Asil Nadir, Kıbrıs Türk toplumundan çıkmış, dünya çapında başarılarıyla iz bırakmış nadir bir iş insanıydı. Sessiz sedasız KKTC’deki evinde bu dünyadan göçtü.

Ticari zekası ve girişimci ruhuyla Birleşik Krallık’ın en zenginleri arasına girmeyi başardı; hatta ilk 16’ya yükselerek bir Kıbrıs Türkü’nün küresel iş dünyasında neler başarabileceğini kanıtladı. Girişimleriyle iş dünyasında unutulmaz izler bıraktı. Ancak bu parlak başarı öyküsü, siyasi tuzaklara ve uluslararası oyunlara yenik düştü.

Zirveye Giden Yatırımlar

Polly Peck International (PPI)

•Nadir’in en büyük başarısı, iflasın eşiğindeki Polly Peck International’ı bir dünya devi haline getirmesiydi.

•Başlangıçta küçük bir tekstil firması olan Polly Peck, onun liderliğinde elektronik, gıda, moda ve meyve sektörlerinde faaliyet gösteren bir holding haline geldi.

•Akdeniz’den gelen meyve ithalatı ve elektronik ürünlerle (bugünkü Vestel’in temelleri) büyük kazanç sağladı.

•Şirket, Birleşik Krallık borsasında devasa bir piyasa değerine ulaştı ve İngiliz iş dünyasında bir başarı sembolü haline geldi.

Vestel

•Polly Peck bünyesindeki en önemli yatırımlardan biri Vestel’di.

•Nadir’in girişimleriyle Vestel, Türkiye’nin elektronik sektöründe önemli bir oyuncu haline geldi. Bugün Zorlu grubunun yönetiminde hâlâ dünya çapında bir marka olarak varlığını sürdürüyor.

Medya Sektörü: Güneş Gazetesi

•1980’lerde Türkiye’de medya sektörüne yatırım yaparak Güneş Gazetesi’ni satın aldı.

•Gazete o dönemde Güneri Civaoğlu yönetiminde önemli yazarları bir araya getirerek büyük tirajlara ulaştı ve etkili bir medya organı haline geldi.

Kıbrıs Yatırımları

•KKTC’ye kaçtıktan sonra otelcilik ve medya yatırımları yaparak bölge ekonomisine katkı sağladı.

Siyasi Tuzaklar ve Yalnızlık

Asil Nadir’in Kıbrıs’a yaptığı yatırımlar, Rumların hedef tahtasına oturmasına neden oldu. Kıbrıs Türklerine ekonomik bir nefes aldırmak için adanın kalkınması adına ciddi adımlar atarken Rum lobileri ve İngiliz çıkar çevrelerinin yoğun baskısıyla karşılaştı. Bu süreçte İngiliz Muhafazakâr Parti’ye destek vererek siyasi koruma sağlamak istedi, ancak bu çabası yeterli olmadı.

Borsadan topladığı parayı şahsi işlerinde kullandığı iddiasıyla hedef alındı ve sistematik bir sabote süreci başladı. İngiliz hukuk sistemi ve medyası tarafından adeta linç edildi. Tüm varlıkları talan edildi, itibarı büyük bir darbe aldı.

Bu zor dönemde Türkiye’nin ve KKTC’nin yeterince arka çıkmaması, Nadir’in yalnızlığını daha da derinleştirdi. İngiliz ve Rum baskısına karşı tek başına mücadele etmek zorunda kaldı. Mahkum oldu.

Sonunda küçük bir uçakla KKTC’ye kaçtı ve burada ticari zekasını yeniden ortaya koyarak otel, gazete ve televizyon yatırımları yaptı. Ancak geçmişin ağır yükü, onu bir daha dünya çapında bir oyuncu olmaktan alıkoydu.

Bir Ders ve İlham Kaynağı

Eski eşi Ayşegül Tecimer’in Marakeş’e yerleşmesi ve antika kaçakçılığı iddiaları ise hikâyenin trajik yanlarından biri olarak hatırlanıyor.

Asil Nadir’in zirveleri ve krizleri gören hayatı, ticarette keskin olmanın tek başına yeterli olmadığını; özellikle cironuz 10 milyar dolarları aşınca başka derin güçlerin radarına girdiğini anlamanın, siyasi manevralar ve uluslararası oyunlara karşı güçlü olmanın da başarı için elzem olduğunu gösteriyor.

Devlet desteği olmadan dünya sahnesinde var olmanın zorluğu ise onun hikayesinin en acı derslerinden biri.

Ne yazık ki dünya çapında Asil Nadir gibi bir iş insanı daha çıkmadı.

Bu nedenle Asil Nadir’in hayatı, mutlaka ders alınması gereken bir biyografi veya etkileyici bir film senaryosuna konu olmalı.

Nadir’in nadir başarı hikayesi ve neden dibe çekildiği unutulmamalı, gelecek nesillere ilham vermelidir.