Amerikan Başkanı Donald Trump, Gazze ateşkesinin ardından enerjisini yeniden Rusya-Ukrayna savaşına vermeye başladı ve dün bu konuda ardı ardına önemli gelişmeler yaşandı. Trump önce Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile görüştü ve ardından Modi’nin Rusya’dan petrol almayı bırakmaya karar verdiğini duyurdu. Bu duyurudan kısa süre sonra Başkanın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir telefon konuşması yapacağı açıklandı. Görüşmenin ardından Trump bu kez Putin ile Ukrayna barışını görüşmek üzere birkaç hafta içinde Macaristan’ın başkenti Budapeşte’te yüz yüze yeni bir zirve yapmaya karar verdiklerini duyurdu.
Rusya gelilerinin tamamına yakınını petrol ve doğal gaz satışlarından elde ediyor. Ukrayna savaşının başlamasıyla Batı Avrupa Rusya’dan gaz ve petrol almayı kesince bu ülke yeni pazarlara yönelmiş, Çin, Hindistan ve Japonya Rusya’nın başlıca alıcıları haline gelmişti. Benzer şekilde Türkiye de Rusya’dan hem doğal gazı hem petrolü yoğun biçimde alıyor. Ancak Türkiye son iki yıldır kaynak çeşitlendirme adına Rusya dışı gaz alımlarına da yöneldi, Katar ve Cezayir’den LNG almaya başladı. Buna son olarak ABD ile yapılan LNG anlaşması eşlik etti. Petrolde de Türkiye Rusya dışı kaynaklara da yönelmeye başladı.
ABD Başkanı, Ukrayna’da savaşı bitirmeye yanaşmayan Rusya’yı petrol ve gaz satışlarını sınırlamak yoluyla dizginlemeye çalışıyor. Türkiye’ye Rusya’dan alımları kesmesi tavsiye edildi ama bir baskı yapılmadı. Buna karşılık Hindistan’a bu baskıyı yaptı ve açıkladığına göre Hindistan da Rusya’dan petrol alımını kesmeye karar verdi. Trump’ın bir sonraki adım olarak Japonya’dan da Rusya’dan petrol almayı bırakmasını isteyeceği haberleri yayınlandı.
Bu gelişmeler Rusya Devlet Başkanı Putin’i ukrayna savaşı konusunu yeniden düşünmeye, en azından diplomasi masasına yeniden oturmaya yöneltti.
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesine ilişkin Truth Social hesabından açıklama yaptı.
Trump, açıklamasında, Putin ile çok verimli bir telefon görüşmesi yaptığını ve Orta Doğu barışı konusunda Putin’in kendisini tebrik ettiğini belirtti.
Gelecek hafta ABD adına Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun başkanlık edeceği bir ABD heyetinin, Rus heyetiyle belirlenecek bir yerde bir araya geleceğini ifade eden Trump, “Devlet Başkanı Putin ve ben, Rusya ile Ukrayna arasındaki bu utanç verici savaşı sona erdirebilmek için üzerinde anlaşmaya vardığımız bir yerde Macaristan’ın Budapeşte kentinde bir araya geleceğiz.” ifadesini kullandı.
Orta Doğu barışının Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek üzere yapılan müzakerelere yardımcı olacağını kaydeden Trump, “(Ukrayna) Devlet Başkanı (Volodimir) Zelenski ve ben, yarın (bugün) Oval Ofis’te bir araya gelerek, Devlet Başkanı Putin ile yaptığım görüşmeyi ve daha birçok konuyu ele alacağız. Bugünkü telefon görüşmesinde büyük ilerleme kaydedildiğine inanıyorum” değerlendirmesini yaptı.
Beyaz Saray: Başkan Trump, Putin ile Zelenski’nin aynı masaya oturabileceğine halen inanıyor
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Beyaz Saray’ın bahçesinde basın mensuplarının gündeme ilişkin sorularını yanıtlarken Rusya-Ukrayna Savaşına ilişkin son durumu değerlendirdi.
Trump’ın Putin’le yaptığı telefon görüşmesinin oldukça verimli geçtiğine dikkati çeken Leavitt, Trump’ın diplomasiyi en yoğun şekilde kullanarak bu savaşı sona erdirmeye çalıştığını savundu.
Leavitt, “Başkan, Putin ile Zelenski’nin aynı masaya oturabileceğine halen inanıyor mu?” şeklindeki soruya, “Başkan bunun mümkün olduğunu düşünüyor ve elbette bunun gerçekleşmesini çok istiyor.” diye yanıt verdi.
