80 yıl önce Almanlar çok utanmıştı, bugün İsrailliler utanacak mı?
02 Ağustos 2025

Nazi Almanyası’nın kurduğu toplama kampları ve ölüm kampları malum. Savaşın sonlarında müttefikler tarafından kurtarılan ve bu sayede görülen ilk toplama kampı Temmuz 1944’te bulunan Majdanek’ti. Bu kamp Polonya’da Lubnin kentinin yakınındaydı.

Kızıl Ordu askerleri kampa girdiklerinde kamp tamamen boşaltılmıştı ve sapasağlam yerinde duruyordu. Kampla ilgili en meşhur görüntü, bir dağ gibi yığılmış olan kadın ayakkabıları fotoğrafıydı.

Kızıl Ordu ardından tarihin yazdığı en büyük ölüm makinesi olan Auschwitz-Birkenau’ya ulaştı. SS birlikleri buradan çekilirken delilleri yok etmek istemiş, Yahudileri toplayıp zehirli gazla öldürdükleri devasa salonları ve sonra cesetleri yok etmek için kullandıkları fırınları bombalarla yıkmışlardı. Ama Auschwitzin ilk bölümü ayakta duruyordu. Bugün de gezilebilen ve insan vahşetinin inanılmazlığını anlatan bu kampta tam bir fabrika düzeni kurulmuştu. Trenlerle taşınan Yahudiler, yük vagonlarından indiriliyor, hemen oradaki “duş odası”na “Sizi bitlerinizden arındıracağız” denilerek sokuluyor, orada duşlardan verilen gazla öldürülüyor. Cesetleri hemen bitişikteki fırınlara konveyörlerle taşınıp yakılıyordu.

Bundan neredeyse bir yıl sonra, Amerikan askerleri Güney Almanya’da, Münih kenti yakınlarındaki Dachau toplama kampına ulaştığında tarih 29 Nisan 1945’ti. Kamp ve içindeki bir deri bir kemik kalmış Yahudiler öylece duruyordu, Nazi subaylar ve Alman görevliler kaçmıştı. Amerikalı askerlerin gördükleri manzara sonrası duyduğu dehşet filmlere, belgesellere konu oldu. Dachau kurtarılan son kamptı.

2. Dünya Savaşı inanılmaz insanlık suçlarının işlendiği bir savaş oldu. Sadece Nazi’ler işlemedi bu suçları, İngiltere ile ABD Hamburg’u ve Dresden’i sivil asker gözetmeksizin havadan yağdırdıkları yangın bombalarıyla yaktılar.

Yaşanan bütün bu vahşete rağmen, savaş sonrası Nürnberg’de yapılan yargılamalar sırasında gösterilen bir toplama kampları filmi şok yarattı. Demek insanlık hala utanma ve şoka uğrama duygusuna sahipti. Filmi görünce şokun büyüğünü yaşayan ve utananların başında Alman halkı geliyordu.

Bugün, bundan 80 yıl önce yaptığı şeyle yüzleşince utanan bir millet olduğunu hatırlamamızın sebebi, İsrail’in Gazze’de yaptıkları…

Savaşın başından beri yaşanan korkunçlukları aklınızın bir kenarında tutun, sadece son birkaç ayda tanık olduklarımıza bakalım.

-Başlangıçta, ateşkes sonrası Gazze’de yardımları Birleşmiş Milletler öncülüğünde, Kızılay ve Kızılhaç dağıtıyordu. Ama İsrail, bu yardımların Hamas tarafından sistematik olarak ele geçirildiğini ve Hamas’ın bu yolla Gazze’de güç devşirdiğini öne sürdü. Gazze’ye yardım girişini durdurdu.

-Amerika’da kurulan uyduruk bir vakıf ve o vakfın işe aldığı paralı askerlerle Gazze’de yardım dağıtımı başlatıldı. O vakfın ilk yaptığı şey, demir tellerle çevrili kafesler oluşturmak ve yardımı bu noktalarda dağıtmaya başlamak oldu.

-Yardım miktarı çok aza inmekle kalmadı, her gün bu yardımı almak başlı başına bir insanlık suçuna ve işkenceye dönüştü.

-Bugün Filistinliler, her sabah birkaç yardım dağıtım noktasına yüzlerce metre ötede kuyruklara giriyor. Binlercesi, onbinlercesi.

-Sonra yardım dağıtma saati geldiği söylendiğinde o Filistinlilerin yardım dağıtım noktasına doğru ölüm koşuları başlıyor. Önde varmak ve kısıtlı olan yardımı almak isteyenler koşuyor.

-Bu koşu sırasında, arkada mevzilenmiş olan İsrail askerleri atış talimine başlıyor. Küçük çocuklar, anneler, babalar bir avuç un alabilmek ümidiyle koşarken öldürülüyor.

-Bu korkunç insanlık dışı koşu günlerdir her sabah tekrar ediyor. Her seferinde İsrail ordusu koşan sivil Filistinlileri öldürüyor.

-Örneğin daha dün böyle açılan ateş sonrası 24 kişi öldürüldü.

-Yardım malzemesi Gazze’ye giremiyor, çünkü hem yardım dağıtma noktaları son derece kısıtlı hem de çoğunlukla insanlar o yardımı alamadan gerisin geri kaçmak zorunda bırakılıyor.

-Bunun sonucu Gazze’de açlıktan ölümlerin artması oluyor. Ve bütün bunlar her gün hepimizin gözünün önünde yaşanıyor.

-Bu yaşananlar belgelenemesin diye İsrail, Gazze’ye gazetecilerin girişini de yasaklamış durumda. 

***

Bugünler elbette sona erecek, bir gün bütün bu olanların konuşulacağı günler gelecek.

O zaman ortaya daha şimdiden her yerde olan filmler, fotoğraflar, isimler, belgeler çıkacak.

O gün geldiğinde acaba İsrail halkı utanacak mı? Bundan 80 yıl önce kendilerine soykırım uygulayan Almanlar’ın utandığı gibi utanacaklar mı?

Nazilerin yaptığı Yahudi soykırımı hakkında, dünya üzerinde yaşayan en ilgisiz insanın bile bir seviyede bilgisi ve kanaati var. Çünkü bu yaşanan büyük felaketin tekrarlanmaması için ortaya devasa bir edebiyat, sinema, belgesel külliyatı çıktı, bugün bile çıkmaya devam ediyor, işte geçen yıl 10 dalda Oscar’a aday olan üç dalda kazanan Brutalist filmi o külliyatın bir parçasıydı.

Bu külliyatın hala büyüyor olmasına bakınca insanlığın Nazi Almanya’sının yaptıklarından bugün bile utanç duyduğunu ve o zaman yaşananların yeniden yaşanmaması için o günleri kendine sürekli hatırlattığını söylemek mümkün.

Peki acaba aynı insanlık, sadece son iki yılda Gazze’de yaşananların bir daha yaşanmaması için yeterince utanç duydu mu ve bu yaşananları kendi kendine bundan 80 yıl sonra bile hatırlatmaya devam edecek mi?

Çok şüpheliyim.

ÇOK OKUNANLAR