Hayat sahnesine nasıl çıkacağımızı seçemiyoruz, ama nasıl ineceğimizi seçebiliriz.
Bir gün hepimiz bu dünyadan ayrılacağız. Kimimiz büyük servetler, kimimiz küçük hatıralar bırakacağız. Fakat aslında en önemli miras, ardımızda bıraktığımız düzen. Çünkü insan, servetiyle değil, sevdiklerine yaşattığı kolaylıkla da hayırla anılır.
Ne var ki, Türkiye’de her yıl yüz binlerce aile, bir yakınının kaybından sonra ikinci bir acıyla karşılaşıyor: yıllarca süren banka işlemleri, abonelik iptalleri, miras davaları, şifre sorunları, sigorta, vergi ve hukuk labirenti…
Yani, ölümden sonra bile düzenli olmayan hayatın faturası, yaşayanlara çıkıyor.
Ölümden Sonraki Kaosun Gerçekliği
Gerçek hayattan bir senaryo:
Bir aile, babasını kaybediyor.
Henüz yas başlamadan telefon geliyor:
•Banka hesaplarına bloke konmuş,
•Kredi kartları hâlâ otomatik ödeme çekiyor,
•Şirketin vergi ödemeleri devam ediyor,
•Sosyal medya hesapları açık,
•Sigorta poliçeleri bulunamıyor,
•Evdeki belgelerin nerede olduğu bilinmiyor,
•Bir tane bile yazılı talimat yok.
Sonuç? Aylarca süren yük, aile içi meseleler, maddi kayıp, hukuki strese karışmış yas.
Oysa bütün bunlar, sadece birkaç saatlik bir hazırlıkla önlenebilir.
Yaşarken Yapılacak En Büyük İyiliklerden Biri
Bu yazıyı okuyan herkes bugün şu soruları kendine sorsun:
•Banka hesaplarım nerede?
•Hangi kredi kartları otomatik ödeme çekiyor?
•Sigorta poliçeleri nerede saklı?
•Tapu, araç, hisse, şirket belgeleri kimin elinde?
•Sosyal medya hesaplarım ne olacak? Silinsin mi, anma sayfası mı olsun?
•E-posta ve bulut hesaplarına kim erişebilecek?
•Şifreler nerede? Kimde?
•Kredi, leasing, fatura ve abonelikler nasıl iptal edilecek?
•Özel vasiyet veya bağış isteğim var mı?
Cevap yoksa, arkanızda büyük bir karmaşa bırakıyorsunuz demektir.
Ve bu adaletsizdir; çünkü düzen kurmak bizim sorumluluğumuzdur, acısını çocuklara, eşe, kardeşe yüklemek değil.
Bir Dosya, Tüm Hayatı Kolaylaştırır
Çözüm son derece basit:
“Son İşler Dosyası” veya adına ne derseniz.
Tek bir klasörde:
•Kimlik, tapu, ruhsat, sigorta ve bankacılık belgeleri
•Abonelikler, borçlar, sözleşmeler
•Sosyal medya ve dijital varlık bilgileri
•Avukat ve banka temsilcisi iletişimleri
•Defin, cenaze, bağış ve kişisel istekler
•Bir “yapılacaklar listesi”
Dijital olarak da tutulabilir.
İster şifreli bir USB ile, ister parola yöneticisiyle, ister avukat kasasında.
Tek şart: aileden biri veya güvendiğiniz bir kişi bu dosyanın varlığını bilsin ve nasıl erişeceğini öğrensin.
Dijital Miras: Çağımızın Yeni Gerçeği
Bugün miras sadece ev, arsa, para değil.
•E-postalar
•Instagram, Facebook, LinkedIn hesapları
•Bulut arşivleri
•Kripto cüzdanları
•Domain adları
•Dijital fotoğraf ve yazılar
Hepsi birer “varlık”.
Ama çoğu insanda şifre ve erişim bilgisi yok.
Sonuç: erişilemeyen dijital hatıralar, kaybolan kripto paralar, kapanamayan hesaplar.
Artık “dijital miras” planlamak, modern insanın sorumluluğu.
Bu Bir Kötümserlik Değil; Ailenize Saygıdır
Hayatı nasıl yaşadığımız elbette önemlidir.
Ama nasıl tamamladığımız da öyle.
“Benden sonra uğraşsınlar” demek bir vefasızlıktır.
“Arkama düzen bırakıyorum” demek ise büyük bir nezakettir.
Belki bugün okuyanların yüzde doksanı bu dosyayı hazırlamayacak.
Ama yapanlar bilmeli ki, ailelerine en büyük iyiliklerden birini yapmış olacaklar.
Çünkü bazı miraslar tapu ile değil, düzen ile bırakılır.
5 Adımda “İyi Bir İntikal” Kontrol Listesi
1.Tüm varlık ve hesapları listeleyin.
•Bankalar, kredi kartları, sigortalar, yatırımlar, gayrimenkuller, araçlar, şirket payları
2.Abonelik ve yükümlülükleri yazın.
•Elektrik, su, internet, telefon, dijital abonelikler
•Devam eden kredi ve otomatik ödemeler
3.Belgeleri tek bir dosyada toplayın.
•Kimlik, tapu, ruhsat, poliçe, sözleşme kopyaları
•Avukat ve banka temsilcisi iletişim bilgileri
4.Şifreleri güvenli saklayın.
•Bir parola yöneticisi veya şifreli USB
•Parolanın bir nüshasını sadece güvendiğiniz kişiye verin
5.Bir emanet kişisi belirleyin.
•Ailenize bu dosyanın nerede olduğunu söyleyin
•Gerektikçe güncelleyin (yılda bir kez yeter)
Son söz şu olabilir:
Ölüm hayatın sonu değil, geride kalanların yeni başlangıcıdır.
Ve o başlangıcın kaosla değil, huzurla olması bizim elimizde.
