Türkiye’de siyaset aylardır mahkeme kararları, savcılık operasyonlarıyla şekilleniyor. Dün bu tür mahkeme kararlarından bir tanesi daha alındı ve siyaset bir kez daha alt üst oldu. Sadece siyaset değil ekonomi de bu kararla bir kez daha belirsizliğe girdi.
İstanbul 45. Asliye Hukuk Mahkemesi dün herhangi bir duruşma yapmadan, önüne gelen bir dosya üzerinden hukuken son derece tartışmalı bir karar aldı, CHP’nin 2023’te yapılan kongreyle seçilen il yönetimini “tedbiren” görevden aldı, yerlerine eski CHP yöneticilerinden oluşan bir il yönetimi ataması yaptı. İstanbul’a mahkemenin tedbir kararıyla CHP il başkanı olarak atanan eski CHP’li Gürsel Tekin bu görevi ve mahkeme kararını kabul etti. Oysa CHP’nin kendisi mahkeme kararını tanımadıklarını, mevcut başkan Özgür Çelik’in görevinin başında olduğunu açıkladı.
Karar hukuken son derece tartışmalı; çünkü siyasi parti kongreleri Yüksek Seçim Kurulu denetiminde yapılıyor ve bu kongrelerde yaşanan olası usulsüzlüklerle ilgili karar mercii de YSK. CHP İstanbul il kongresi sonuçları yapıldığı 2023 yılında YSK denetiminden geçti ve onaylandı. YSK kararlarının mahkemeler eliyle değiştirilebilmesi mümkün değil, cumhuriyet tarihinde de böyle bir şey yaşanmadı zaten. Eğer YSK onayından geçmiş seçimlerin mahkemeler eliyle iptal edilmesi, sonuçlarının değiştirilmesi uygulaması başlarsa genel seçimler, cumhurbaşkanı seçimi, referandum sonucu gibi her türlü seçimin geçmişe dönük olarak iptal edilebilmesinin yolu açılabilir.
Bu hukuki tartışma bir yana mahkemenin kararı İstanbul borsasını ve tahvil piyasasını sert biçimde vurdu. Borsa haberin yayına hazırlandığı saatlerde yüzde 4’e yakın düşmüştü; tahvil piyasasında ise sert satışlar görüldü ve 10 yıllık gösterge tahvilin faizi yüzde 3,95; beş yıllık gösterge tahvilin faizi ise yüzde 2,18 yükseldi.
Mahkeme kongrede seçilen il başkanı yönetim kurulu ve disiplin kurulu üyelerini tedbiren görevden uzaklaştırdı. Yerlerine Gürsel Tekin, Zeki Şen, Hasan Babacan, Müjdat Gürbüz ve Erkan Narsap’tan oluşan geçici kurul atandı. Kararla birlikte kongrede seçilen kurultay delegeleri de görevden alındı.
CHP Merkez Yönetim Kurulu’nun başlattığı 39. Olağan Kurultay takvimi gereği İstanbul’daki ilçe ve il kongrelerinin seçim çalışmaları tedbiren durduruldu. Ancak kongrede alınan tüm kararların hükümlerinin durdurulması talebi reddedildi.
Borsada yüzde 4 kayıp var
Güne 11 bin 304 puanla başlayan Borsa İstanbul BIST 100 endeksi bir kararın açıklanmasından sonra önce yüzde 5,09 düşüşle 10 bin 728 puana kadar geriledi. Ancak endeks daha sonra hafifçe toparlandı, toplam kayıp yüzde 4 civarında oldu.
Haberin ardından bankacılık endeksinde de kayıplar derinleşti. Endeks yüzde 4’e yakın kayıp vererek 15 bin 934 puana geriledi.
Borsa İstanbul AŞ, BIST 100 endeksinde meydana gelen yüzde 2 değişim sebebiyle pay piyasasında açığa satış yapılabilen işlem sıralarında açığa satış işlemlerinde seans sonuna kadar yukarı adım kuralı uygulanacak.
Borsa İstanbul AŞ’nin BISTECH Pay Piyasası Alım Satım Sistemi duyurusu Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda yayımlandı.
