Bilim insanlarının yaptığı yeni bir araştırmaya göre bazı kişilik özellikleri, insanların daha uzun yaşamasıyla doğrudan bağlantılı olabilir. Özellikle düzenli, enerjik ve duygusal açıdan dengeli kişilerin, daha sağlıklı ve uzun bir yaşam sürme ihtimaline sahip olduğu görüldü. 

Araştırmada, katılımcıların kişilik özellikleri ile yaşam süreleri arasında ilişki kuruldu. Çalışma, psikolojide “Büyük Beşli” (Big Five) olarak bilinen kişilik özelliklerini temel aldı: dışadönüklük, uyumluluk, sorumluluk/disiplin (conscientiousness), duygusal denge (emotional stability) ve deneyime açıklık. Bulgular, bu özelliklerden özellikle bazılarının öne çıktığını gösterdi.

En güçlü etkiyi yaratan özelliklerden biri “sorumluluk sahibi ve disiplinli olma” olarak belirlendi. Yani planlı hareket eden, işlerini zamanında yapan, sağlığına dikkat eden ve rutinlerini aksatmayan kişiler, istatistiksel olarak daha uzun yaşama eğilimi gösteriyor. Araştırmacılar, bu kişilerin düzenli beslenme, egzersiz ve tıbbi kontroller gibi sağlıkla ilgili davranışları daha kolay sürdürdüğünü, bunun da doğrudan ömürlerine yansıdığını vurguluyor.

Bir diğer dikkat çekici unsur ise “faaliyetli olma” yani aktif ve enerjik bir yaşam sürmek. Fiziksel ve zihinsel açıdan hareketli bireylerin hem beden hem de beyin sağlıklarının daha uzun süre korunduğu, bu sayede erken ölüm riskinin azaldığı ifade ediliyor.

Araştırma ayrıca, duygusal açıdan dengeli olmanın da önemli bir faktör olduğunu ortaya koydu. Sürekli kaygı, öfke veya stres yaşayan, yani yüksek düzeyde “nörotiklik” özelliği gösteren kişilerin ölüm riskinin daha yüksek olduğu görüldü. Duygusal stabiliteye sahip bireyler ise stresin zararlı etkilerinden daha az etkilendikleri için daha uzun yaşam şansına sahip oluyor.

“Kişiliğimiz de ömrümüzü şekillendiriyor”

Uzmanlar, bu bulguların yaşam süresini yalnızca biyolojik faktörlerin değil, aynı zamanda kişilik yapısının da etkilediğini gösterdiğini söylüyor. Bir araştırmacı, “Bedenimizi nasıl beslediğimiz, nasıl hareket ettiğimiz kadar kişiliğimiz de ömrümüzü şekillendirebiliyor. Bazı kişilik özellikleri, sağlıklı seçimler yapmamızı kolaylaştırıyor ve bizi risklerden uzak tutuyor” değerlendirmesinde bulundu.

Araştırmanın dikkat çekici bir başka sonucu ise kişilik özelliklerinin sabit olmaması. İnsanlar zaman içinde daha disiplinli ya da daha dengeli hale gelebiliyor. Bu da kişilik üzerinde yapılacak küçük değişimlerin bile yaşam süresini olumlu etkileyebileceğini gösteriyor.

Sonuç olarak, uzun yaşamın sırrının yalnızca genetik ya da yaşam koşullarında değil; aynı zamanda kişiliğimizin bize sağladığı alışkanlık ve davranış kalıplarında da gizli olabileceği vurgulanıyor.