Suriye ordusuna bağlı güçler, Dürzi liderlerle yapılan ateşkes anlaşması çerçevesinde Süveyda ve çevresinden ayrıldı. İsrail’in Dürzi liderlerinden Hikmet El Hicri’nin Suriye hükümetine karşı tutumu üzerine başlattığı saldırıları gece boyunca sürdürdüğü bildirildi. Öte yandan Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara İsrail’in saldırılarına rağmen ülkede istikrarın sağlandığını dile getirerek Türkiye, ABD ve Arap ülkelerinin ara buluculuğuyla çatışmanın sonlandırıldığını kaydetti.
Şara: ABD, Arap ve Türk arabuluculuğu olmasaydı…
Suriye’nin geçici cumhurbaşkanı Ahmed Şara, İsrail saldırılarından sonra devlet televizyonunda ulusa seslendi: “ABD, Arap ve Türk arabuluculuğunun bölgeyi belirsiz bir kaderden kurtaran etkili müdahalesi olmasaydı bu durum daha da kötüleşecekti.”
Ülkenin güneyindeki Dürzi kenti Süveyda’da Dürzi gruplarla, hükümet güçleri arasında çatışma çıkmış, İsrail dün Şam’daki cumhurbaşkanlığı yerleşkesi ve genelkurmay başkanlığı binasını vurmuştu.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA İsrail saldırısından Dürzi gruplarla ateşkes anlaşıldığını duyurmuştu. Gece de ‘Suriye ordusu’nun Süveyda’dan çekildiği belirtilmişti.
Ahmed Şara dün saldırılar sonrası devlet televizyonunda ulusa seslendi.
“Şu anda iki seçenekle karşı karşıyayız: Ya İsrail’le yüzleşeceğiz ya da iç cephemizi yeniden yapılandıracağız” diyen Şara özetle şunları söyledi:
“Biz savaştan korkan insanlar değiliz. Hayatımız zorluklarla mücadele ederek ve halkımızı savunarak geçirdik fakat Suriye halkının çıkarlarını kaos ve yıkımdan üstün tuttuk.
‘Yeni bir savaşa izin vermeyeceğiz’
Kaos yaratma girişimlerine birlik içinde karşı koyacağız. Suriye kaos yeri olmayacak ve Suriye’nin yeni bir savaşa sürüklenmesine izin vermeyeceğiz.
Suriye, İsrail ve dış güçlerin komplolarına zemin olacak bir deney sahası değil. Onlara bu ülkeyi kendi savaş alanlarına dönüştürme fırsatını tanımayacağız. Bu savaşın hiçbir amacı yoktur, yalnızca ülkemizi bölmeyi ve halkımızı kaosa ve yıkıma sürüklemeyi hedeflemektedir.
‘Durum daha da kötüleşecekti’
Süveyda’da İsrail müdahalelerine rağmen devlet istikrarı sağlamada ve kanun kaçağı grupları kovmada başarılı oldu. İsrail bu çabaları baltalamak için sivil ve hükümet tesislerini yoğun bir şekilde hedef aldı. Fakat ABD, Arap ve Türk arabuluculuğunun bölgeyi belirsiz bir kaderden kurtaran etkili müdahalesi olmasaydı bu durum daha da kötüleşecekti.
Süveyda’da güvenliği sağlama sorumluluğunu bazı yerel gruplara ve dini şeyhlere vermeye karar verdik. Bu kararı ulusal birliğimiz için durumun ciddiyetinin farkında olduğumuz ve ülkemizi yeni büyük çaplı bir savaşa sürüklenmesini önlemek için aldığımızı vurguluyoruz.”
Çin’den Suriye’nin egemenliğine saygı gösterilmesi çağrısı
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, İsrail’in Suriye’ye düzenlediği saldırılara ilişkin yaptığı açıklamada, Suriye’nin egemenliğine saygı gösterilmesi çağrısı yaptı.
