Hepimiz sevilmek, beğenilmek, takdir edilmek, ön planda olmak isteriz.

Ama farkında olmadan öyle davranışlar sergiliyoruz ki, aslında duygusal zekâmızın eksikliğini ele veriyor ve bizi itici hale getiriyor. Oysa sevilmek için büyük formüllere gerek yok; küçük ama etkili davranışların farkında olmak yeterli.

Türkiye’de iş hayatında bu sahneleri sıkça görürüz: Toplantı sırasında sürekli telefonuyla meşgul olup etrafındakileri hiçe sayan patron… Sürekli arabalarından, yazlıklarından, yurtdışı tatillerinden bahsederek farkında olmadan “benmerkezci” damgası yiyen yönetici… Masaya yumruğunu vurarak güçlü olduğunu sanan siyasetçi…

Bunların hiçbiri uzun vadede saygı ve sevgi kazandırmaz.

Sevilmek İçin Çabaladıkça İtici Olmak

Harvard Business Review’un 2023 tarihli bir incelemesi, iş hayatında “sevilebilirlik” faktörünün zekâ ya da teknik bilgiden daha belirleyici olduğunu ortaya koydu. Ankete katılan yöneticilerin yüzde 80’i, sevilir olmanın ekip performansını ve bağlılığı artırdığını söylüyor.

Ama işin ironisi şu: Bazı insanlar sevilmek için olağanüstü çaba harcar, olmadık yollara başvurur, adeta çırpınır. Ne var ki, dışarıdan kolayca fark edilen bu yoğun çabaları yüzünden tam tersine sevilmezler. İnsan gözü yapmacıklığı anında yakalar. Oysa sevilmek için zorlamaya gerek yoktur; samimiyet ve güven zaten kendiliğinden çekim yaratır.

İtici Kılan Yedi Özellik

1. Samimiyet eksikliği. Akıllı, espritüel, başarılı olabilirsiniz. Ama içtenlik yoksa, kimya tutmuyorsa, insanlar bunu hemen anlar ve mesafe koyar.

2. Dürüstlük ve güven. Söz ile eylem arasında uçurum varsa güven çöker. Hataları dürüstçe kabul etmek, yanlışta ısrar etmekten çok daha fazla saygı kazandırır.

3. Benmerkezcilik. Mal varlığınızı, seyahatlerinizi, güçlü tanıdıklarınızı öne çıkarmak yalnızca ego zayıflığını gösterir. İnsanlar sizin sahip olduklarınızı değil, yanlarında nasıl hissettiklerini hatırlar.

4. Kibir ve gösteriş. Yüksek ses, abartılı pazarlama, sürekli üstünlük vurgusu kısa vadede dikkat çekse de uzun vadede itici olur. Tevazu, gerçek başarıyı parlatır.

5. Ölçülü sessizlik. Her şeye yorum yapmak zorunda değilsiniz. Kimi zaman kısa bir cümle, dikkatli bir dinleyiş ya da anlamlı bir bakış uzun nutuklardan daha etkilidir. Gizem, merak uyandırır.

6. Cömertlik, abartısız olduğunda. Zaman ayırmak, hesabı ödemek, küçük bir hatıra vermek… Bu jestler içtenliğin sessiz kanıtıdır. Gösterişli hediyeler değil, ölçülü incelikler sevdirir.

7. Dedikodu. Başkaları hakkında sürekli konuşan, sır saklamayan insanlar güvenilmez bulunur. Çünkü dinleyen kişi, yarın kendi arkasından da aynı şeylerin söyleneceğini düşünür. Dedikodu, sevilmemenin en kestirme yoludur.

Derin Ders

Bütün bunların gösterdiği gerçek şu: Sevilmek, daha fazla çabadan değil, bazı yanlışları terk etmekten geçiyor. Eksiltme sanatı. Yapmacıklığı bırakıp içtenliği öne çıkarmak… Samimiyet, tutarlılık ve empati zaten kendi çekim gücünü yaratır.

Bugünün kültürü bizi sürekli beğeni toplamaya, kusursuz görünmeye, onay peşinde koşmaya itiyor. Oysa en çok sevilen insanlar kusursuz olanlar değil; kendileriyle barışık, güvenilir, sahici olanlar.

Liderlik ve Sevilebilirlik

Liderlikte sevilir olmak “lüks” değil, zorunluluktur. Unvan ve yetki kısa vadede boyun eğdirebilir. Ama kalıcı bağlılığı, güveni ve inancı sağlayan şey, insanların sizi içtenlikle sevmesi ve saygı duymasıdır.

Ankara’da da, Londra’da da, Pekin’de de, Paris ve Brüksel’de de gözlemlediğim en iyi liderlerin ortak yanı buydu: Sevilmek için yalvarmıyor, takdir edilmek için bağırmıyorlardı. Adalet, tevazu ve tutarlılıklarıyla güven yaratıyorlardı. İşte bu, gerçek çekim gücüdür.

Sonuç

Sevilmek için büyük sırlar yok. Sosyal medyadaki beğeni sayınız ölçü değil. Asıl olan: samimiyet, güven, empati, tevazu, küçük jestler.

Unutmayın, bu özelliklerin bazıları doğuştan gelir. Kimimiz daha ketum, kimimiz daha gösterişli, kimimiz daha dışa dönük doğarız. Ama sevilebilirlik yalnızca karakter meselesi değildir; büyük ölçüde hayatın içinde öğrenilen bir beceridir. Deneyimleyerek, gözlemleyerek, hata yapıp düzelterek geliştirilir.

Şayet sevilmek istiyorsanız, yukarıdaki yanlışlardan uzak durun. Kendiniz olduğunuzda ve bu hatalardan kaçındığınızda, gerçekten takdir edilen, aranan ve yanında olunmak istenen biri olabilirsiniz.

Çünkü liderlik yalnızca unvanla değil, zorlamadan saygı duyulmak, sevilmek ve takdir edilmekle ilgilidir.