Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, enerji güvenliğinin “altın kuralının” çeşitlendirme olduğunu söyledi, “en büyük riskin kritik mineraller alanında” dedi.
Sanatçının eşi Latifa Chambers, Cliff’in nöbet geçirip ardından gelişen zatürre nedeniyle bugün yaşamını yitirdiğini duyurdu. Cliff, “Many Rivers To Cross”, “Wonderful World, Beautiful People” ve “You Can Get It If You Really Want” gibi klasikleşmiş şarkılarıyla yalnızca Jamaika’da değil, Afrika’da da geniş kitlelere ulaşmış bir isimdi.
1944’te Jamaika’da doğan Cliff, genç yaşta müziğe başladı ve 1960’larda ülkesinin önde gelen sanatçılarından biri haline geldi. 1972 yapımı “The Harder They Come” filmindeki başrolü, Reggae’nin ABD’de tanınırlığını artırmış ve türün küresel yayılımında önemli bir dönüm noktası olmuştu.
Cliff, kariyeri boyunca Grammy ödülleri aldı, Rock and Roll Hall of Fame’e girdi ve Jamaika’nın en prestijli nişanlarından Order of Merit’e layık görüldü.
Apartheid karşıtı dönemde Reggae protesto müziği olarak öne çıktı
Reggae’nin dünyaca ünlü isimlerinden Cliff’in 81 yaşında hayatını kaybetmesi, türün Afrika ile kurduğu derin tarihsel bağları da yeniden gündeme taşıdı.
Türün ritmik yapısının, Batı ve Orta Afrika perküsyon mirasıyla benzerlik taşıdığı ve bu mirasın kölelik döneminde Jamaika’ya taşınan Afrikalı toplulukların kültürel gelenekleri aracılığıyla yaşadığı ifade ediliyor.
Reggae’nin özgürlük, direniş, adalet ve kimlik arayışı gibi temaları, Afrika ülkelerinin bağımsızlık dönemindeki söylemlerle örtüşüyor. Cliff’in şarkıları da bu tematik çerçeve içinde kıtada karşılık buldu ve sanatçı özellikle genç kuşaklara politik ve estetik ilham verdi.
Reggae’nin Afrika’daki etkisi tek yönlü kalmadı. 1970’lerden itibaren Fela Kuti, Alpha Blondy ve Lucky Dube gibi sanatçılar Reggae’yi yerel ritimlerle birleştirerek politik mesajların yayılmasında önemli rol oynadı.
Güney Afrika’da Apartheid karşıtı dönemde Reggae protesto müziği olarak öne çıktı. Cliff’in geniş bir hayran kitlesine sahip olduğu Afrika’da sanatçının ölümü müzik çevrelerinde üzüntüyle karşılandı.
