Kafaları karıştıran proje: Yeni bir ÇiftlikBank vakası mı, yoksa Ecevit’in hayalini kurduğu ‘KöyKent’ mi?
27 Nisan 2025

Haber önce Anadolu Ajansı’ndan geldi. 20 Nisan pazar günü AA’nın abonelerine geçtiği haber, gazeteciliğin gerektirdiği pek çok temel unsurdan yoksundu ama yine de ajans tarafından iletilmişti.

Haber aynen şöyleydi:

“-Güdül’de Türkiye’nin ilk “Yapay Zeka Şehri”nin tanıtım toplantısı yapıldı

Ankara Güdül’de Türkiye’nin ilk “Yapay Zeka Şehri”nin tanıtım toplantısı gerçekleştirildi.

Güdül’ün Güneyce Mahallesi’nde “Yapay Zeka Şehri”nin yapılması planlanan alandaki toplantıda, yapay zeka destekli ulaşım ve enerji sistemlerinden ileri tarım teknolojileri ve sağlık uygulamalarına kadar birçok unsurla geleceğin şehir yaşamını amaçlayan proje hakkında görüş alışverişinde bulunuldu.

“Yapay Zeka Şehri” projesinin fikir öncüsü Adem Karaveli, burada yaptığı konuşmada, yerli ve milli teknolojilerle geliştirilen bu sistemde ulaşım, sağlık, enerji ve tarım alanlarını bütüncül yapıda birleştirmeyi hedeflediklerini belirtti.

Tanıtımda gösterilen görsellerden biri, Güdül böyle olacaktı.

Bu proje kapsamında “megakent” oluşturacaklarını dile getiren Karaveli, şunları kaydetti:

“Kurduğumuz bu megakenti üretimle yoğuruyoruz. İnsanların kentten köye dönmesi için sebepler oluşturuyoruz. Dünyanın en iyi üniversiteleriyle kurmuş olduğumuz megakentte, dünyanın en iyi tarım ve hayvancılık eğitimini öğreteceğiz. Aynı zamanda kentten köye dönüş projesiyle 10 bin arazi içerisinde ekeceğimiz yerlerdeki tüm işçi sorununu da ortadan kaldıracağız.”

Karaveli, projede, 52 ülkeden toplanan ata tohumlarının kullanılacağını ifade etti.

Projenin ilk aşamasının maketinin sergilendiği toplantıda, ata tohumu dikimi yapıldı.”

İçinde bazı bozuk cümleler de olan haberde okudunuz, projenin bir “fikir öncüsü” vardı ama sahibi kimdi, kim yapıyordu, neden yapıyordu, nasıl finanse edecekti? Maden şehir inşa ediliyordu, neden toprağa ata tohumu ekilmişti? 52 ülkeden gelince tohumlar yine de ‘ata tohumu’ olur muydu?

Cevap verdiği sorudan daha fazlasını sorduran haber

Cevap verdiği sorulardan fazlasını sorduran bu haber 10Haber editörlerince ‘Şuna bir bakalım’ notu üstüne eklenerek kenara ayrıldı.

Güdül, Ankara şehir merkezine 44 kilometre uzakta şirin bir Orta Anadolu ilçesi. Burada belediye son yıllarda tarihi Güdül evlerini restore ederek bir turizm harekete de yaratmaya çalışıyor. Bazı evler sahiden biblo gibi.

Güdül’ün tarihi evleri sahiden biblo gibi.

Teknoloji dünyasında ‘Akıllı şehirler’ diye bir kavram var. Bunlardan en büyüklerden birini Google Kanada’nın Toronto kentinde tasarlıyor. Burada enerjinin yenilenebilir kaynaklardan elde edilmesi, kentin pek çok şeyinin bilgisayarlarla birbirine bağlı olması vs. pek çok şey kastediliyor “akıllı şehir” derken.

“Yapay zeka şehri” ne ola ki?

Ama ‘Yapay zeka şehri’ yeni bir kavram. Tam olarak kastedilenin ne olduğu belli değil, çünkü ‘akıllı şehirler’ de temelde yapay zeka destekli algoritmaları kullanacak şehirler.

Güdül’de kurulacak ‘Yapay zeka şehri’ ile ilgili bilgi ararken aynı pazar günü yayınlanan bir başka habere daha denk geldi 10Haber editörleri. “Fuar Dergisi” adlı web sitesinde yayınlanan bu haber AA’nın haberine göre daha fazla detay içeriyordu ama daha fazla reklam kokuyordu. Çünkü haber “Türkiye, teknoloji ve sürdürülebilir yaşam alanlarında çığır açan bir döneme giriyor. Global Geniuses A.Ş. ve Global Nexus A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı, aynı zamanda RSW TR Investment A.Ş.’nin CEO’su ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olan Adem Karaveli’nin liderliğinde geliştirilen SIWI WORLD Yatırım Platformu, yalnızca teknolojik bir dönüşüm değil, aynı zamanda Türkiye’den dünyaya yayılan bir şehirleşme vizyonunu temsil ediyor” cümleleriyle başlıyordu.

