Kürt siyasi hareketinin en önemli sembol isimlerinden biri olan Selahattin Demirtaş, 2016 yılından beri tutuklu olarak cezaevinde yatıyor. Bu süreçte hakkında pek çok dava açıldı ama bunlar içinde en önemlisi, 2014 yılında yaşanan Kobani olaylarına ilişkin açılan ve kamuoyunda “Kobani davası” olarak bilinen dava.

Demirtaş’ın 2016’da tutuklanmasına, sonradan hakkında açılan diğer davalarda da tutuklama kararları verilmesine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi nezdinde pek çok kez itiraz edildi, her seferinde AİHM bu tutuklulukların sona ermesi yönünde karar verdi. Ancak Demirtaş hiçbir zaman cezaevinden tahliye edilmedi, 9 yıldır hapiste.

Şimdi son olarak AİHM tarafından verilen bir ihlal kararı daha vardı. Bu karara ilişkin Türkiye’nin 3 ay içinde itiraz hakkı vardı ve aradan geçen onca süreye rağmen bu itirazın, yani bir anlamda kararı temyize götürme işleminin yapılmaması ve bu arada Türkiye’de de bir barı sürecinin devam ediyor olması, bu kez karara itiraz edilmeyeceği, hatta Demirtaş’ın serbest kalabileceği ümidini yaratıyordu. Ama Adalet bakanlığı dün, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla kararın kesinleşmesine bir gün kala itiraz başvurusu yaptı ve böylece sürecin uzamasına neden oldu.

Selahattin Demirtaş, Diyarbakır Başsavcılığının talebi üzerine Diyarbakır 2. Sulh Ceza Hâkimliği’nce 4 Kasım 2016’da, silahlı terör örgütüne üye olma ve halkı suç işlemeye alenen tahrik etme suçlarından tutuklandı.

Ardından hakkında açılan çeşitli davalarda, çeşitli illerde yargılanan Demirtaş hakkında, İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nin terör örgütü propagandası yapma suçundan 4 yıl 8 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin hüküm kesinleşti.  

Kobani davası olarak bilinen ve 6-8 Ekim 2014’teki eylemlere ilişkin 108 sanıklı davanın da sanıkları arasında bulunan Selahattin Demirtaş, 22. Ağır Ceza Mahkemesince 16 Mayıs 2024’te 42 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Bu davada mahkeme gerekçeli kararını 25 Haziran 2025’te açıkladı. Dosya, 24 Eylül 2025 itibarıyla Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Ceza Dairesi’ne gönderildi. 2014’teki Kobane eylemlerine ilişkin açılan bu davada 42 yıl ceza alan Demirtaş, 9 yıldır cezaevinde tutuluyor. 

Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından Edirne Cezaevi’nde Kobane davası nedeniyle tutuklu bulunan Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunun kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkını ihlal ettiğine ve tahliye edilmesi gerektiğine ilişkin olarak verdiği kararın kesinleşmesi için beklenen üç aylık sürenin dolmasına bir gün kalmıştı. Türkiye kararı temyiz ederek, yeniden değerlendirilmesi için 17 yargıçtan oluşan Büyük Daire’ye gönderilmesini istedi.

Demirtaş hakkında verilen kararla ilgili başvuru için son tarih 8 Ekim’di. Demirtaş, Kobane davasında 6 ayrı suçtan 42 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

AİHM 3 karar verdi 

AİHM bugüne dek Edirne F Tipi Cezaevi’nde bulunan Demirtaş’ın tutukluluğunun hak ihlali olduğuna yönelik, 20 Kasım 2018, 22 Aralık 2020 ve 8 Temmuz 2025’te üç karar verdi.

Son verilen kararda mahkeme, Demirtaş hakkında 2019’da verilen tutuklama kararının “hukuki gerekçelere dayanmadığını” ve “esasen siyasi bir amaç güttüğünü” belirtti. 

Süreç nasıl işleyecek?

