Robot, Çek dilinden dünyanın bütün dillerine geçmiş bir kelime. Aslında orijinal olarak köle tarım işçisi anlamına geliyor ama bu anlam 20. yüzyılın başında yazılan bir tiyatro oyunuyla makineleşmiş insan/insansı makine anlamına gelmeye başladı.
‘Robot’ kelimesine bir oyun yazarına bu anlam değişikliğini yaptıran gelişme, Henry Ford’un Ford Model T’yi üretmek için ‘Ford Zinciri’ adı verilen yöntemi uygulamaya koymasıydı. Bu yöntemde işçiler her biri tekrara dayalı gayet monoton işleri yapıyorlar ama zincirin en sonunda ortaya otomobil çıkıyordu. Bu sayede ‘seri üretim’ mümkün olmuştu, otomobil fiyatları çok ucuzlamıştı.
Bu devrim Türkiye’de Nazım Hikmet’e de “Makinalaşmak İstiyorum” adlı şiiri yazdırmıştı.
Bundan 100 yıldan fazla zaman önce sanatçıların bir “kabus” olarak gördükleri şey, yani insanların yaptığı işleri makinelerin yapması epeydir hayatın bir gerçeği. Çoğu otomobil fabrikasındaki ‘Ford Zinciri’nde artık insandan çok makina çalışıyor.
Ve şimdi o makinalar bu yüksek beceri gerektiren işlerden çok daha düşük beceri gerektiren ama insana ait olduğu düşünülen işleri yapmaya geçtiler.
Amazon, her yıl depolarında milyarlarca paket için ürünleri raflardan toplayan, onları uygun bir paketin içine yerleştiren 1,5 milyondan fazla işçiyi çalıştıran Amerika’nın en büyük işverenlerinden biri. Ama bu devir de bitiyor. Amazon depolarında artık raflardan ürünleri robotlar topluyor, onlar paketlere yerleştiriyor, onlar postaya veriyor.
The Wall Street Journal’ın özel haberine göre pek yakında depolarda çalışan robot sayısı insan sayısını geride bırakacak. Bu çok önemli haberi t am metne yakın çevirip yayımlıyoruz:
***
Amazon’da otomasyon yeni bir dönüm noktasına yaklaşıyor: Yakında insanlar kadar çok robot olacak.
Tesislerinde insanlar tarafından yapılan görevleri otomatikleştirmek için yıllar harcayan e-ticaret devi, depolarında bir milyondan fazla robot çalıştırıyor. Robotların sayısı bu depolarda çalışan insanların sayısını yakalamak üzere.
Şirket depoları, raflardan eşyaları toplayan metalik kollarla ve ambalaj için malları taşıyan zeminlerin etrafında motorlu tekerlekli droidlerle uğultulu bir ortam. Diğer köşelerde, otomatik sistemler öğeleri tasnifliyor, diğer robotlar nakliye için paketlemede yardımcı oluyor.
Amazon’un Vulcan adlı yeni robotlarından biri, çok sayıda raftan ürün seçmesini sağlayan bir dokunma duyusuna sahip. Amazon, robotlarını sipariş hazırlama süreçlerine entegre etmek için son adımları da attı, böylece makineler birbirleriyle ve insanlarla birlikte çalışıyor.
Bir robotik danışmanlık firması olan Interact Analysis’ın araştırma müdürü Rueben Scriven, “Robotiklerin tam entegrasyonuna f bir adım daha yaklaştılar” dedi.
Şirket, Amazon’un küresel teslimatlarının yaklaşık yüzde 75’inin bir şekilde robotlar tarafından desteklendiğini söyledi. Büyüyen otomasyon, Amazon’un verimliliği artırmasına yardımcı olurken, dağıtım merkezleri ve depolardaki yoğun personel giriş çıkışları gibi sorunları da hafifletti.
Bazı Amazon çalışanları için artan otomasyon, tekrar eden sıkıcı ilşlerden robotları denetleyen işlere geçilmesi anlamına geliyor.
Robotik sistemleri denetlemek için eğitilmeden önce bir Amazon deposunda beş yıl boyunca raflardan ürün toplayan Neisha Cruz, bugün Tempe, Arizona’daki bir ofiste bir bilgisayar ekranının önünde oturuyor ve ABD’deki Amazon tesislerindeki mobil robotların düzgün çalıştığından emin oluyor. Amazon’a başladığından yaklaşık 2,5 kat daha fazla maaş alıyor.
Robotlar ayrıca bazı çalışanların yerini alarak şirketin işe alımları yavaşlatmasına yardımcı oluyor. Amazon, çoğunluğu depolarda çalışan toplamda yaklaşık 1,56 milyon kişiyi istihdam ediyor.
Şirketin bildirilen işgücünü tesis sayısı tahminleriyle karşılaştıran bir Wall Street Journal analizine göre, Amazon’un geçen yıl tesis başına sahip olduğu ortalama çalışan sayısı, kabaca 670, son 16 yılda kaydedilen en düşük seviyeydi. Yani şirketin depolarında çalışan insan sayısı giderek azalıyor.
