akıbet hazırlamıştır ve bu akıbetle mutlaka yüzleşecektir” açıklaması yaptı. İran Devrim Muhafızları da İsrail saldırısının ‘Beyaz Saray’daki kötü yöneticiler ve terörist ABD rejiminin’ desteği ve bilgisi dahilinde gerçekleştiğini söyledi. İran ABD’nin 15 Haziran’da Umman’da yapacağı nükleer görüşmelerin yeni turuna katılmayacağını duyurdu. 

Hamas’ın “Aksa Tufanı” saldırıyla Ortadoğu’da başlayan sürecin son halkası buydu: İsrail sabaha karşı İran’da altı noktaya hava saldırısı düzenledi. Başkent Tahran ve çevresindeki askerî alanlar, balistik füze üsleri, İran’ın ana uranyum zenginleştirme tesisinin bulunduğu Tahran’ın güneyindeki Natanz şehri, bir nükleer araştırma merkezi, Tahran’ın kuzeybatısındaki Tebriz şehri, Tahran’ın güneyindeki İsfahan şehri, Tahran’ın güneybatısındaki Arak şehri, Tahran’ın batısındaki Kermanşah şehri İsrail ordusunun hedefi oldu. 

100’den fazla hedef vuruldu, 200’den fazla savaş uçağı katıldı

İsrail ordusu gece boyunca İran’da 100’den fazla hedefin vurulduğunu ve saldırıya 200’den fazla savaş uçağının katıldığını açıkladı.

İsrail askeri istihbarat birimi IDF, X üzerinden yaptığı bir paylaşımda operasyonun başarısını “kutladı” ve “İran askeri ve güvenlik kurumlarının üç üst düzey liderinin öldürüldüğüne inandıklarını” vurguladı.

IDF paylaşımında İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ve İran Hatem al-Anbiya Komutanlığı Komutanı Ghulam Ali Rashid’in isimlerini verdi.

Tahran ve beş ayrı hedef vardı

İran medyası ve açık kaynaklarda paylaşılanlara göre hava saldırılarında başkent Tahran, Kirmanşah, Doğu Azerbaycan (Tebriz), Kum, Loristan ve Hamedan eyaletleri hedef alındı.

Tahran’da hedef alınan noktalar arasında İran Ordusu ve Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı bazı üst düzey komutanların ikametgahları da yer aldı.

Başkent Tahran’da sivil binaların da hedef alındığı saldırılarda onlarca İranlı hayatını kaybetti ve yaralandı.

Hamedan’da bulunan ve ülkenin en önemli radar merkezlerinden biri olan Subaşı Radar Merkezi ve Irak sınırına yakın Kirmanşah’da askeri kışlalar ve radar sistemlerinin yanı sıra Hüsrevi Sınır Kapısı hedef alındı.

Irak sınırındaki Loristan eyaletinde bir askeri tesis İsrail’in hedefi oldu. Doğu Azerbaycan eyaletinin merkez kenti Tebriz’de 5 nokta hedef alındı.

İsfahan kentindeki Natanz Uranyum Zenginleştirme Tesisi de vuruldu.

Ürdün hava sahasını kapattı 

Ürdün “bölgede yaşanan gerginlikten kaynaklanabilecek tehlikelere karşı” hava sahasını tüm uçuşlara “geçici olarak” kapattığını açıkladı.

Geçen yıl İsrail askeri üslerini hedef alan bazı İran füzeleri Ürdün üstünden uçmuştu.

İran’dan İsrail’e 100’den insansız hava aracı fırlatıldı

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Sözcüsü Tuğgeneral Effie Defrin son birkaç saat içinde İran tarafından İsrail’e 100’den fazla insansız hava aracı fırlatıldığını söyledi.

IDF İran’dan fırlatılan ve İsrail’e ulaşması birkaç saat sürecek insansız hava araçlarının düşürülmesi için çalışıldığını aktardı.

İran devlet medyası: Beş ölü ve çok sayıda yaralı var

İran devlet medyası İsrail’in Tahran’a saldırılarında beş kişinin öldüğünü ve 20 kişinin yaralandığını duyurdu.

Devlet televizyonu ülke genelinde aralarında kadın ve çocukların da olduğu en az 50 kişinin yaralandığını duyurdu.

Öldürülen altı İranlı nükleer fizikçi kimdi?

