ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Arabistan ziyareti sırasında, iki ülke 142 milyar dolar değerinde silah anlaşmasına imza attı.
Amerikan Başkanı Donald Trump ilk yurt dışı gezisine bir hayli mutlu başladı. Suudi Arabistan’da “krallara layık” şekilde karşılanan, konvoyuna beyaz ata binmiş kraliyet muhafızlarının eşlik ettiği Trump, daha ilk gün Suudi Arabşistan’la 142 milyar dolarlık silah anlaşmasına da imza attı.
Beyaz Saray’ın açıklamasına göre, “tarihteki en büyük savunma anlaşması kapsamında” Suudi Arabistan’a, onlarca Amerikan savunma firmasından “en son savaş teknolojileri ve hizmetleri” sağlanacak.
Beyaz Saray, bu silah satışlarının beş ana kategoriye ayrıldığını bildirdi:
-Hava kuvvetlerinin geliştirilmesi ve uzay teknolojileri
-Hava ve füze savunma sistemleriDeniz ve kıyı güvenliği
-Sınır güvenliği ve kara birliklerinin modernizasyonu
-Bilgi ve iletişim sistemlerinin yükseltilmesi
Ayrıca pakete, Suudi ordusunun kapasitesini artırmak için kapsamlı eğitim ve destek hizmetleri de dahil. Bu destek, Suudi askeri akademilerinin ve askeri sağlık sistemlerinin geliştirilmesini kapsıyor.
Trump trilyon dolar istemişti
ABD Başkanı, ilk yurt dışı gezisini Suudi Arabistan’a yapmak için bu ülkeden 1 trilyon dolarlık yatırım taahhüdü istemişti. Suudi Arabistan şimdilik 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdünde bulundu ama dün Trump’ı karşılayan veliaht prens Muhammed bin Salman 1 trilyon dolar için de çalışacaklarını söyledi.
ABD genelinde yapay zeka veri merkezleri için 20 milyar dolarlık Suudi yatırımı planlanıyor.
Amerikan teknoloji firmaları, her iki ülkede de kullanılacak 80 milyar dolarlık ileri düzey dönüştürücü teknolojilere yatırım yapma sözü verdi.
ABD tarafından 14,2 milyar dolar değerinde gaz türbini ve enerji çözümleri, ayrıca 4,8 milyar dolar değerinde Boeing 737-8 yolcu uçağı ihracatı yapılacak.
Silah anlaşmasına ek olarak, imzalanan diğer işbirlikleri arasında şunlar bulunuyor:
Enerji alanında bir mutabakat zaptı
Yaklaşık 100 milyar dolarlık Amerikan silahı alımını içeren niyet mektubuMaden kaynakları alanında mutabakat zaptıABD Adalet Bakanlığı ile iş birliği anlaşmasıUzay çalışmaları ve bulaşıcı hastalıklarla mücadelede ortaklıkDiplomatik anlamda, bu tür mutabakatlar bağlayıcı olmasa da ülkelerin belirli alanlarda birlikte çalışmayı hedeflediğini ortaya koyuyor.
Sonraki durak Katar
Trump bugün Suudi Arabistan’daki birkaç etkinliğe daha katıldıktan sonra, Orta Doğu turunun bir sonraki durağı olan Katar’a geçecek.
Trump’ın gezisi sırasında İsrail’e gitmeyecek olması da dikkat çekici olarak yorumlanıyor.
Körfez meseleleri konusunda uzman Ummanlı araştırmacı Profesör Abdullah Baabood’a göre Trump, bölgesel ve küresel nüfuzları ve ABD’ye büyük yatırımlar yapma ve önemli siyasi ve ekonomik faydalar sağlama kapasiteleri nedeniyle Körfez liderleriyle güçlü bağlar kurmaya önem veriyor.
Büyük işletmelere yatırım olanağı
Trump, Mart ayında ziyaret planını açıklarken, zengin Arap ülkeleriyle ekonomik anlaşmalar yapmanın en önemli öncelik olduğunu açıkça belirtti.
Trump, Amerikan şirketlerinin Suudi Arabistan ve Orta Doğu’daki diğer yerlerde ekipman üretmesi için yüzlerce milyar dolarlık anlaşma yapmalarını sağlayacak vaatlerde bulunmaları üzerine bu ülkelere ziyaret kararı aldığını söyledi.
Profesör Baabood, “Mali rezervleri, varlık fonları ve geniş yatırım potansiyelleriyle Körfez ülkeleri küresel ekonomide önemli bir rol oynuyor” diyor.
Washington merkezli analist Hassan Mneimneh, Trump’ın ziyaretlerinden elde edilecek “kazançları” sergilemek istediğini söylüyor.
ABD başkanı, başta askeri anlaşmalar olmak üzere bu büyük yatırım vaatlerinin mümkün olan en kısa sürede yerine getirilmesini istiyor.
Değişken Orta Doğu
Savaş sonrası Gazze’nin inşası planları ve İran ile tamamlanmamış işler ABD dış politikasının yapılacaklar listesinin en başında yer alıyor. Müttefik Körfez ülkelerinin her ikisi için de faydalı olacağına inanılıyor.
Trump göreve geldiği ilk günlerde, ülkesinin Gazze’yi ele geçirip “Orta Doğu’nun Rivierası” yapmak istediğini söylemişti.
Planı, Gazze’deki 2,1 milyon Filistinli nüfusun çoğunun başka yerlere gönderilmesini içeriyordu ve bunun maliyetinin “büyük zenginliğe sahip komşu ülkeler” tarafından karşılanabileceğini söyledi.
Plan dünya çapında kınandı ve Gazze Şeridi’nin savaş sonrası yeniden inşası için da ABD ve İsrail reddetti.
Prof. Baabood’a göre, Trump bu ziyaretinde Gazze’nin yeniden inşası için Körfez ülkelerinden finansman sağlamalarını da isteyebilir, ancak daha acil konulara odaklanması daha muhtemel.
“Şimdilik Trump’ın Körfez müttefiklerini öncelikle Gazze’deki kalan rehinelerin serbest bırakılması için yardım etmeye çağırması bekleniyor” diyor.
Ortadoğu’daki en büyük ABD hava üssüne ev sahipliği yapan Katar, İsrail ile Hamas arasında rehine ve ateşkes anlaşmalarının sağlanmasında kilit rol oynadı.