Türkiye’nin itirazı üzerine kararın kesinleşmesi durmuş oldu. Türkiye’nin temyiz talebi beş hakimden oluşan panel tarafından değerlendirilecek, eğer temyiz için Büyük Daire’ye gönderilmesi talebi kabul edilirse, başvuru AİHM’in 17 üyeden oluşan Büyük Dairesi tarafından yeniden ele alınacak. Bu süreçte karar kesinleşmeyecek. Ancak Türkiye’nin temyiz için Büyük Daire’ye gönderme talebi reddedilirse karar kesinleşecek. Büyük Daire’ye temyiz talepleri, Sözleşmenin yorumuyla ilgili önemli konularda kabul edildiği ifade edilirken, Demirtaş hakkında daha önce kesinleşmiş ihlal kararı olması nedeniyle temyiz talebinin reddedilebileceği belirtiliyor.

 DEM Parti tepkili

DEM Parti Eş Genel Başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Selahattin Demirtaş hakkında verdiği ihlal kararına itiraz edilmesine tepki gösterdi. Hatimoğulları, “AİHM kararına itiraz hukuksuzlukta ısrar etmek, toplumsal barışa ve adalete zarar vermektir! 9 yıldır Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ ve onlarca yoldaşımız kumpas bir dava ile rehinler” dedi. Bakırhan, “Uluslararası hukuk kararlarını tanımamakta ısrar etmek, hukuksuzluğu itiraf etmekten başka bir anlam taşımıyor” dedi.

Hatimoğulları, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:

“AİHM kararına itiraz hukuksuzlukta ısrar etmek, toplumsal barışa ve adalete zarar vermektir! 9 yıldır Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ ve onlarca yoldaşımız kumpas bir dava ile rehinler. Barışa katkı vermeleri gerekenleri demir parmaklıklar ardında tutarak adaletsizlikte ısrar etmeyi ne biz ne de yüreği barış için atan milyonlar kabul eder. Barış, hukuk ve demokrasi için mücadelemiz bu antidemokratik adımlara karşı sürmeye devam edecek. Kardeşliğe olan inancın artmasının yegane yolu yoldaşlarımızın özgürlüğüdür!”

Bakırhan: Bu ülkenin hep birlikte nefes almaya, barışa, adalete ve vicdana ihtiyacı var

İtiraza tepki gösteren DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:

“AİHM ‘derhal tahliye edilmeli’ diyor; Adalet Bakanlığı ise hukuksuzluğu sürdürmekte ısrar ediyor. Karar son derece açık: sevgili Selahattin Demirtaş’ın tahliye edilmesi gerekiyor. Uluslararası hukuk kararlarını tanımamakta ısrar etmek, hukuksuzluğu itiraf etmekten başka bir anlam taşımıyor. Parti olarak yıllardır süren adalet mücadelemiz dün olduğu gibi bugün de sürecek; bu haksız ve hukuksuz durumun peşini bırakmayacağız. Bu ülkenin hep birlikte nefes almaya, barışa, adalete ve vicdana ihtiyacı var. Figen Yüksekdağ, Selahattin Demirtaş ve Kobani kumpas davasında yargılanan tüm arkadaşlarımızın özgürlüklerine kavuşması için sonuna kadar mücadele edeceğiz, birlikte barışa yürüyeceğiz.”

Çandar: Süreç yara aldı

DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar, Türkiye’nin sürenin dolmasına bir gün kala AİHM’in Selahattin Demirtaş kararına itiraz etmesine ilişkin değerlendirme yaptı. 

Cengiz Çandar’ın sosyal medya paylaşımı şu şekilde:

“Selahattin Demirtaş hakkındaki AİHM kararının süresinin dolmasına bir gün kala itiraz ile:1.Kötü niyet ortaya konmuş; 2.Kürt vatandaşların ve Türk kamuoyunun duyguları umursanmamış ve 3.En önemlisi, iç barış konusunda büyük umutlara yol açmış “Süreç” ciddi olarak yaralanmıştır.”