İran’ın yarı resmi haber ajansı Tesnim’e göre İsrail’in sabaha karşı İran’ın farklı kentlerine düzenlediği saldırılarda Abdulhamid Menuçehr, Ahmed Rıza Zülfikari, Emir Hüseyin Fıkhi, Motlabizade, Muhammed Mehdi Tehrançi ve Feridun Abbasi adlı nükleer fizikçiler yaşamını yitirdi.

Saldırıda hayatını kaybedenlerden Feridun Abbasi, İran’ın Atom Enerjisi Kurumu Başkanı olarak bir dönem görev yaptı. Abbasi 2010’da İsrail’in suçlandığı suikast girişiminden yaralı kurtulmuştu.

Yaşamını yitiren Muhammed Mehdi Tehrançi ise İslami Azad Üniversitesi Rektörlüğü görevini yürütüyordu.

Trump’ın haberi vardı

Fox News sunucusu Bret Baier saldırılardan sonra ABD Başkanı ile konuştuğunu ve saldırıdan haberdar olduğunu söyleyen Donald Trump’ın İsrail’in İran’a saldırılarına Washington’un müdahil olmadığını yinelediğini anlattı.

Baier’in aktardığına göre Trump “İran nükleer bombaya sahip olamaz ve müzakere masasına geri dönmeyi umuyoruz. Bunu göreceğiz” dedi.

Trump, İran’ın misilleme yapması halinde ABD’nin İsrail’i savunmaya yardım edeceğini de sözlerine ekledi.

İsrail, İran’ın karşılık vermesine hazırlıklı 

Reuters’a konuşan iki İsrailli yetkili ülkenin önümüzdeki saatlerde İran’ın vereceği bir karşılık için hazırlandığını söyledi.

Yetkililere göre İran’ın vereceği karşılık yüzlerce balistik füzenin fırlatılmasını içerebilir.

İran doğruladı: Genelkurmay Başkanı öldürüldü 

İran devlet televizyonu İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri’nin İsrail’in sabaha karşı başlayan saldırılarında öldürüldüğünü duyurdu.

Al Arabiya’nın haberine göre Bakıri’nin yerine geçici olarak Habibullah Seyyari atandı.

Netanyahu: Çok başarılı oldu 

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu İsrail’in İran’a yönelik sürpriz açılış saldırısının “çok başarılı” olduğunu söyledi.

Savunma Bakanı Israel Katz, Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir ile birlikte yaptığı video açıklamasında konuşan Netanyahu “Üst düzey komutayı vurduk, nükleer silah geliştiren üst düzey bilim adamlarını vurduk, nükleer tesisleri vurduk” dedi.

“Başarılar elde ediyoruz ama biliyorum ve siz de biliyorsunuz ki kolay savaş yoktur” diyen Netanyahu “İsrailliler şimdiye kadar alışkın olduğumuzdan çok daha uzun süreleri sığınaklarda geçirmek zorunda kalabilir” diye konuştu.

BM Genel Sekreteri ‘itidal’ çağrısı yaptı 

Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Ferhan Hak tarafından yapılan açıklamada Genel Sekretere Antonio Guterres’in İsrail’in hava saldırılarının ardından İsrail ve İran’ı “azami itidal” göstermeye çağırdığı bildirildi.

Açıklamada “Orta Doğu’daki her türlü askerî tırmanış” kınanırken Guterres’in devam eden ABD-İran müzakereleri sırasında İsrail’in nükleer tesislere yönelik saldırılarından “özellikle endişe duyduğu” kaydedildi.

Açıklamada “Genel Sekreter her iki taraftan da azami itidal göstermelerini ve bölgenin kaldıramayacağı bir durum olan daha derin bir çatışmaya sürüklenmekten her ne pahasına olursa olsun kaçınmalarını istemektedir” dendi.

İran Dışişleri Bakanı Erakçi ise İran’ın İsrail’in saldırılarına karşılık vermesinin Tahran’ın ‘meşru ve yasal hakkı’ olduğunu söyledi. 

İsrail Washington ile tam koordinasyon içindeydi

İsrail devlet televizyonunun bir yetkiliye dayandırdığı haberine göre İsrail, İran konusunda Washington ile tam bir koordinasyon içinde hareket etti ve İran hedeflerini vurmadan önce ABD’yi bilgilendirdi.

İsmi açıklanmayan yetkili Kan’a yaptığı açıklamada İsrail ile Washington arasında son zamanlarda çıkan anlaşmazlık haberlerinin yanlış olduğunu söyledi.

