Akciğer kanseri, dünyada en çok can alan kanser türü olmayı sürdürüyor. Uzun yıllar boyunca bu kanserin en önemli sebebinin sigara içme alışkanlığı olduğu söylendi. Ki bu alışkanlığın akciğer kanserine neden olduğunu kabul etmeyen kimse yok artık. Bu sebeple de dünya çapında büyük sigara karşıtı kampanyalar yürütüldü. Sonuç olarak son 30 yıldır dünya çapında sigara içenlerin sayısı azalıyor ve azalmaya devam ediyor.

Ama buna karşılık akciğer kanseri sayıları da, toplam kanser vakaları içindeki oranları da azalmıyor, aksine artıyor. Üstelik şimdi yeni bir durum daha var: Hayatında hiç sigara içmemiş olanlar da akciğer kanseri oluyorlar.

2022 yılında dünya çapında 2,5 milyondan fazla insana akciğer kanseri teşhisi kondu. Aynı yıl dünya çapında 1,8 milyondan fazla insan da akciğer kanserinden hayatını kaybetti.

Hem yeni konan teşhislerin hem de ölümlerin yüzde 20’ye yakın bölümü, hayatında hiç sigara içmemiş insanlardan oluşuyor. Ve evet, sigara bağlantılı akciğer kanserleri hala akciğer kanserlerinin ezici çoğunluğunu oluşturuyor.

Ancak hiç sigara içmemişlerin akciğer kanseri olması ilgi çekici bir durum olarak ayrıca incelendiğinde ortaya yeni bir durum çıktı. Sigara içenlere konan akciğer kanseri teşhislerinde çoğunlukla bulunan kanser hücreleri, ‘squamous cell carcinoma‘ adı verilen hücreler. Buna karşılık sigara içmediği halde akciğer kanseri teşhisi alanlarda bulunan kanserli hücre ‘adenocarcinoma‘ adını taşıyor ve artık bu kanserli hücre tipi, sigara içmiş olsun olmasın bütün akciğer kanserlerinde en çok rastlanan kanser hücresi.

Bu kanser hücresi mukus (sümük-balgam) yaratan hücrelerden başlıyor ve oradan yayılıyor. Genellikle çok geç, kanser 3 veya 4. aşamaya ulaştığında teşhis ediliyor, özellikle hayatında hiç sigara içmemiş olanlar akciğer kanserinden şüphe de etmedikleri için genellikle kanser artık çok geç kalındığında yakalanıyor.

Bu tür kanserin sigara içmek dışında hangi çevresel etkilerden beslendiğini henüz tam olarak bilmiyoruz ama mukus yaratan hücrelerin aşırı çalışmak zorunda kalmasıyla bir bağ aramak son derece doğal. O zaman da karşımıza olağan şüpheli olarak hava kirliliği ve tam iyileşmeyen yangılar çıkıyor.

Bu konuda ilginç bir haber ve yazı buradan okunabilir.