Hem kilo verdiriyor, hem stresi azaltıyor: Mucize karbonhidratlar
16 Temmuz 2025

İnsan vücudu, üremeden bilişsel fonksiyonlara birçok görevi yerine getiren hormonlarla dolu.

Vücudumuzdaki en önemli hormonların başında kortizol geliyor. Bilim insanları kortizolü, strese ya da tehlikeye verdiğimiz tepkileri tetikleyen bir “alarm sistemi” olarak tarif ediyor.

Küçük dozlarda kortizol insan için faydalı bir hormon. İnsanı uyandırıyor, dikkatli kalmaya ve tehlikelerden kaçmaya yardımcı oluyor.

Aşırı miktarda kortizol, kilo alımının yanı sıra uyku kalitesinin bozulmasına ve kaygıya neden olurken vücutta kortizol artışını tetikleyen bazı besinler, kan şekeri seviyelerini yükseltiyor.

Bazı kişilerde şekerli gazlı içeceklerin ve meyve sularının, rafine karbonhidratların ve aşırı miktarda kafeinin tüketimi, kan şekerini artırıyor. Bunun sonucunda vücut kan şekerini dengeleyebilmek için kortizol salgılamaya başlıyor.

Ancak dengeli beslenme kortizol seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabiliyor. Beslenme uzmanları ve diyetisyenler, stres seviyelerini düşürmenin en iyi yollarından birinin tetikleyici gıdaları beslenmeden çıkarmak olduğunu belirtiyor. Söz konusu tetikleyiciler arasında ilave şeker, kafein ve aşırı işlenmiş gıdalar başı çekiyor.

Uzmanlar özellikle yeşil yapraklı sebzeler, avokado ve bitter çikolata gibi besinler açısından zengin antiinflamatuar beslenmenin bu süreçte önemli bir rol oynayabileceğini belirtiyor.

Ek olarak Omega 3 yağ asitleri açısından zengin somon, ceviz, keten tohumu gibi besinler, tam tahıllar ve yaban mersini, ahududu, çilek gibi antioksidan zengini gıdalar da faydalı olabiliyor.

ABD’nin New Hampshire eyaletinde yaşayan beslenme uzmanı Kathleen Lopez, Daily Mail’e yaptığı açıklamada, “Beslenmede amino asitler, yağ asitleri, elektrolitler, vitaminler ve yeterince karbonhidrat bulunmaması, ‘kaç ya da savaş’ olarak bilinen sempatik sinir sisteminin harekete geçmesi için bir sebep olabilir” dedi.

Batı tarzı beslenmenin protein, doymamış yağ asitleri, mineraller ve vitaminler açısından fakir olduğunu belirten Lopez, “Et, sebzeler, abartmamak kaydıyla meyveler ve taze ekşi mayalı ekmek, patates, yulaf benzeri çok fazla işlememiş karbonhidratlar gibi ‘gerçek’ besinler tüketildiğinde daha tutarlı bir parasempatik ton desteklenebilir” diye konuştu.

Daily Mail’e konuşan diyetisyenler ve beslenme uzmanları, kortizol seviyesini düşürecek sağlıklı bir beslenme modeli oluşturmak isteyenlerin tüketmesi gereken besinleri de sıraladı.

Alabama’da yaşayan diyetisyen Dr. Carolyn Williams, “Genel olarak yapabileceğiniz en iyi şey antiinflamatuar özelliği olan bir diyet uygulamak. Akdeniz diyeti harika bir örnek” ifadelerini kullandı.

Akdeniz diyetini oluşturan en önemli besinler, aynı zamanda özellikle kronik stresle mücadele için önerilen gıdalar. Bunların arasında balık, sebzeler, kuru yemişler ve baklagiller, tam tahıllar ve sağlıklı yağlar öne çıkıyor.

Lopez herhangi bir besinin tek başına kortizol seviyelerini düşürmeyeceğini ancak antiinflamatuar beslenmenin, bu seviyeleri düzenlemeye yardımcı olabileceğini söyledi.

Akdeniz diyetine benzer şekilde beslenmenin yanı sıra, düzenli egzersiz yapmak, günde 7-9 saat uyumak ve derin nefes egzersizleri yapmak da kortizol seviyelerini düşürmeye yardımcı oluyor.

Dr. Willams, kortizol seviyelerini düşürmek isteyenlerin tüketebileceği nefis bir tarif de paylaştı.

Orman meyveli yeşil smoothie (1 kişilik)

Malzemeler:

1 su bardağı dondurulmuş yaban mersini veya başka bir orman meyvesi

1 kase sade az yağlı yoğurt veya sade soya yoğurdu

Yarım su bardağı paketlenmiş taze bebek ıspanak

2 yemek kaşığı taze portakal suyu

2 yemek kaşığı su

1 olgun muz, dilimlenmiş

Yapılışı:

Tüm malzemeleri bir blendere koyun; üzerini kapatın ve pürüzsüz olana kadar karıştırın. Hemen servis edin.

Porsiyon başına 305 kalori; 3 gram yağ; 18 gram protein; 54 gram karbonhidrat; 8 gram lif; 23 gram şeker; 63 miligram sodyum.

ÇOK OKUNANLAR