Zirai donun şeftali ve kivi üretimine zararı büyük. Kivi üreticisi Korkmaz, “30 tonluk bahçemizden 2 ton kivi çıkar mı, onu düşünür haldeyiz” dedi.

İç Anadolu’dan Ege’ye, Karadeniz’den Çukurova’ya kadar birçok bölgeyi etkiledi. Zirai dondan en çok etkilenen bölgelerden biri de Adana, Mersin, Hatay ve Osmaniye’yi içine alan Çukurova oldu. 2025 yılı üretim sezonu boyunca geçmiş yıllardan farklı olarak aynı üretim sezonunda üç defa zirai don olayı yaşandı. Çiftçiler zirai donun etkisiyle , nektarin ve üretiminde büyük oranda görürken mali sıkıntılarla karşı karşıya kaldı.

Bu yıl birçok kez dolu ve kar yağışıyla mücadele eden çiftçiler üretimden bekledikleri karşılığı alamazken uzmanlar iklim olaylarına bağlı değişen tarımsal üretimde, politikaların yetersiz kaldığını ve tarım sektörünün özel olarak korunması gerektiğini belirtti. Yaşanan don ve dolu olayları nedeni ile Çukurova bölgesi için birçok üründe rekolte kaybı yaşandığını belirten üreticiler, özellikle sert çekirdekli ürünlerin üretiminde büyük düşüş yaşandığını aktardı.

Mersin’de kivi üreticisi olan, Sınırlı Sorumlu Toroslar Çağlarca Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Nermin Korkmaz, bu sene gelir elde edemeyecek duruma geldiklerini söyledi. Korkmaz, Toroslar ilçesine bağlı Çağlarca Köyü’nde İl ve İlçe Tarım Müdürlükleri tarafından yapılan tespit çalışmalarında kivi üretiminde yüzde 90-95 oranında hasar kaybı yaşandığının ortaya konduğunu aktardı.

Korkmaz bu yıl yaşanan don ve dolu felaketlerinin kivi üretimini büyük hasara uğrattığını vurguladı: “Nisan ayında yaşanan don felaketinin ardından Mayıs ayında yaşadığımız dolu felaketi de kivilerimizin geri kalan yapraklarını sıyırdı attı. Şu an köy olarak çok mağdur durumdayız aslında. Bütün ürünlerin hasar tespiti yapıldı. Fakat hükümet tarafından nedense kivi ve hurma destekleme kapsamı dışı bırakılacak diye bir bilgi aldık il müdürlüğünden. Biz de İl ve İlçe Tarım Müdürlükleri aracılığıyla Valiliğe kredilerimizin ertelenmesi konusunda dilekçelerimizi sunduk. Çünkü bu sene gelirimiz hiç olmayacak. Kendi bahçemi söyleyeyim, 30 tonluk bir bahçeden 2-2,5 ton çıkar mı, onu düşünür haldeyiz.”

Üreticiye destek şart

CHP Niğde Milletvekili ve Zirai Don Meclis Araştırma Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer de zirai donun yarattığı zararın boyutlarına ilişkin BirGün’e değerlendirmelerde bulundu. 34 kentte şeftali ve nektarinin dondan etkilendiğini aktaran Gürer şöyle konuştu:  ‘’Zirai don sert çekirdekli ürünlerde de önemli zarara yol açtı. 34 ilde şeftali ve nektarin önemli ölçüde dondan etkilendi. Ülke genelinde yüzde 32 oranında ürün kaybı oluşması öngörülüyor. Bu nedenle şeftali ve nektarinin yurtiçi pazarında da fiyat artışı oluşması olağan‘’

Çiftçinin zararının bir an önce karşılanması gerektiğini belirten Gürer, sözlerini şöyle sürdürdü: “Zirai don ile , çiftçi kaybetti. Bu yıl bahçe bakımı için gübre ve ilaç satan esnaf, dalda ürün olmadığı için cebinde de para olmayan üreticiye satış yapamıyor. Tüketici ise artan fiyatlardan ürüne erişemiyor. Mutlaka çiftçi borçları faizsiz ötelenip ek kredi verilmeli, tüm zararlar tespit edilip karşılanmalı. Gelecek yıl ürün alabilmesi için çiftçi ve üreticiye destek sağlanmalıdır.”

Gürer’in aktardığına göre son yaşanan zirai donun bazı illerdeki şeftali ve nektarin alanları üzerindeki etkisinin boyutları şöyle:

• Denizli’de 12 bin 313 dekar şeftali ve bin 213 dekar nektarin alanı,

• Tokat’ta 8 bin 530 dekar şeftali ve 60 dekar nektarin alanı,

• Isparta’da 3 bin 191 dekar şeftali ve 160 dekar nektarin alanı,

• Manisa’da bin 875 dekar şeftali alanı zarar gördü.