Analiz, Amazon’un her yıl çalışan başına gönderdiği paket sayısının da en az 2015’ten bu yana istikrarlı bir şekilde artarak yaklaşık 175’ten yaklaşık 3.870’e yükseldiğini ve bu da şirketin verimlilik kazanımlarının bir göstergesi olduğunu buldu. Yani Amazon aynı sayıda veya daha az sayıda işçiyle kat be kat daha fazla paket gönderiyor artık.
Bir şirket sözcüsü, Amazon’un aynı gün teslimat için inşa edilen yeni tesislerinden bazılarının “Çok az sayıda çalışana sahip olduğunu ve daha hızlı teslimat yaptığını” söyledi.
İcra Kurulu Başkanı Andy Jassy yakın zamanda yaptığı açıklamada, Amazon’un depolarında yapay zekayı da kullanıma sunduğunu, yapay zekanın depo envanterinin yerleşimi, talep tahmini ve robotların verimliliğini arttırmaya yönelik oldupunu söyledi. Amazon, önümüzdeki birkaç yıl içinde toplam işgücünün büyüklüğünü azaltacağını duyurdu.
ABD’deki en büyük ikinci özel işveren olan Amazon, ülke çapında işleri otomatikleştiren bir dizi işletme için bir öncü. Robotların geniş kullanıma sunulması, teknolojik ilerlemelerin nasıl hızlandığını, fabrika zeminlerini nasıl dönüştürdüğünü ve işgücü piyasalarında nasıl dalgalandığını gösteriyor.
Şirket, 2012 yılında ürün raflarını dolaştıran robotlar üreten Kiva Systems’ı satın almak için 775 milyon dolar ödedikten sonra depolarına gelişmiş robotik kullanmaya başladı.
Başlangıçta, robotlar büyük miktarlarda paketlenmemiş eşyayı taşıdılar, bu bir insanın yapması fiziksel olarak zor bir görevdi. Zamanla makineler paketleme, ürünleri ayırma ve ağır eşyaları kaldırma gibi daha da zorlu görevler üstlenmeye başladı.
Amazon’un otomasyon ilerlemeleri, Louisiana eyaletinin Shreveport kentindeki 280 bin metrekarelik tesisinde sergileniyor.
Orada, altı düzineden fazla robotik kol milyonlarca öğeyi sıralıyor, istifliyor ve birleştiriyor. Robotlar ayrıca kamyonlara yüklemek için paket arabalarını sıkıştırır, siparişler için müşteri kağıt poşetlerini paketlemeye ve ürünleri paketleme için yerinde taşımaya yardımcı oluyor.
Makinelerden biri bilgisayar vizyonu ve küçük robotik kollar kullanıyor.
Robotlar insanlarla çalışarak çeşitli görevleri yerine getiriyorlar. Depodaki ürünleri tasnif etmeye yardımcı olan robotik sistem, ürünleri bir çalışana taşıyor ve o da siparişi oluşturan öğeleri seçiyor. Bir diğer robot, bir insan işçinin gözetiminde, rafların içindeki yakalanması zor eşyalara ulaşıyor.
Ürünler tesiste diğer sitelere göre %25 daha hızlı hareket ediyor.
Amazon, dünya çapında 700.000’den fazla işçiyi robotikle çalışmayı da içerebilecek daha yüksek ücretli işler için eğitti.
Amazon Robotics’te kıdemli uygulamalı bilim adamı Yesh Dattatreya, “Robot teknisyenleri gibi tamamen yeni işler yaratılıyor” dedi. Depo çalışanları mekatronik ve robotik çıraklığı konusunda eğitiliyor.
Dattatreya, robotiklerine daha gelişmiş yapay zeka sistemleri koymak için şirketin Bay Area inovasyon laboratuvarından yeni oluşturulan bir Amazon ekibine liderlik ediyor.
Amacın, gelecekteki depo robotlarını bir römorku boşaltmak gibi sözlü komutlara yanıt verebilecek asistanlara dönüştürmek olduğunu söyledi.
Amazon ayrıca Agility Robotics tarafından üretilen bir insansı robotu test ediyor. Bacakları, kolları ve kafası olan ve şimdilik Amazon’da taşıma kutularını dönüştürmek gibi görevlerle test edilen robotlar halen araştırma ve geliştirme aşamasında.
Amazon Robotics Baş Teknolojisti Tye Brady bir röportajda, şirketin çok sayıda işçiye ihtiyaç duymaya devam edeceğini ve yeni robotların işlerini yerinden etmek değil, kolaylaştırmak için tasarlandığını söyledi.
Depo çalışanlarının hakları savunmak için kurulan kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Warehouse Worker Resource Center’ın genel müdürü Sheheryar Kaoosji, robotiklerin bugüne kadar daha küçük Amazon depolarındkaş işleri büyük dağıtım merkezlerinde olduğu kadar değiştirmediğini söyledi.
Yine de Kaoosji, istihdam üzerindeki uzun vadeli etkiyle ilgili endişelerini dile getirdi. “Şirketin hayali, yüksek yoğunluklu tesislerde işgücünde önemli bir azalmaya sahip olmak” dedi.