İsrail Savunma Bakanı Katz duyurdu

Türkiye saati ile o3’te İran’a başlatılan saldırıyı duyuran İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz “İsrail’in İran’a yönelik önleyici saldırısının ardından yakın gelecekte İsrail ve sivil nüfusa yönelik füze ve insansız hava aracı saldırısı bekleniyor” dedi. yayınlanan duyuruda şu ifadelere yer verildi:

“İsrail Devleti’nin İran’a yönelik önleyici saldırısının ardından yakın gelecekte İsrail Devleti’ne ve sivil halkına yönelik bir füze ve insansız hava aracı saldırısı beklenmektedir.

Bu nedenle ve Sivil Savunma Yasası kapsamındaki yetkisine uygun olarak Savunma Bakanı Israel Katz, İsrail Devleti’nin tamamında iç cephede özel bir olağanüstü halin uygulanacağı özel bir emir imzalamıştır.

İç Cephe Komutanlığı ve yetkililerin talimatlarına uymalı ve korunan bölgelerde kalmalısınız.”

IDF: Saldırılar ‘İran’ın nükleer programına karşı’

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) İran’ın nükleer programını vurmak için önleyici, hassas ve kombine bir saldırı başlattıklarını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada İran’a düzenlenen saldırılara onlarca jetin katıldığı bildirildi.

Açıklamada “İran’ın farklı bölgelerindeki nükleer hedefler de dahil olmak üzere düzinelerce askeri hedefe yönelik saldırıları içeren ilk aşama tamamlandı” dendi.

İran’ın nükleer silaha sahip olmaya “her zamankinden daha yakın” olduğu iddia edilen açıklamada İran’ın silahlarının İsrail ve tüm dünya için tehdit oluşturduğu savunuldu.

İsrail’in vatandaşlarını savunması gerekçesiyle “gerekli her yere” saldıracağı tehdidinde bulunuldu.

Netanyahu: Tehlike geçene kadar sürecek

İsrail basını Başbakan Binyamin Netanyahu’nun İran’a başlattıkları saldırıların ardından son durumu ele almak için güvenlik kabinesini toplama kararı aldığını bildirdi.

​​​​​​​Netanyahu İsrail Başbakanlık Ofisi tarafından yayınlanan konuşmasında “İsrail’in bekasına yönelik tehdidi bertaraf etme” gerekçesiyle İran’a saldırı başlattıklarını duyurdu.

Netanyahu İran’a saldırı düzenlediklerini belirterek “tehlike ortadan kalkana kadar” saldırıların süreceğini söyledi.

Netanyahu İran’ın nükleer projesini engellemek üzere saldırı başlattıklarını, saldırıda nükleer üzerinde çalışan İranlı bilim insanlarını hedef aldıklarını duyurdu.

Netanyahu başlattıkları saldırının adının “Yükselen Aslan” olduğunu duyurarak “İran’ın nükleer zenginleştirme programının , balistik kapasitesinin kalbine saldırdık. Natanz’daki İran’ın ana zenginleştirme tesisini hedef aldık” dedi.

İsrail Başbakanı geçen yıl İran’ın kendilerine 300 füze ateşlediğini, kendilerinin ise bir ton patlayıcı taşıyan 25 füze ateşlediklerini belirtti.

Netanyahu İran’ın üç yıl içinde 10 bin balistik füze üretmeyi hedeflediğini ve bunun kabul edilemez olduğunu savunarak İran’a çok büyük darbe vurduklarını, sorunlarının İran halkıyla değil rejimiyle olduğunu ileri sürdü.

Netanyahu İran’ın atom bombası üretebilecek kadar uranyum zenginleştirdiğini ve bu silahı üretmek için daha önce atmadığı adımları attığını ileri sürdü.

İran’ın bu hızla çok kısa sürede nükleer silah üretebileceğini söyleyen Netanyahu bunun İsrail için tehlike olduğunu savundu.

İsrail hava sahası kapatıldı

Ordu radyosu İsrail hava sahasının ikinci bir duyuruya kadar kapatıldığını, Ulaştırma Bakanlığının Tel Aviv’deki Ben Gurion Havaalanı’ndaki uçuşlardaki değişiklik durumu hakkında bilgi verileceğini duyurduğunu aktardı.

