Nepal’de Z kuşağı öncülüğündeki hükümetin yolsuzluk iddialarına karşı başlayan ve sosyal medya yasaklarıyla devam eden protestolarda başbakanın istifa etmesinin ardından ülkenin geçici lideri ChatGPT’ye soruldu.
Gençlerin öncülüğündeki siyasi aktivizmin tarihi bir örneği olarak, çoğunluğu Z kuşağından olan Nepalli protestocular, 48 saat içinde Başbakan KP Sharma Oli’yi istifaya zorladı.
Bu istifanın ardından Nepalli gençlerin kurduğu Discord sunucusu, ülke çapında bir tartışma ortamına dönüştü. Ulusal kanalların hatta ordu yetkililerinin dahi dikkate aldığı bir yer haline geldi.
Genç aktivistler bu sunucudaki tartışmalar kapsamında, yalnızca geleneksel siyasi kanallara güvenmek yerine, yapay zekaya, özellikle de ChatGPT’ye başvurdu.
The Times’a göre, çevrimiçi forum Youths Against Corruption (Yolsuzluğa Karşı Gençler) üyeleri, geçici liderlik için potansiyel adayları belirlemek üzere yapay zekâ sohbet botuna danıştı.
ChatGPT tarafından önerilen liste, Oxford’da eğitim görmüş mühendis Sagar Dhakal, eski eğitim bakanı Sumana Shrestha, rapçi ve Katmandu belediye başkanı Balen Shah ve Nepal’in ilk ve tek kadın başyargıcı Sushila Karki gibi isimleri içeriyordu.
Grup daha sonra ChatGPT’yi kullanarak her adayın güçlü ve zayıf yönlerini tartıştı. Bir görüşmede, yapay zekâ Sushila Karki’yi geçici lider olarak önerdi ve “Farklı grupların güvenini kazanacak gibi görünüyor ve reformları ve adil seçimlere giden yolu denetlemeye yardımcı olabilir” dedi.
Daha uzun vadeli bir çözüm için ChatGPT, Balen Shah’ı önerdi, ancak bunun için yerleşik güç yapıları tarafından emilmemek için siyasi destek toplayabilmesi gerekiyordu.
Nepal’de Protestolar
Protestolar, Oli hükümetinin yolsuzlukları ile 26 sosyal medya platformunu kapatması ve bu kararın yaygın bir öfkeye yol açmasıyla patlak verdi. Başkent Katmandu’da hızla yayılan ayaklanmalarda siyasi figürlerin evleri ateşe verildi ve en az 20 kişinin öldüğü bildirildi.
Bu kargaşanın ortasında, 73 yaşındaki Karki, hareketin ön saflarında yer alan Z kuşağı kolektifi Hami Nepal tarafından, başkentte sokağa çıkma yasağı uygulayan orduyla müzakereleri yürütmek üzere seçildi. Teknolojik çözümlere olan ilgiye rağmen, bu yaklaşım eleştirilerden de nasibini aldı.
Bazıları, derin siyasi etkileri olan kararları almak için bir yapay zekâ aracına güvenmeme konusunda uyarıda bulundu. “Yasaları değiştirmek için araştırma, meşruiyet ve gerçek bir yetki gerekir. Bu, Chat GPT kullanarak başarabileceğiniz bir şey değil,“ diye uyardı bir kullanıcı çevrimiçi forumda: ”Tek bir yanlış hamle bile yapılırsa ve dışarıdan siyasi aktörler bundan yararlanırsa, patlama olur.”
Diğerleri ise hareketin temsil gücü konusunda endişelerini dile getirdi. Kararların tartışıldığı ve canlı yayımlandığı Discord forumları kaotik, genellikle şaka, hakaret ve sert sözlerle dolu. Birkaç kullanıcı, muhalefetlerini ifade ettikleri için yasaklandıklarını bildirdi ve grubun belgelerinin başlığında, Nepal gençleri arasında kült statüsü kazanmış anime One Piece’den esinlenen Jolly Roger sembolü yer alıyor.
Yine de birçok destekçi iyimserliğini koruyor. Katmandu Belediye Başkanı Balen Shah, hareketin idealizmini överek gençlerin çabalarını “ateş, vizyon ve dürüstlük” olarak nitelendirdi.
Dhakal da canlı yayında Karki’nin liderliğini desteklerken, diğer protestocular onun Nepal’i krizden çıkarmak ve reformlara yönlendirmek için en iyi şansı sunduğuna inanıyor.
Nepal’in Z kuşağının çoğu için bu hareket, sadece siyasi bir başkaldırı değil, teknolojinin, yaratıcılığın ve kolektif eylemin merkezinde yer aldığı, ülkenin geleceğini yeniden şekillendirme çabası olarak nitelendiriliyor.
