Bilgisayarlar uzun süredir hayatımızda. Artık niş bir meraktan öte yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. İş, eğlence, iletişim… Saatlerimiz bilgisayar başında geçiyor.
Peki ya doğru sandığımız bazı bilgiler uydurmaysa?
Popular Science dergisi bilgisayar hakkında doğru bilinen üç yanlışı vurguladı:
1- Masaüstünü temizlemek bilgisayarın hızını artırmaz
İşte epey zaman önce geçerli olan mitlerden biri.
Eski bilgisayarların hafızası çok daha sınırlı olduğu için masaüstünün simgelerle dolması sistem performansını etkileyebilirdi.
Ayrıca bilişim sektöründe çalışanlar biliyor ki çok yavaş çalışan bilgisayarların çoğunda masaüstü hala dolup taşıyor.
Fakat korelasyon ayrı, nedensellik ayrı.
Eski Microsoft mühendisi Leo A. Notenboom, ‘‘Masaüstünde çok sayıda simge olması sistem hızını etkilemez, nokta’’ diyor. ‘‘Belki masaüstünün yeniden çizilme hızı çok az etkilenebilir ama bu ihmal edilebilir bir farktır.’’
Peki ama neden yavaş bilgisayarların masaüstü genellikle dolu? Yanıt basit: Çünkü mesele masaüstündeki simgelerin ne anlama geldiği.
‘‘Masaüstünün simgeyle dolup taşması cihazınıza çok sayıda yazılım yüklediğiniz anlamına gelebilir’’ diyor Notenboom:
‘‘Üstelik bunlar genellikle gereksiz veya hiç kullanmadığınız yazılımlar oluyor. Yüklediğiniz yazılımların çoğu bilgisayar açıldığı anda otomatik çalışmaya başlıyor. Böylece cihazınız yavaşlıyor.
Dolayısıyla masaüstündeki simgeleri silmek cihazınızın hızını artırmaz. Bunun yerine özellikle bilgisayar açılırken kendiliğinden çalışan yazılımları silmek çok daha etkili bir çözüm. Hazır işe girişmişken virüs taraması yapmak da fena olmaz.
2- Bilgisayarınızı her gün kapatmanız gerekmez
Birçok kişi enerji tasarrufu için mesai bitiminde veya yatmadan önce dizüstü bilgisayarını tamamen kapatıyor. Bu bir alışkanlık haline gelmiş. Oysa yeni dizüstü bilgisayarlarda buna gerek yok, çünkü uyku modundaki cihazlar neredeyse hiç enerji harcamıyor.
Örneğin bir dizüstü bilgisayar gece boyunca 0.02 kWh (neredeyse bir dilim tost ekmeğini kızartacak kadar) enerji harcayabilir. Bu da Türkiye’de yıllık ortalama 18 liraya denk.
Sudan ucuz olmasa da bir hayli düşük bir bedel: Öyle ki yarım saatte 60 wattlık bir ampul daha fazla enerji harcıyor.
Yani derdiniz enerji tasarrufuysa bilgisayarı kapatmaktan çok LED ampule geçmek veya kurutma makinesi yerine çamaşır asmak daha etkili olur.
Ayrıca dizüstü bilgisayarınızı uyku moduna alırsanız sabah tekrar kullanmak istediğinizde hızlıca işe koyulabilirsiniz.
Tabii bilgisayarınızı günlerce-haftalarca-aylarca kullanmayacaksanız başka. O halde cihazınızı kapatmak şarjın bitmesini de önler.
Günlük kullanımdaysa yalnızca kapağı kapatmak yeterli.
3- SSD’ler eskisi kadar hassas değil
Yıllardır SSD’lerin geleneksel HDD’lere göre kısa ömürlü olduğu söylendi. Veri yazma döngüleri sınırlı olduğu için ilk nesil SSD’ler için bu doğruydu. Yani bir noktadan sonra yazma işlemi yavaşlıyor veya hepten duruyordu.
Teorik olarak bu hala geçerli olabilir ama bugünkü SSD’ler için endişelenmeye gerek yok.
Veri yedekleme şirketi Backblaze, çeşitli sabit diskleri kendi sunucularında kullanarak farklı disklerin ömrüne ve dayanıklılığına dair veri havuzu oluşturuyor.
Backblaze, SSD’lerin ömrüne ilişkin şöyle diyor:
“Normal kullanımda bir SSD’nin yıllarca dayanmasını bekleyebiliriz. Birçok kullanıcı gibi bilgisayarınızı üç yılda bir yeniliyorsanız SSD’niz muhtemelen bilgisayarınız kadar uzun ömürlü olacaktır. Asıl mesele SSD’nin uzun vadede veri güvenliği sağlayıp sağlamayacağı.”