ABD’li ve Rus heyetlerinin gelecek hafta bir araya geleceğini ifade eden Leavitt, Trump ile Putin’in de kısa süre sonra Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de bir araya geleceklerini kaydetti.
Leavitt, “Bence Başkan her zaman diplomasiye şans vermeyi istiyor ve bu savaşın müzakere masasında sona ermesi gerektiğini her zaman söylemiştir.” diye konuştu.
Uşakov, Putin-Trump arasındaki telefon görüşmesini değerlendirdi
Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov, Putin ile Trump’ın telefon görüşmesine ilişkin gazetecilere açıklamalarda bulundu.
İki liderin 8’inci kez telefon görüşmesi yaptığını kaydeden Uşakov, yaklaşık 2,5 saat süren görüşmenin “kapsamlı, samimi ve güvenilir” olduğunu belirtti.
Uşakov, görüşmede Gazze’deki durumun istişare edildiğine dikkati çekerek şöyle konuştu:
“Putin, görüşmeye Trump’ı Gazze Şeridi’ndeki durumun iyileştirilmesine yönelik girişimlerin başarılı olmasıyla tebrik ederek başladı. ABD Başkanı’nın barışı koruma yönündeki çabaları, Orta Doğu’da, Amerika’da ve dünyadaki birçok ülkede takdirle karşılandı. Rusya’nın, Orta Doğu meselesinin, bölgedeki tüm halklar için sürdürülebilir barışı garanti edecek uluslararası hukuk çerçevesinde kapsamlı çözümüne yönelik ilkeli tutumu dile getirildi.”
Ukrayna krizi
İki liderin görüşmesinde, Ukrayna kriziyle ilgili konuların ele alındığını kaydeden Uşakov, “Putin, Ukrayna’da oluşan durumla ilgili ayrıntılı şekilde değerlendirmelerde bulunarak Rus tarafının, krizin siyasi ve diplomatik çözümünden yana olduğunu vurguladı.” dedi.
Uşakov, “görüşmede, Rus ordusunun, cephe hattı boyunca stratejik inisiyatife sahip olduğuna, bu koşullarda Kiev yönetiminin terör eylemlerine başvurarak sivil unsurlara ve enerji altyapı tesislerine saldırılar düzenlediğine, Rusya’nın da buna karşılık vermek zorunda olduğuna dikkat çekildiğini” söyledi.
Trump’ın Putin’e Ukrayna’da barışın derhal tesis edilmesi önemini defalarca vurguladığını aktaran Uşakov, şunları kaydetti:
“Rusya-Ukrayna arasındaki meselenin, barışın sağlanması yönündeki girişimler arasında en zoru olduğuna dair görüş, ABD Başkanı’nın ifadelerinde görüşme boyunca yer aldı. Elbette Trump, sekiz bölgesel meselenin çözümündeki başarıda yer aldığından bahsetti. Ukrayna’daki çatışmaların sona ermesinin, ABD ile Rusya arasında ekonomi alanındaki işbirliğinin geliştirilmesi için muazzam imkanlar sunacak. Bu, Trump’ın görüşmede savunduğu önemli tezlerden biri ve bunu sürekli vurguladı.”
Görüşmede Ukrayna’ya Tomahawk seyir füzelerinin verilmesi ihtimalinin de istişare edildiğine dikkati çeken Uşakov, “Putin, Tomahawk füzelerinin cephedeki durumu değiştirmeyeceğini ancak Rusya-ABD ilişkilerine ve Ukrayna krizinin barışçıl çözüm sürecine büyük zarar vereceğine vurgu yaptı.” ifadesini kullandı.
Uşakov, Başkan Putin’in, Trump’ın eşi Melania Trump’ın, Rus ve Ukraynalı çocukların ailelerine kavuşması sürecindeki şahsi girişimlerine değer verdiğini dile getirdiğini aktardı.
“Zirve için hazırlıkların başlanması konusunda mutabık kalındı”
Putin ile Trump’ın tekrar bir araya gelme ihtimalini de ele aldıklarını kaydeden Uşakov, “Bu, gerçekten önemli bir husus. İki ülke temsilcilerinin, Budapeşte’de düzenlenebilecek zirvenin hazırlıklarına derhal başlaması konusunda mutabık kalındı.” değerlendirmesinde bulundu.
Uşakov, “iki liderin, Rus ve ABD halkları arasında İkinci Dünya Savaşı’nda özellikle karşılıklı sempati olduğunu ve bu bağlamda ikili ilişkilerdeki mevcut durumun paradoksal olduğunu belirttiğini” söyledi.
Kremlin Dış Politika Danışmanı Uşakov, Putin ile Trump’ın temasları sürdürme konusunda mutabık kaldığını belirtti.