Duyuruda, “Saat 15.40.03 itibarıyla BIST 100 endeksinde meydana gelen yüzde 2 değişim sebebiyle pay piyasasında açığa satış yapılabilen işlem sıralarında açığa satış işlemlerinde seans sonuna kadar yukarı adım kuralı uygulanacaktır.” ifadesi kullanıldı.
Şikayet 14 Ağustosta bir CHP’liden
İstanbul il kongresinin iptali başvurusu 14 Ağustos’ta Özlem Erkan isimli bir CHP’li tarafından yapıldı.
Davacı Özlem Erkan, mahkemeye sunduğu şikayet dilekçesinde, 8 Ekim 2023 tarihinde gerçekleştirilen CHP İstanbul İl Başkanlığı İl Kongresi’nin yetkisizlik ve usulsüzlük nedeniyle hükümsüz kaldığını, delegelerin irade fesadı halleri ve suç kapsamlı eylemleri bulunmakta olduğunu, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturmalara ve basına yansıyan ses kayıtlarına göre kongrede oy kullanacak delegelerin oylarını para, telefon-tablet hediyeleri, iş vaadi ve çeşitli maddi menfaatler karşılığında yönlendirildiğinin tespit edildiğini belirtti.
Erkan, dilekçesinde şu ifadelere yer verdi:
“Kongrede kullanılan oy sayısının 600 delege sınırının aştığının tespit edildiğini, dava konusu edilen İstanbul İl Kongresinin mutlak butlan ile sakat olduğunun savcılık soruşturmaları ile kanıtlanmış olduğundan bahisle 8 Ekim 2023 İstanbul İl Kongresi’nde alınan tüm kararların tedbiren hükümlerinin durdurulmasına, bu kongrede seçilen İl Başkanı, İl Yönetim Kurulu ve İl Disiplin Kurulu üyelerinin tedbiren görevden uzaklaştırılmasına, önceki kongrede seçilen İl Başkanı, İl Yönetim Kurulu ve İl Disiplin Kurulu’nun tedbiren göreve iadesine veya mahkemece uygun görülecek geçici kurulun atanmasına, İstanbul İl Kongresi delegelerinin görevden uzaklaştırılmasına, CHP Merkez Yönetim Kurulunca başlatılan 39. Olağan Kurultay sürecinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep ederim.”
Karar dosya üzerinden alındı
28 Ağustos’ta İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Özgür Çelik hakkında iddianame düzenledi. İddianame kabul edilmesiyle birlikte adli yılın 2’inci gününde hukuk mahkemesinin bu kararı çıktı. Mahkeme kararını dosya üzerinden yaptığı incelemeyle aldı, tarafları dinlemedi. Mahkemenin kararı şöyle:
“8 Ekim 2023’te yapılan CHP 38. Olağan İstanbul İl Kongresi’nde alınan tüm kararların hükümlerinin tedbiren durdurulması talebinin reddine, İhtiyati Tedbir Ara Kararının taraflara ve geçici kurul olarak atananlara tebliğine, İhtiyati Tedbir Ara Kararının gereği için İstanbul İl Seçim Kuruluna, Sarıyer 1. İlçe Seçim Kuruluna ve İstanbul Valiliğine gönderilmesine, Sarıyer 1. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının 11 Ekim 2023 tarihli mazbata kararının ve ek listelerin mahkeme kararının eki sayılmasına, dair kararın kabul edilen kısımlarına yönelik HMK 394. Maddesi uyarınca mahkememize itiraz yolu açık, kararın reddedilen kısımlarına yönelik olarak HMK 391. Maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere tarafların yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda karar verildi.”
Gürsel Tekin: Üstümüze düşen görevi yapacağız
Mahkemenin İstanbul İl başkanlığına atadığı Gürsel Tekin “Ben ve dört arkadaşımız üzerine düşen görevi yapacağız” dedi.
