ABD’de Access Medical Labs’in tıbbi direktörü olan ve yaşlanma karşıtı, bütünsel tıp alanında uzmanlaşan Dr. Mitch Ghen, sağlıklı yaşlanmanın beş temel göstergesini ve dikkat edilmesi gereken uyarı işaretlerini paylaştı. Üstelik bunları anlamak için ne pahalı tahlillere ne de ileri teknoloji cihazlara ihtiyaç var.

Kas gücü, yaşam gücü: Tutuşunuz sağlığınızı ele veriyor

Dr. Ghen’e göre, elin kavrama gücü uzun ömürle doğrudan ilişkili. “Daha güçlü bir kavrama gücü kas kütlesinin, kardiyovasküler sağlığın ve genel dayanıklılığın da göstergesidir” diyen Ghen, bu ölçümün bir doktor muayenehanesinde birkaç saniyelik bir testle yapılabildiğini söylüyor.

Evde ise bir tenis topunu sıkmak veya ıslak bir havluyu sıkarak kas gücünüzü gözlemleyebilirsiniz. Uzman, kas sisteminin yalnızca kuvvetle değil; esneklik, istikrar ve enerji ile de değerlendirileceğini hatırlatıyor. Kas güçsüzlüğü, eklem ağrısı veya sarkopeni (yaşa bağlı kas kaybı) gibi belirtiler, yaşlanma sürecinde göz ardı edilmemesi gereken uyarılar arasında.

Hareket özgürlüğü gençliğin anahtarı

Düzenli egzersiz hem bedensel hem zihinsel sağlığın en güçlü destekçisi. Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz yapmak ve haftada iki gün büyük kas gruplarını çalıştırmak, yaşlanmayı yavaşlatıyor.

Egzersiz kemikleri ve kasları güçlendiriyor, dengeyi artırıyor, stresi azaltıyor ve bilişsel fonksiyonları destekliyor. Ancak baş dönmesi, nefes darlığı veya çabuk yorulma gibi belirtiler varsa kalp performansında azalma söz konusu olabilir. Uzmanlar bu durumun ciddiye alınması gerektiğini vurguluyor.

Hızlı iyileşen vücut sağlam yaşam işareti

Bir diğer yaşlanma göstergesi ise bağışıklık sisteminin dayanıklılığı. Ghen, sağlıklı bireylerin çoğu virüs veya enfeksiyondan 10 gün içinde kurtulabildiğini belirtiyor. Uzun süren hastalıklar ve sık enfeksiyonlar, bağışıklığın zayıfladığına işaret edebilir.

Ayrıca, vücudun iltihap seviyeleri de önemli bir gösterge. Akut iltihap kısa süreli ve yararlıdır, ancak kronik iltihap aylar hatta yıllar boyunca sürebilir. Bu durum diş eti iltihaplanmalarıyla bile kendini gösterebilir.

Ghen, “Diş etlerinizi düzenli kontrol edin; kanama veya kızarıklık olmamalı” diyor. İltihabı azaltmak için zerdeçal (kurkumin) ve yeşil çay (EGCG) gibi doğal bileşenlerin düzenli tüketilmesini öneriyor.

Ruh hali ve hormon dengesi: İç dengeniz yaşınızı gösterir

Yaş ilerledikçe hormon seviyeleri doğal olarak düşüyor. Bu durum yalnızca fiziksel değil, duygusal dengeyi de etkiliyor. Düşük libido, yorgunluk, zihinsel bulanıklık ve uyku sorunları bu dönemde sık görülüyor.

Ghen’e göre, hormon dengesini korumak yaşlılıkta yaşam kalitesini belirleyen en önemli faktörlerden biri. Testosteron, östrojen ve progesteron desteği; hem kadınlarda hem erkeklerde yaşam enerjisini artırabiliyor. Ayrıca pregnenolon ve DHEA takviyeleri, “hormonların gençlik seviyelerinde kalmasına yardımcı olabilir” diyen Ghen, bu tür desteklerin mutlaka doktor gözetiminde kullanılmasını tavsiye ediyor.

Beyninizi çalıştırın, genç kalın

Zihinsel keskinlik, iyi yaşlanmanın en önemli işaretlerinden biri. Unutkanlık, kafa karışıklığı ve odaklanma zorlukları, beynin desteğe ihtiyaç duyduğunu gösteriyor. “Beyin bir kas gibidir, kullanılmadığında zayıflar” diyen Ghen, her gün zihni zorlayacak basit egzersizler yapılmasını öneriyor. Örneğin “F harfiyle başlayan kelimeleri sıralamak” gibi aktiviteler, bilişsel fonksiyonları canlı tutabiliyor.

Ayrıca uyku kalitesi, beyin sağlığı için hayati öneme sahip. Uzman, “Uyku ilaçlarından uzak durun, odanızı karanlık tutun, telefonu yatak odası dışında bırakın ve Wi-Fi’yi gece kapatın” diyerek kaliteli uykunun beyni genç tuttuğunu vurguluyor.

Evde yapılacak basit yaşlanma testleri

Dr. Ghen, “vücudunuzun yaşını” anlamak için kolaylıkla uygulanabilecek birkaç fiziksel test öneriyor:

Ellerinizden destek almadan yere oturup kalkmayı deneyin.

Bir sandalyede 30 kez ayağa kalkıp oturun.

Elinizin üzerindeki deriyi başparmakla hafifçe çekin; derinin hızla eski haline dönmesi cilt elastikiyetinin göstergesidir.

Denge için topuk-parmak yürüyüşü yapın.

Gözleriniz açık, kollarınız yanlarda olacak şekilde tek ayak üzerinde 30 saniye durmayı deneyin. Bu testlerin tamamını yapabiliyorsanız, yaşınızı iyi yönetiyorsunuz demektir.