İsrail genelinde muhtemel bir saldırıya karşı uyarı olarak ülke genelinde alarmlar devreye girdi.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada saat 03.00 itibarıyla iç cephe komutanlığı yönergelerinde acil değişiklik yapılmasına karar verildiği belirtildi.

Ülke genelinde tam faaliyet durumuna geçilmesine, temel sektörler hariç eğitim faaliyetleri ve toplantıların yasaklanmasına karar verildiği aktarıldı.

İsrail ordusu toplantısına İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir de katıldı

ABD’den İran’a mesaj

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İsrail’in İran’a düzenlediği saldırıya ilişkin yazılı  açıklama yaptı. Rubio “Bu gece İsrail, İran’a karşı tek taraflı bir harekette bulundu. Biz bu saldırılarda yer almadık. Bizim en öncelikli konumuz bölgedeki Amerikan güçlerinin korunmasıdır” dedi.

İsrail’in saldırı öncesinde ABD’yi bilgilendirdiğini belirten Rubio İsrail’in bu adımı “kendini savunma amacıyla” attığını aktardı. Rubio “Başkan Trump ve yönetimi güçlerimizi korumak için gerekli tüm adımları attı ve bölgedeki müttefiklerimizle yakın teması sürdürüyor” dedi.

Rubio İran’a uyarıda bulunarak “Açık konuşayım: İran, ABD çıkarlarını ya da personelini hedef almamalıdır” ifadelerini kullandı.

İran devlet televizyonu: İsrail, Natanz Nükleer Tesisi’ni vurdu

İran devlet televizyonu İsrail’in İran’a düzenlediği saldırılarda İsfahan eyaletindeki Natanz Nükleer Tesisi’ni vurduğunu doğruladı.

İran devlet televizyonunun haberinde Natanz Nükleer Tesisi’nin bulunduğu bölgede dumanların yükseldiği ancak sızıntı olmadığı kaydedildi.

İran devlet televizyonunun haberinde İsrail saldırılarında Natanz nükleer tesisinin hedef alındığı, İran Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Hüseyin Selami ile nükleer bilimciler Atom Enerjisi Kurumu’nun eski Başkanı Feridun Abbasi ve Muhammed Mehdi Tehrançi’nin de öldürüldüğü bildirildi.

Sivil yerleşim yerleri de vuruldu

AA’da yer alan habere göre İran devlet televizyonu İsrail’in Tahran’da sivil yerleşim yerlerini vurduğu iddiasına ilişkin olarak bazı görüntüler yayınladı. Bu yerlerin hedef alınan üst düzey isimlerin bulunduğu binalar olduğu öne sürüldü.

Saldırılara ilişkin yayımlanan görüntülerde Tahran’ın kuzeydoğusundaki Mahallati semtinde sivil yerleşim yerindeki bir binanın hedef alındığı görüldü.

İsrail’in Tahran’ın kuzeyinde yer alan Kamraniye semtinde de sivil bir binayı hedef aldığına dair görüntüler ülke medyasında yer aldı.

İran Devrim Muhafızları’na yakınlığıyla bilinen “Sepahnews” İsrail’in Tebriz kentinde 5 noktayı hedef aldığını duyurdu.

Saldırıda can ve mal kaybına ilişkin henüz resmi açıklama yapılmadı.

Petrol fiyatları İsrail’in İran’a saldırmasıyla yükselişe geçti

İsrail’in İran’a saldırısının ardından petrol fiyatları yükselişe geçti.

Petrol fiyatları İsrail’in İran’a saldırı düzenlemesinin ardından yüzde 7’den fazla yükseldi.

Brent petrolün varil fiyatı Türkiye saatiyle 04.10 itibarıyla yüzde 7,40 artışla 74,49 dolara çıktı.

Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili de yüzde 7,86 yükselişle 73,39 dolara tırmandı.

Irak hava sahasını uçuşa kapattı

İsrail’in İran’a saldırı düzenlemesinin ardından Irak hava sahasını tüm uçuşlara kapattı.

​​​​​​​Irak resmi haber ajansı İNA’nın haberine göre Irak Ulaştırma Bakanlığı ülkede hava sahasını kapattı ve tüm havalimanlarındaki uçuşları askıya aldı.

İran müzakereleri durdurdu

İran devlet televizyonunun haberine göre İran 15 Haziran’da Umman’ın başkentinde yapılması planlanan ABD ile dolaylı nükleer görüşmelere katılmayacak.

