Arnavutluk Başbakanı Edi Rama dün yeni hükümeti kendi partisine duyurdu. Bugün yarın da parlamentodan güven oyu isteyecek.

Hükümette bakanlık koltuklarından birinde bir insan değil bir yapay zeka oturacak. Bu yapay zeka, bütün kamu ihalelerinden sorumlu olacak.

Bunun uzun yıllardır duyduğum en iyi fikir olduğunu söylemeliyim.

Türkiye’dekileri bilmem ama dünyanın pek çok yerinde bankalar hangi müşterilerine kredi vereceklerine yapay zekalar aracılığıyla karar veriyor örneğin. Kredi vermek mekanik bir işlem. Bankanın bu işi insanlar eliyle değil algoritmalar eliyle yapması kendisi açısından makul olabilir.

Benzer biçimde ihale vermek de aslında mekanik bir işlem. Yapılacak iş bellidir, o işin bir de tahmini maliyeti vardır. İhaleye katılacak firmaların hangi yeterliklere sahip olması gerektiği bellidir. Bu yeterlikler varsa, mesele fiyat belirlemeye indirgenir. Bunu da insan eliyle yapmaya gerek yok, yapay zeka bu işi yapabilir, kazananı belirleyebilir.

Türkiye’de kamu ihale kanunu yüzlerce kez değiştirilmiş bir kanun. Buna rağmen yasayı ayak bağı kabul eden hükümet uygulamaları oluyor, sanki acil bir durum varmış gibi bazı büyük ihaleler “davet usulüyle” yapılıveriyor. Yani hangi şirketlerin ihaleye gireceğine ihaleyi yapan hükümet karar veriyor.

Türkiye’de bir kanun yapıp bu “acil durum” kapısını kapatsak, biz de aslında ihaleleri yapay zeka eliyle yapabiliriz. Yapay zeka adam kayırmaz, torpil işlemez, ayrıcalık yapmaz.

Fena mı olur?