Danimarka’nın başkenti Kopenhag, şirin bir eski liman kenti. Şehrin eğlenceli sembollerinden biri, Danimarkalı yazar Hans Christien Andersen’in masallarından hareketle bundan 110 yıl önce dikilen “Küçük Denizkızı” heykeli, herkesin etrafında fotoğraf çektirmeyi sevdiği bir nokta. Heykele yönelik bu ilgi, şehir yönetimini 2006 yılında bir de “Büyük Denizkızı” heykeli sipariş etmeye yöneltmişti.
Bu heykel Peter Bech adlı heykelci tarafından yapıldı ama yapıldığından beri tartışmaların konusu. Bazıları heykeli çok büyük buldu, bazıları çirkin olduğunu söylüyor, bazıları da memelerini beğenmedi denizkızının ve heykelin pornografik olduğunu iddia ediyor.
Heykel önce konulduğu ilk yerden, Küçük Denizkızı’nın yakınından kaldırıldı ve Dragor Kalesi adlı mekana yollandı. Şimdi oradan da sürgüne gidecek.
Danimarka Saraylar ve Kültür İdaresi, 4 metreye 6 metre boyutlarındaki ‘Den Store Havfrue’ (Büyük Denizkızı) heykelini Kopenhag’ın eski deniz surlarının parçası olan Dragor Kalesi’nden kaldırıyor. Heykelin, 1910’a ait kültürel miras sayılan bu kaleyle uyumsuz olduğu belirtiliyor.
Politiken gazetesinin sanat eleştirmeni Mathias Kryger, heykeli ‘çirkin ve pornografik’ diye tanımladı. Bir rahip ve gazeteci Sorine Gotfredsen’se Berlingske gazetesinde ‘bir erkeğin, bir kadının nasıl görünmesi gerektiğine dair ateşli rüyalarının, kadınların kendi bedenlerini kabul etmesini pek de teşvik etmeyeceğini’ yazdı.
Gotfredsen, heykelle ilgili tepkiler için “Birçok kişinin heykeli çirkin, şiirden uzak ve istenmeyen sayması gerçekten umut verici” dedi.
14 tonluk heykelin yaratıcısı Peter Bech ise eleştirileri anlamadığını, heykelin memelerinin sadece ‘ölçeğiyle orantılı bir boyutta’ olduğunu söyledi.
Sanatçı, heykeli Danimarkalı yazar Hans Christian Andersen’in bir masalından ilham alınarak yapılan ‘Küçük Denizkızı’nın ‘çok küçük’ olduğu yönündeki turist yorumlarına karşılık yaptığını anlattı.
Öte yandan heykel etrafında dönen bu tartışmanın, toplumun kadın bedenine yaklaşımını yansıttığını ve bunun kötü bir şey olduğunu söyleyenler de var.
Berlingske gazetesinin editörlerinden Aminata Corr Thrane, denizkızının memelerinin eleştirilmesinin bir ‘body shaming’ olduğunu söyledi.
Thrane, “Çıplak kadın memelerinin, kamuya sunulabilmesi için belirli bir akademik şekil ve boyuta sahip olması mı gerekiyor?” diye sordu.
‘Büyük Denizkızı’ heykeli, 2006’da ülkenin başkenti Kopenhag’daki bir iskeleye, ‘Küçük Denizkızı’ heykelinin yakınlarına yerleştirildi, ancak yerel halkın heykeli ‘kaba’ bulması sonucu kaldırıldı. Heykel böylece Dragor Kalesi’ne taşındı.
Şimdilerdeyse heykelin kaldırılmasını Danimarka Saraylar ve Kültür İdaresi talep etti. Sanatçı Bech ise heykelini pek çok insanın sevdiğini söylüyor ve kentte tutmanın bir yolunu arıyor.
