Türkiye’den çok tanıdık bir tartışma dün itibarıyla Amerika’da da başladı. Çalışma Bakanlığı’na bağlı bir ofis tarafından açıklanan ve Amerikan ekonomisinin sağlığına ilişkin bütün dünya tarafından temel ölçütlerden biri olarak takip edilen bir istatistik, Başkan Donald Trump’ı çok kızdırdı. Trump, açıklanan rakamları beğenmedi ve “Biden tarafından atanan bir bürokrat tarafından manipüle edildi” dedi, kendi rakamlarını istedi, o bürokratı da işten kovacağını açıkladı.
Türkiye’de de benzer bir tartışma Türkiye İstatistik Kurumu hakkında var. Son 7 yılda TÜİK’in başkanı defalarca değişti. Kurumun açıkladığı enflasyon rakamları neredeyse her ay tartışılıyor. Benzer şekilde işsizlik rakamları da hep tartışma konusu.
ABD Çalışma Bakanlığı, temmuz ayına ilişkin istihdam raporunu açıkladı. Buna göre, ülkede tarım harici sektörlerde istihdam temmuzda 73 bin kişi arttı. Piyasa beklentilerinin altında kalan tarım dışı istihdamın 106 bin kişi artacağı öngörülüyordu.
Bu dönemde istihdam, sağlık hizmetleri ve sosyal yardım alanlarında artışını sürdürürken, federal hükümette azalmaya devam etti.
Tarım dışı istihdama ilişkin mayıs ve haziran ayı verilerinde ise aşağı yönlü revizyona gidildi. Tarım dışı istihdamda kaydedilen artış mayıs ayı için 144 binden 19 bine ve haziran ayı için 147 binden 14 bine düşürüldü.
İşsizlik oranında artış
ABD’de işsizlik oranı, temmuzda 0,1 puan artarak yüzde 4,2’ye çıktı. İşsizlik oranı bu dönemde piyasa beklentilerine paralel bir seyir izledi.
Ülkedeki işsiz sayısı, geçen ay 221 bin kişi artarak 7 milyon 236 bine yükseldi. İş gücüne katılma oranı ise yüzde 62,3’ten yüzde 62,2’ye geriledi.
Haftalık ortalama çalışma saati temmuzda 34,2’den 34,3’e çıktı.
ABD Merkez Bankasının dikkatle izlediği ortalama saatlik kazanç ise bu dönemde aylık bazda yüzde 0,3 ve yıllık bazda yüzde 3,9 artışla 36,44 dolara yükseldi.
Piyasa beklentisi, ortalama saatlik kazancın temmuzda aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 3,8 artması yönündeydi.
Ortalama saatlik kazanç haziranda aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 3,8 artmıştı.
Trump rakamlara çok kızdı
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, istihdam verilerinin, eski ABD Başkanı Joe Biden tarafından atanan Çalışma İstatistikleri Komiseri Erika McEntarfer tarafından hazırlandığını öğrendiğini belirtti.
Geçen yıl başkanlık yarışındaki rakibi Kamala Harris’in kazanma şansını artırmak için McEntarfer’in seçim öncesi istihdam verilerinde sahtecilik yaptığını savunan Trump, Çalışma İstatistikleri Bürosunun Mart 2024’te istihdam artışını yaklaşık 818 bin kişi, 2024 başkanlık seçimi öncesinde de ağustos ve eylül aylarında 112 bin kişi fazla gösterdiğini öne sürdü.
“Önemli rakamlar adil ve doğru olmalı, siyasi amaçlar için manipüle edilemez”
Trump, “Doğru istihdam rakamlarına ihtiyacımız var. Ekibime, Biden’ın bu siyasi atamasını derhal kovmaları talimatını verdim. Yerine çok daha yetkin ve nitelikli biri getirilecek. Böyle önemli rakamlar adil ve doğru olmalı, siyasi amaçlar için manipüle edilemez.” ifadesini kullandı.
Tarım dışı istihdamın temmuzda 73 bin kişi artmasını “bir şok” olarak nitelendiren Trump, mayıs ve haziran aylarına ilişkin revizyonları da “büyük bir hata” olarak yorumladı ve yılın ilk yarısında da “benzer şeylerin hep olumsuz yönde yaşandığını” savundu.
“Powell da emekliye ayrılmalı”
Trump, “Ekonomi, Fed’in de bu kez faiz oranlarıyla oyunlar oynamasına rağmen Trump döneminde patlama yaşıyor. Başkanlık seçiminden hemen önce faizleri iki kez ve önemli ölçüde düşürdüler, sanırım Kamala’nın seçilmesi umuduyla. Peki bu nasıl sonuçlandı? Jerome ‘çok geç’ Powell da emekliye ayrılmalı.” değerlendirmesinde bulundu.
“Bence bugünkü istihdam verileri hileliydi”
Truth Social hesabından konuyla ilgili yaptığı bir diğer paylaşımda ise Trump, “Bence bugünkü istihdam verileri Cumhuriyetçileri ve beni kötü göstermek için hileliydi.” yorumunda bulundu.
Geçen yıl başkanlık seçimlerinin ardından 15 Kasım 2024’te istihdam verilerinde büyük bir aşağı yönlü revizyon yapıldığına işaret eden Trump, bunun “tam bir dolandırıcılık” olduğunu ileri sürdü.
Trump, “Ama iyi haber şu ki, ülkemiz harika gidiyor.” ifadesine yer verdi.
