Gazze şeridinde iki yıldan bu yana devam eden ve bir savaştan çok korkunç bir katliam, hatta bazılarına göre soykırım olan çatışmaların sona ermesi için bir kez daha büyük bir ümit ışığı belirdi.
Mısır’ın Şarmelşeyh kentinde, Tükiye, Katar, Mısır ve ABD aracılığıyla dolaylı görüşmeler yürüten Hamas ile İsrail’in dün gece yarısı saatlerinde bir hafta önce Amerikan başkanı Donald Trump tarafından açıklanan ”plan”ın ilk aşaması konusunda anlaştıkları duyuruldu. Duyuru bizzat Amerikan Başkanı Trump tarafından yapıldı.
Bu ilk aşamada Hamas elindeki canlı rehinelerin tamamını İsrail’e verecek. Sayılarının 20 olduğu düşünülen ve iki yıldır rehin tutulan İsrailliler ya bu pazar günü ya da pazartesi günü evlerine dönecekler. Yine bu ilk aşama uyarınca 20 kadar olduğu düşünülen hayatını kaybetmiş rehinenin cenazeleri de teslim edilecek ama cenazelerin teslimi yerlerini saptamanın zorluğu yüzünden 10 gün kadar zaman alacak.
İsrail geri çekilecek mi?
Amerikan Başkanının açıkladığına göre İsrail ordusu da eş zamanlı olarak plan uyarınca belirlenen yeni çizgiye geri çekilecek, yani Gazze’deki işgal biraz olsun azalacak. Ancak İsrail tarafından yapılan açıklamada bu geri çekilmeye dair herhangi bir şey söylenmedi, o yüzden geri çekilme olup olmayacağı veya sınır çizgisinin ne olacağı konusu henüz belirsiz.
Planın ilk aşamasının en önemli maddesi, uzun bir aradan sonra Gazze’ye yardım malzemelerinin girmesi olacak. Yardımı Birleşmiş Milletler, Kızılay ve Kızılhaç koordine edecek, İsrail karışmayacak. Gazze’nin Mısır’a açılan kapısı Refah bunun için kullanılacak.
Trump planının daha sonraki aşamaları için müzakere devam edecek. Bu aşamalardan en önemlisi Hamas’ın Gazze yönetimini bırakması ve kendini silahsızlandırıp militanlarını Gazze’den çıkarması. Bu konuda henüz bir anlaşma yok.
Trump: Bibi, bütün dünyaya karşı savaşamazsın
Başkan Trump, Gazze’de varılan anlaşmayı duyururken Türkiye, Mısır ve Katar’a teşekkür etti. Trump daha sonra ABD’de çıktığı FoxNews kanalında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile arasınd geçen telefon konuşmasını da anlattı.
Trump’ın anlattığına göre Netanyahu ona “İnanamıyorum şimdi herkes benden hoşlanıyor” demiş, o da cevaben “Bibi bütün dünyaya karşı savaşamazsın” demiş.
Trump anlaşma için Mısır’a gidebileceğini de duyurdu.
Rehine yakınları sevinç içinde
Anlaşmaya Gazze’de nasıl bir tepki geldiği şimdilik bilinmiyor, muhtemelen tepkiler bugün hava aydınlandıktan sonra anlaşılacak. Ama İsrail’de rehine takınları büyük bir sevinç içinde, Trump’a teşekkür mesajları yağdırdılar.
Plan neleri öngörüyor
Trump’ın planı ateşkese, Gazze’nin İsrail’e tehdit oluşturmayan güvenli bir yere dönüşmesine ve yeniden imarına öncelik veriyor. Her şey yolunda gider, Hamas Gazze’yi terk ederse, aralarında Türkiye’nin de bulunacağı ülkeler Gazze’ye bir güvenlik gücü yerleştirecek. Mısır’ın bir süreden beri Gazze’de polislik yapması için aralarında Filistinlilerin de bulunduğu geniş bşr grubu eğittiğine dair haberler var. Gazze’de silahlı Filistinli olmayacak, sadece polis olacak.
Gazze’yi Filistinli teknokratlardan oluşan bir “hükümet” yönetecek ama bu hükümet temelde belediye hizmetlerinin sunulmasından sorumlu olacak. O hükümeti de, başında eski İngiliz Başbakanı Tny Blair’in olacağı bir “Barış Komitesi” denetleyecek. Gazze’ye yapılacak maddi veya ayni yardımları bu komite denetleyecek. Yine plana göre Gazze için bir uluslararası fon oluşturulacak ve fonla Gazze yeniden imar ve inşa edilecek. Ancak bu aşamalardan sonra bölge için iki devletli çözümden söz edilmeye başlanacak.
İsrail son 4 günde 126 Filistinli daha öldürdü
İsrail’in kanlı saldırıları düne kadar hiç aralıksız devam etti. İsrail sadece Trump planının Hamas tarafından prensip olarak kabul edildiğinin açıklandığı 4 Ekimden 8 ekim akşamına kadar G azze’y, 271 kez vurdu, en az 126 Filistinliyi daha öldürdü.