Meme kanseri, Türkiye’de de dünyadada kadınlar arasında en yaygın ve en öldürücü kanser olmaya devam ediyor. Dünyada bir süreden beri başta meme kanseri olmak üzere kanserlerin erken teşhisi için yapay zeka algoritmaları kullanılıyor. Dün Sağlık Bakanlığından yapılan bir açıklamadan öğrendik, meğer Türkiye de bir yılı aşkın süredir meme kanseri taramasında çekilen bütün mamografileri çekimi yapan radyolog hekimin yanısıra bir yapay zekaya da taratıyor ve yapay zekadan erken teşhis konusunda yardım alıyormuş.
Dünyada daha çok deneme olarak yapılan bu uygulama, Türkiye’de ister devlet hastanesinde ister özel hastanede veya laboratuvarda çektirilsin bütün mamografilerin e-Nabız adı verilen sistem üzerinden görülebilmesi sayesinde denemenin ötesine geçmiş durumda. Türkiye’deki sistemim en önemli özelliği, yapay zeka ve hekimin kanserden şüphelenmesi durumunda hastanın kendisinin başvurması bile beklenmeden ona hemen merkezi sistemden bir hekim randevusu ayarlanması. Bakanlık bugüne kadar 1 milyon mamografinin yapay zeka tarafından da tarandığını, yapay zekanın doğru teşhis koyma oranının yüzde 90 olduğunu açıkladı.
Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, Ulusal Tarama Mamografisi Raporlama Sistemi’ne yönelik ilk çalışmaların 2016 yılında başlatıldığı, 2024 itibarıyla ise bu çalışmalarda yapay zeka kullanımına geçildiği belirtildi.
Yapay zeka kullanımının ardından yaklaşık 1 milyon mamografi görüntüsünün algoritma tarafından değerlendirildiği kaydedilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Değerlendirme sonucunda, şüpheli bulgular yüzde 90’a yakın doğruluk payıyla tespit edilerek önceliklendirildi. Yapay Zeka Destekli Ulusal Tarama Mamografisi Raporlama Sistemi, son bir yılda 1 milyonu aşkın mamografi görüntüsünü analiz etti. Yapay zeka algoritması, kanseri yüzde 90’a yakın başarı oranıyla erken evrede teşhis etti. Radyoloji uzmanlarının da değerlendirmesiyle, şüpheli vakalar Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden ilgili hekimlere yönlendirildi. Böylece hastaların tedaviye erken erişimi sağlandı.”
Açıklamada, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) ile Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) çekilen tarama mamografilerinin, teleradyoloji yöntemiyle Ulusal Tarama Mamografisi Raporlama Sistemi üzerinden raporlandığı belirtildi.
Mamografi çekimi yapılan kişilerden, tarama sonucunda şüpheli bulgulara rastlananların sistem üzerinden otomatik olarak Merkezi Hekim Randevu Sistemi’ne (MHRS) yönlendirildiği ve bu kişilere genel cerrahi randevusu oluşturularak tedaviye en kısa sürede başlandığı kaydedildi.
Yapay zeka destekli projenin başarısıyla ilgili ilk sonuçların alınmaya başlandığı aktarılan açıklamada, hastalığın ilerlemeden tedavi edilmesinin sağlandığı, hastaların yaşam kalitesinin artırıldığı bildirildi.
Hastalığı erken evrede teşhis edilen kişilerin daha az cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyduğu, bu nedenle hastalar üzerindeki ekonomik ve psikolojik yükün azaldığı, ayrıca tedavi maliyetlerinde de önemli ölçüde düşüş sağlandığı ifade edildi.
Açıklamada, KETEM ve SHM’lerde, 40-69 yaş aralığındaki kadınlara iki yılda bir ücretsiz meme kanseri taraması yapıldığı bilgisine de yer verildi.