Adem Karaveli’nin sunumu bir hayli heyecanlıydı.

Üretici-Tüketici-Yatırımcı

Haberde dikkat çeken ayrıntı şuydu: “Adem Karaveli’nin geliştirdiği ve tescil sürecinden geçen GG ECOSYSTEM, GG SYSTEM CORE, GG REONOMIA ve GG CAPITAL gibi dijital sistemler; gerçek varlığa dayalı, üretim temelli ve sürdürülebilir bir dijital ekonomi kurgusu sunuyor. Bu sistemler, üretici, tüketici ve yatırımcıyı aynı platformda bir araya getirerek; üretimin her aşamasını izlenebilir hale getiriyor.”

Yani, ‘yapay zeka şehri’ denen şehir halen yatırımcı arıyordu ve anlaşıldığı kadarıyla bu “yatırım” için bazı kripto varlıklar yaratılacak, kripto paraları alanlar aynı zamanda bu somut inşaat ve üretim projesine yatırımcı da olmuş olacaklardı.

Bunun adı ICO ve SPK buna izin vermiyor

Dünyada, özellikle Amerika’da bir dönem çok yaygındı, start-up şirketler, sermaye toplamak için ICO (Initial coin offering) adı verilen yönteme başvuruyorlardı; yani hisse senedi satmak yerine hisse senedine dönüştürülebilir, en azından kârdan pay vaad eden bir takım kripto varlıklar çıkarıyorlardı.

Bu yöntem parlak gibi gözükse de çok sayıda dolandırıcılığı beraberinde getirince gözden düştü. Türkiye’de ise zaten. bu yöntem SPK kuralların aykırı.

Türkiye’de start-up olsun olmasın projesine halka açılmazdan önce sermaye arayanlar “kitle fonlaması”na başvurabiliyor. Kitle fonlamasına aracılık eden SPK’dan lisanslı çok sayıda şirket var ve bu şirketler aslında neredeyse her gün bazı start-up fikirlere sermaye buluyor. Son derece canlı bir piyada var Türkiye’de bu konuda.

Anuş Sargsyan

Ama Güdül Projesi kitle fonlaması yapmıyor

Projenin arkasında Adem Karaveli’nin yanısıra ARSW adıyla bilinen bir başka şirket veya şirketler grubu da var. Zaten Adem Karaveli bu şirketin CEO’su.

Şirketin yönetim kurulu başkanı Anuş Sargsyan adlı biri, yönetim kurulunda kendisiyle aynı soyadını taşıyan iki kişi daha var: Şirketin finans müdürü Alvard Sargsyan ve “Ekonomist -kripto trader- finans danışmanı” sıfatlarını taşıyan Gor Sargsyan.

ARSW adlı şirketin faaliyetlerine bakınca, bu şirketin bir yandan bazı emlak projeleri, tatil köyleri vs geliştirmeye çalıştığı, bir yandan da kripto para arz ettiği kripto para ticareti yaptığı anlaşılıyor.

Şirket yönetim kurulu başkanı Anuş Sargsyan geçen bir video konferansta şirket yatırımcılarına bilgiler vermiş, o video da buradan izlenebilir.

Bütün güzel ve moda kelimeler bir arada

Adem Karaveli, sadece ARSW’nin CEO’su değil, kendisi de bir girişimci ve ayrıca “Global Geniuses Holding” (Küresel Dahiler Holdingi) adlı bir holdinginde yönetim kurulu başkanı. Bu holdingin web sitesinde daha açılışta “AI teknolojisi ile token bazlı e-ticaret sistemi” başlığı dikkat çekiyor.

Şirlet yapay zeka ile kripto varlık konusunu bir araya getirdiği iddiasında ve bu dijital paralarla online alışveriş yapılacağını ilan ediyor. Ama kullanılan görsel de kripto varlıklarla fon toplamaktan söz ediliyor aslında.

Güdül Projesi işte burada başladı.

ÇiftlikBank olmasın

Aslında bugün mahkemede binlerce yıl hapse mahkum edilen Çiftlik Bank olayında da benzer bir yöntem vardı; gerçek varlıklara dayalı olduğu iddia edilen kripto varlıklar alıyordu insanlar. Çiftliklerce inekler vardı, onlar et ve süt verecek, onlara yatırım yapanlar da kazanacaktı.

Güdül’de kurulacağı ilan edilen ‘yapay zeka şehri’ temelse tarıma dayalı gibi gözüküyor ama iddia o ki buraya hastane de kurulacak ve sağlık turizmi de olacak.

Güdül projesine toplamda 69 milyon dolar yatırım yapılacağı söylendi tanıtımda. 

ÇOK OKUNANLAR