ABD’nin İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durdurması ısrarı nedeniyle bir süre gerçekleştirilemeyen görüşmelerin 15 Haziran’da Umman’da yeniden başlayacağı bildirilmişti.

AKP’den saldırıyla ilgili ilk açıklama: En güçlü şekilde kınıyoruz

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada İsrail’in İran’a yönelik saldırısını “en güçlü şekilde” kınadıklarını belirterek “ABD ile İran arasındaki müzakereler sürerken İsrail’in bu saldırıyı yapması, İsrail’in tüm diplomatik çabalara düşmanca davrandığını bir kere daha gösterdi. İsrail saldırganlığı tüm dünya için tehdittir. Buna karşı tüm dünya ortak somut tedbirler almalıdır” dedi.

Ömer Çelik şu ifadeleri kullandı:

“İsrail İran’a saldırarak tüm bölgeyi ateşe atan vahşi ve barbar saldırılarına bir yenisini ekledi. Bu hukuksuz saldırıyı en güçlü şekilde kınıyoruz.

İsrail saldırısının hiçbir meşruiyeti ve gerekçesi olamaz. Bu barbarca bir saldırganlıktır.

Cumhurbaşkanımızın Netanyahu hükümetinin soykırımcı eylemlerinin sonuçları konusundaki uyarılarına  tüm dünya dikkat kesilmelidir.

Gazze konusunda İsrail’in soykırımcı faaliyetlerine karşı uluslararası baskı artmışken İsrail bir kere daha gözleri soykırımcı eylemlerinden uzaklaştırmak için yeni bir saldırı başlattı.

ABD ile İran arasındaki müzakereler sürerken İsrail’in bu saldırıyı yapması tüm diplomatik çabalara düşmanca davrandığını bir kere daha gösterdi.

İsrail saldırganlığı tüm dünya için tehdittir. Buna karşı tüm dünya ortak somut tedbirler almalıdır.”

Suudi Arabistan’dan kınama 

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı İsrail’in İran’a yönelik saldırısını kınadı. Açıklamada “İsrail’in kardeş İran İslam Cumhuriyeti’ne yönelik, egemenlik ve güvenliğini zedeleyen ve uluslararası yasa ve normların açık bir ihlalini teşkil eden bariz saldırıları kınıyoruz” dendi.

Britanya: Saldırıların tırmanması kimsenin çıkarına değil

Britanya Dışişleri Bakanı David Lammy de İsrail saldırılarından “endişe duyduklarını” aktardı. X’te yaptığı paylaşımda Lammy şöyle yazdı:

“Saldırı haberlerini görmekten endişe duyuyorum. Saldırıların daha da tırmanması bölgedeki barış ve istikrar için ciddi bir tehdittir ve kimsenin çıkarına değildir.

Bu tehlikeli bir andır ve tüm tarafları itidalli olmaya çağırıyorum.”

Britanya Başbakanı Keir Starmer hükûmetinin “tüm tarafları geri adım atmaya ve gerilimi acilen düşürmeye” çağırdığını belirterek “Şimdi itidal, sükûnet ve diplomasiye dönüş zamanıdır” dedi.

Starmer “Gerilimin tırmanması bölgede hiç kimseye hizmet etmez. Orta Doğu’da istikrar öncelikli olmalıdır ve gerilimi düşürmek için ortaklarımızla temas halindeyiz” ifadelerini kullandı.

Japonya’dan kınama

Japonya Dışişleri Bakanı Takeshi Iwaya da Tokyo’da gazetecilere yaptığı açıklamada İsrail’in İran’a yönelik hava saldırılarını “şiddetle” kınadıklarını belirterek tüm taraflara itidal çağrısında bulundu.

Iwaya “Orta Doğu bölgesinde barış ve istikrar Japonya için son derece önemlidir ve ilgili tüm tarafları azami itidal göstermeye ve durumu sakinleştirmeye çağırıyoruz” dedi.

Avustralya: Bölgeyi istikrarsızlaştırma riski taşıyor

Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong da “İsrail ile İran arasındaki gerilimin tırmanmasından endişe duyduklarını” belirterek “Bu durum zaten istikrarsız olan bölgeyi daha da istikrarsızlaştırma riski taşımaktadır. Tüm taraflara gerilimi daha da artıracak eylem ve söylemlerden kaçınmaları çağrısında bulunuyoruz” dedi.