Suriye’nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerektiğini vurgulayan Jian “Orta Doğu’da devam eden çalkantılar ortasında, durumu tırmandırabilecek eylemlerden kaçınılmalıdır” değerlendirmesinde bulundu. 09:54Suriye ordusu Süveyda’dan ayrıldı AFP’nin bildirdiğine göre, Suriye ordusuna bağlı birlikler Süveyda’dan ayrıldı. Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, Dürzilerle yapılan ateşkes anlaşması çerçevesinde bölgede güvenliğin Dürzilerin dini liderlerine ve bazı yerel gruplara devredileceğini açıkladı.
Dürzi liderden Suriye’ye destek açıklaması Dürzilerin dini liderlerinden Şeyh Yusuf Carbu, İsrail’in Suriye’nin başkenti Şam’a düzenlediği hava saldırılarını şiddetle kınadı. Carbu, bu saldırıların Dürzi azınlığını koruma ve sınır bölgelerindeki ilerlemeleri engelleme iddiasını reddetti.
Al Jazeera’ye konuşan Carbu, “Suriye devletine yönelik her saldırı, aynı zamanda Dürzi toplumuna yönelik bir saldırıdır” dedi.
Şara: İsrail saldırılarına rağmen istikrar sağlandı
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, ulusa seslenerek İsrail ile yaşanan çatışmalara ilişkin yeni bir açıklama yaptı. Şara, İsrail saldırılarının Türkiye, ABD ve Arap ülkelerinin arabuluculuğuyla durdurulduğunu dile getirdi. Şara, İsrail’in devlet kurumlarını ve sivilleri hedef alan saldırılarına rağmen hükümetin yasadışı grupları dağıtmayı başardığını ve ülkede istikrarı sağladığını belirtti.
İsrail’den Suriye’ye tehdit
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Dürzileri koruma yükümlülükleri olduğunu dile getirdi İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz da İsrail’in Dürzileri terk etmeyeceğini belirtti ve bölgeden çekilmedikleri müddetçe Suriye ordusunu vurmaya devam edeceklerini vurguladı.
Dürzi gerilimi nasıl tırmandı? 3 soru 3 cevap
Dürzi toplumundan bir tüccarın Şam-Süveyda arasında seyahat ederken Bedevi aşiretlerine mensup kişiler tarafından kaçırılmasıyla başlayan son gerilim, pazar günü İsrail destekçisi Dürzi lider Hikmet El Hicri’ye bağlı silahlı grupların Süveyda kentindeki Bedevi mahallesi El-Makvas’ı kuşatmaya almasıyla alevlendi.
Arabuluculuk çabaları sonucu kaçırılan kişiler karşılıklı olarak serbest bırakılsa da gruplar arasındaki çatışmaları sona erdirmek için bölgeye gönderilen güvenlik güçlerinin Dürzi gruplar tarafından pusuya düşürülmesi gerilimi tırmandırdı.
Ordu birliklerine saldıran Dürzi milisler, önceki gün 18 askeri öldürürken, 9 askeri de rehin aldı. Bunun üzerine Şam yönetimi bölgeye yaptığı askeri sevkiyatı artırarak yüzde 90’ını Dürzilerin oluşturduğu Süveyda kentinde kontrolü eline almaya çalışırken çatışmalar yaşandı.
Şam yönetiminin cevabı
Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra, önceki gün Süveyda’da ateşkes ilan etmiş ancak yasa dışı grupların herhangi bir saldırısı ya da ateş açması durumunda karşılık verileceğini belirtmişti. Dürzi lider Hikmet el-Hicri, önce hükümet güçlerinin şehre girişine onay vermiş ancak birkaç saat sonra bu tutumundan geri adım atarak yerel halkı hükümet güçlerine karşı koymaya çağırmıştı. İsrail ile yakın olan Hicri’nin bu tutumunun arkasında ne olduğu bilinmiyor. Süveyda bölgesi on yıllardır yarı bağımsız statüsünü koruyor. Yaşanan gerginliğin altında da Dürzi toplumunun Ahmed Şara liderliğindeki yeni Suriye devletine tam entegrasyonuna ayak diremesi yatıyor.
İsrail neden saldırdı?