Tekin, kayyım kararına ilişkin şunları söyledi:
“Çağrı heyeti kararını televizyondan öğrendim. Benim için de sürpriz oldu. Partimizin adliye koridorlarından kurtulması için elimi taşın altına koyacağım. Partimizi kayyıma bırakacak değiliz. CHP’yi birlik beraberlik içinde kongreye götüreceğiz. Heyetteki tüm arkadaşlar CHP’li isimlerden oluşturmuş. CHP bizim evimiz, yuvamız her şeyimizdir. Tüm arkadaşlarımız rahat olsun. CHP’yi CHP’liler yönetecek.”
CHP’li Gürsel Tekin “4 eski ilçe başkanı ve ben atandık. Partinin abileri olarak görev yapacağız. CHP’de ben ev sahibiyim. Amacımız partiyi adliye koridorlarından, kavga alanlarından kurtarmak ve iktidara taşımak. Süreci ve ne yapacağımızı kısa sürede belirleyeceğiz” dedi.
Partiden ihraç edildi
Gürsel Tekin, geçmişte CHP’den istifa edeceğini ve yeni bir siyasi parti kuracağını ilan etmiş, hatta Kemal Kılıçdaroğlu’nu da bu partiye davet etmişti ama böyle bir parti hiç kurulmadı, Tekin halem CHP üyesi. Ancak dün Tekin’in CHP parti aidatını daha bir gün önce ödediğine ilişkin bir iddia ortada dolaştı. İddia Tekin’in mahkemeden gelecek kararı önceden bildiğini ima ediyor, ama iddia doğrulanmadı.
Buna karşılık CHP Genel Merkezi hızlı hareket etti ve Gürsel Tekin’i kesin ihraç istemiyle ve “tedbirli olarak” Disiplin’e sevk etti. Yani bu tedbir kararı uyarınca Gürsel Tekin’in CHP üyeliği peşinen düşürüldü. Bu durumu dün gece Özgür Özel katıldığı TV yayınında açıkladı. Gürsel Tekin doğal olarak bu karara itiraz etti, “Henüz savunmamı bile yapmamışken beni partiden atamazlar” dedi.
15 Eylül öncesi prova
Aslında CHP’nin İstanbul İl Kongresi ile ilgili bazı CHP’lilerin ihbarı üzerine başlatılan soruşturmalar var ve bunlardan birinin iddianamesi kabul edildi. Buna göre İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik ve bazı yöneticiler yargılanacak.
Benzer bir durum, CHP’nin genel kurultayı için de söz konusu. Ankara’da buy konuda iki dava açıldı. Davalardan biri CHP tüzel kişiliğiyle ilgili ve İstanbul’daki gibi Asliye Hukuk Mahkemesinde görülecek. Bu davanın 15 Eylülde yapılması bekleniyor.
İstanbul’da alınan kararın bir benzeri Ankara’da, CHP genel kurultayı için de alınabilir ve mevcut CHP yönetimi görevden alınıp yerlerine Kemal Kılıçdaroğlu kayyım olarak atanabilir. İstanbul’da alınan kararın böyle bir olası kararın “provası” olduğu ve kamuoyundan gelecek tepkinin önceden ölçülmek istendiği iddiaları dün gecenin en çok konuşulan siyaset dedikodusuydu.
Özgür Özel’in iddiası
CHP Genel Başkanı Özgür Özel de dün akşam katıldığı Halk TV canlı yayınında çok çarpıcı iki iddia ortaya attı. Bunlardan birincisi, İstanbul için alınan kararın daha önce 9 ayrı Asliye Hukuk hakimi tarafından reddedildiğine ilişkindi. 10. mahkeme başkanı söz konusu kararı almıştı.
Özel’in ikinci iddiası “Partisine bir teklif yapıldığı”na ilişkindi. Bu konuda 2016’da MHP’nin yaşadığı süreci hatırlatan Özel mahkemeler eliyle MHP kongresinin yaptırılmayıp Devlet Bahçeli yönetiminin sürmesinin sağlandığını ve Cumhur İttifakı’nın böyle kurulduğunu söyledi, “Şimdi aynı teklifi bize yapıyorlar” dedi.
Özel’in bu iddiası da dün İstanbul’da yaşananların 15 Eylül öncesi bir prova olduğu dedikodularını daha da alevlendirdi.