İsrail, Şam’daki yeni yönetimin güçlenmesini önlemek için, adını ‘azınlıklar ittifakı’ koyduğu bir strateji izliyor. Bu stratejiye göre Suriye’deki Dürzi, Kürt ve Alevilerin hamiliğine soyunan Netanyahu hükümeti, mart ayında Şam’ın güneyinde yaşayan Dürzilerin korunması için Savunma Bakanı Yisrael Katz’a hazırlık yapılması için talimat vermişti.
Ayrıca Şam yönetimi ile İsrail hükümeti arasında Azerbaycan’da yapılan ‘normalleşme’ görüşmelerinin tıkandığına dair haberlerin ardından Dürzi geriliminin yaşanması oldukça manidar görülüyor. Diğer yandan İsrail’de yaşayan 150 bini aşkın Dürzi de, Tel Aviv yönetimine bir bahane sunuyor.
06:44 Arap ülkeleri saldırıları kınadı Suudi Arabistan, Kuveyt, Mısır, Cezayir ve Irak yayınladıkları açıklamalarla İsrail’in Suriye’ye yönelik saldırılarını kınadı. Arap ülkelerinin yanı sıra Körfez İşbirliği Konseyi (KİK), Arap Birliği, Dünya Müslüman Alimler Birliği ve Hizbullah da İsrail’in Suriye’ye yönelik gerçekleştirdiği saldırıları kınayan açıklamalar yaptı.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in Suriye topraklarına yönelik saldırılarını sürdürmesi ve içişlerine müdahalesi kınandı. İsrail’in uluslararası hukuku ve Suriye ile İsrail arasında 1974’te imzalanan “Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşmasını” açıkça ihlal ederek güvenlik ve istikrarı bozmasının da kınandığı açıklamada, Suriye hükümetinin güvenlik ve istikrarı sağlamak için aldığı tedbirlerden memnuniyet duyulduğu belirtildi. Açıklamada, uluslararası topluma Suriye’nin yanında durmaları, bu aşamada onu desteklemeleri ve İsrail’in Suriye’ye yönelik devam eden saldırı ve ihlallerine karşı koymaları çağrısı yapıldı.
Kuveyt’ten Suriye’ye destek
Kuveyt Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Uluslararası toplumun ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) sorumluluklarını üstlenerek bu saldırıyı caydırmak ve faillerini hesap vermeye zorlamak için sıkı önlemler almaları çağrısı yinelenerek, Kuveyt’in, Suriye’nin “güvenliğini, istikrarını ve egemenliğini korumak için aldığı tüm tedbirleri” desteklediği vurgulandı.
Mısır, Lübnan’a saldırılara dikkat çekti
Mısır Dışişleri Bakanlığı, yaptığı açıklamada ise İsrail’in söz konusu saldırılarının, bu ülkelerin egemenliği ile uluslararası hukukun ve ilgili BM kararlarının ihlali anlamına geldiğine dikkati çekilerek, Suriye ve Lübnan’ın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve birliğine saygı gösterilmesinin ve içişlerine müdahalenin tamamen reddedilmesinin önemine işaret edildi.
İsrail’in Orta Doğu’da gerginliği tırmandırmayı sürdürdüğüne değinilen Cezayir Dışişleri Bakanlığının açıklamasında da İsrail’in, bölge ülkeleri ve halkları üzerindeki gücünü yayma ve hegemonyasını pekiştirme çabalarının bir parçası olarak saldırı cepheleri açtığına işaret edildi. Irak Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, İsrail’in Suriye’nin başkenti Şam’ı hedef alan ve uluslararası hukuk ile uluslararası meşruiyet kararlarının açık ve tekrarlanan ihlali niteliğindeki hava saldırılarının kınandığı belirtildi.
06:00Suriye ordusu bölgeden ayrılıyor Dürzi gruplar ile Suriye hükümetine bağlı güçler arasında ateşkes sağlanmasının ardından Suriye ordusuna bağlı birlikler Süveyda’dan çekilmeye başladı.
Suriye basınında yer alan haberlerde, geri çekilmenin ateşkes anlaşması kapsamında gerçekleştiği kaydedildi.